Crna Gora je za devet mjeseci ove godine uvezla medicinske i farmaceutske proizvode vrijedne 77,7 miliona eura, što je za 24 odsto više u odnosu na isti period prošle.
Nadležni priznaju da potrošnja ljekova konstantno raste, ali tvrde da je takva situacija i u Evropi i da i narednih godina očekuju dodatni rast potrošnje.
Ipak, zemlje Evropske unije bilježe duplo manji rast troškova za ljekove.
Prema podacima crnogorske Agencije za ljekove i medicinska sredstva (CALIMS), potrošnja ljekova od 2012. godine rasla je za prosječno skoro osam odsto.
Kardiovaskularne bolesti i kancer kao uzroci potrošnje
Iz CALIMS-a su “Vijestima” kazali da se u Crnoj Gori najviše koriste ljekovi protiv kardiovaskularnih bolesti i da je prema podacima iz 2017. godine preko 50 odsto smrti bilo uzrokovano upravo tim oboljenjima.
„Prema podacima Svjetske zdravstvene organizacije, kardiovaskularna oboljenja su uzrok smrti 17,9 miliona ljudi širom svijeta, odnosno razlog 31 odsto sveukupne smrtnosti.
Svi ovi podaci ukazuju na razlog zašto se ovi ljekovi najviše koriste u Crnoj Gori i zašto potrošnja ove grupe ljekova svake godine bilježi porast. U posljednjih šest godina, potrošnja ljekova iz ove grupe čini oko 34 odsto ukupne potrošnje svih ljekova“.
Iz CALIMS-a su rekli da se najviše novca izdvaja za liječenje malignih bolesti. Na primjer, lani je 24 odsto izdvajanja za ljekove namijenjeno za liječenje kancera. Za njih je u 2018. godini izdvojeno 20,5 od ukupno 85,6 miliona eura.
„I potrošnja ove grupe ljekova bilježi kontinuiran rast u prethodnom periodu. U ovoj grupi ljekova nalaze se novi, inovativni ljekovi koji su veoma skupi, pa je to jedan od razloga što rastu finansijski izdaci za ovu grupu ljekova“.
Prema posljednjem izvještaju o potrošnji ljekova, u kojem su objedinjeni podaci 15 veledrogerija, građani su lani potrošili preko 85 miliona na ljekove. To je za osam miliona više u odnosu na 2017, a čak 15 miliona više u odnosu na 2016. godinu.
To znači da je svaki građanin prosječno potrošio oko 137 eura na ljekove.
Populacija stari, uvode se nove terapije
Iz CALIMS-a su kazali da rast potrošnje ljekova nije samo naša specifičnost, već je globalno prisutna.
„Na primjer, u zemljama Evropske unije godišnji prosjek porasta potrošnje ljekova iznosi oko 3,8 odsto. Razlozi leže u činjenicama produženja životnog vijeka i demografskih promjena, odnosno starenja populacije, što je povezano sa većom incidencom pojednih bolesti“.
Iz CALIMS-a su odgovorili da do porasta u potrošnji ljekova dolazi i zbog novih bolesti koje su posljedica savremenog načina života, povećanja rezistencije na postojeće ljekove što dovodi do potrebe za uvođenjem novih terpija, ali i činjenici da se sprovode razni preventivni programi i da su danas dostupne sofisticirane dijagnostičke metode koje dovode do porasta broja otkrivenih i liječnih pacijenata, odnosno uvođenja terapije u ranijim fazama bolesti.
„Takođe u praksu se kontinurano uvode nove zdravstvene tehnologije, odnosno novi ljekovi koji su zbog svoje inovativnosti uvijek značajno skuplji od prethodnih generacija ljekova kojima se neka bolest liječila. Upravo se uvođenje novih inovativnih ljekova na pozitivnu Listu ljekova koja ide na teret sredstava Fonda za zdravstveno osiguranje, odrazilo na porast potrošnje u 2018. godini od 11 odsto u odnosu na prethodnu“, odgovorili su iz CALIMS-a.
Još prije dvije godine iz FZO su zaključili da na potrošnju ljekova i povećano propisivanje imaju uticaj preventivni programi, starenje stanovništva i porast hroničnih bolesnika, nove kombinacije različitih ljekova, pritisak farmaceutske mafije, ali i to što cijene pojedinih ljekova rastu bez obzira što su decenijama na tržištu.
Radi bolje snabdjevenosti i dostupnosti ljekova, a usljed povremenih nestašica medikamenata, prije dvije godine ponovo je započet projekat “Sa receptom u privatne apoteke”. Ljekovi se na recept mogu dobiti u 54 državne i 164 privatne apoteke koje su potpisale ugovor sa Fondom.
Po broju apoteka iznad evropskog prosjeka
Crna Gora ima jednu apoteku na 2.700 stanovnikai, a evropski prosjek je jedna apoteka na 3.000 građana.
Situacija u Crnoj Gori je takva da u samo jednoj ulici u Podgorici ima desetak apoteka, dok sa druge strane građani pojedinih sjevernih varoši imaju na raspolaganju samo jednu državnu apoteku u kojoj mogu kupiti lijek. Prema analizama, raste i finansijska potrošnja ljekova u sedam opštih bolnica, iako je broj postelja ostao na skoro istom nivou.
Bonus video:
