Bilo kakva gradnja u području Nacionalnog parka “Durmitor” mogla bi dovesti do izbacivanja tog NP sa svjetske liste zaštićenih područja.
Na to su, navodno, članovi misije UNESCO-a, u novembru 2018, na Žabljaku, upozorili predstavnike Opštine, Ministarstva održivog razvoja i turizma i JP “Nacionalni parkovi Crne Gore” i Agencije za zaštitu životne sredine.
To su “Vijestima” saopštili predstavnici građana Žabljaka i NVU “Turističko udruženje Žabljak” (TUŽ), koji su od nadležnih tražili da ih informišu što se dešavalo u novembru u zgradi Opštine Žabljak. “Dobili smo informacije da su na tom sastanku iznesene veoma jasne i nedvosmislene smjernice zvaničnika misije UNESCO-a da u zoni NP-a ‘Durmitor’ nije dozvoljena gradnja, samim tim ni postavljanje bungalova i pratećih sadržaja u rejonu Crnog jezera, kao ni proširenje ski-centra na Savinom kuku, nego samo zamjena postojećih žičara”, saopštili su oni “Vijestima”.
Ističu da su informisani da je na tom sastanku predstavnik UNESCO-a govorio o značaju Crnog jezera, upoređujući ga sa umjetničkim djelom.
“Rekli su - vi imate Mona Lizu, drugi gradovi nemaju Mona Lizu. Nju ne možete staviti u plastični ram. Ili ćete imati Mona Lizu ili Diznilend”.
Predstavnici TUŽ-a saopštili su da strahuju da će nadležni i dalje kršiti upozorenja UNESCO-a, jer su to već učinili potpisujući ugovor sa firmom Explorer, kojoj je protestima onemogućen naum da gradi privremene objekte na obali Crnog jezera:
“Koje se nalazi u zoni II zaštite i gdje je strogo zabranjena bilo kakva intervencija.”
Iz TUŽ-a kažu da su zbog toga od MORT-a, Opštine, Agencije i JP “Nacionalni parkovi” tražili zapisnik i zaključke sa tog sastanka, kako bi šira javnost bila upoznata sa smjernicama UNESCO-a.
Oni ističu da je zaspisnik sa tog sastanka nužno što prije učiniti javnim, s obzirom na to da za gradnju u zaštićenom području ne postoji saglasnost UNESCO-a, a da su za planirane radove na žičari obezbijeđeni projekat, finansijska sredstva, tenderska dokumentacija i izvođač.
“Za izbacivanje sa UNESCO-ove liste zaštićenih područja svi mi zajedno pred pokoljenjima nemamo nikakvo objašnjenje, a takođe bismo ostali uskraćeni i za mogućnost korekcije greške. Nadamo se da ćete razumjeti važnost Vašeg brzog reagovanja, te nam dostaviti na uvid predmetne zapisnike, ne toliko zbog nas koliko zbog našeg opstanka na UNESCO-ovoj mapi svjetske baštine”, piše u pismu koje su poslali nadležnima.
Odgovore su dobili samo od Opštine Žabljak i Agencije, koja im je saopštila da nijesu prisustvovali sastanku.
Iz Opštine Žabljak kazali su da su sastanku sa predsjednikom Opštine i sekretarkom za upravu i društvene djelatnosti i sekretarom za uređenje prostora, zaštitu životne sredine komunalno-stambene poslove, prisustvovali članovi UNESCO Savjetodavne misije iz IUCN i Centra za svjetsko nasljeđe, Ministarstva održivog razvoja i turizma i Crnogorske nacionalne komisije za UNESCO;
“Članovi misije, nezavisno od sastanka sa predstavnicima opštine, imali su odvojene sastanke sa rukovodstvom JPNP Crne Gore u Podgorici i NP-a ‘Durmitor’ na Žabljaku. Koncepcija sastanka se ogledala u odgovorima i pojašnjenjima predstavnika opštine na brojna postavljena pitanja od strane članova misije. Na sastanku nije vođen zapisnik, niti su definisani zaključci sa istog, a iz razloga što metodologija organizacije misije podrazumijeva izradu detaljnog Izvještaja od strane UNESCO eksperata koji daje pregled postojećeg stanja i jasne smjernice za nadležne institucije za dalje aktivnosti”, tvrde iz Opštine na čijem čelu je Veselin Vukićević.
Vukićević: UNESCO pitao za stanje u NP-u “Durmitor”
Iz Vukićevićevog kabineta objasnili su da je cilj posjete misije UNESCO-a bio prikupljanje što više podataka sa svih relevantnih adresa o stanju u NP-u “Durmitor” i pitanju izmjene granica Nacionalnog parka.
“Na pomenutom sastanku jeste bilo riječi i o planovima u vezi sa infrastrukturom na Crnom jezeru, a sami stav misije će biti poznat nakon usvajanja Izvještaja. Nacrt izvještaja misije dostavljen je državi na analizu i eventualne korekcije, pa se trenutno radi na finalizaciji korekcija od strane Ministarstva održivog razvoja i turizma, nakon čega će biti upućen UNESCO i ubrzo potom dostupan široj javnosti na sajtu UNESCO”.
Spasli jezero, borba se nastavlja
Durmitorci i ljubitelji te planine nedavno su se izborili da Kolašinac Luka Bulatović na obali Crnog jezera ne postavlja bungalove, igraonicu za djecu, avanturistički park, vještački zid za penjanje...
Tačku na gradnju u srcu Nacionalnog parka “Durmitor”, koji je pod zaštitom UNESCO-a, stavilo je Ministarstvo održivog razvoja i turizma, koje je povuklo Plan objekata privremenog karaktera NP “Durmitor” za period 2017 - 2019.
Iz MORT-a, na čijem čelu je Pavle Radulović,nedavno su pojasnili “Vijestima” da je čitav planski dokument stavljen van snage i da se ne odnosi samo na gradnju na podrčuju Crnog jezera.
Iz TUŽ kažu da im nakon bitke za jezero predstoji borba za očuvanje svakog pedlja zaštićenog područja.
Pirinu prijeti izbacivanje sa liste
Mediji su nedavno objavili da je sredinom marta bugarska vlada ignorisala želju 76.000 građana koji su se zauzeli za zaštitu lokaliteta UNESCO-ve svjetske baštine u Bugarskoj i odobrila plan upravljanja koji je destruktivan za Nacionalni park Pirin. To su učinili ignorišući zakon Bugarske i preporuke UNESCO-vog Komiteta.
Privremeni ministar životne sredine i voda napravio je ozbiljan korak ka omogućavanju izgradnje u Pirinu, koja bi ugrozila biljni i životinjski svijet.
Bonus video: