U Crnoj Gori u ovom trenutku ima dovoljnih količina svih krvnih grupa, uprkos tome što je u odnosu na isti period prošle godine broj onih koji su dali krv više nego prepolovljen.
„U periodu od 16. marta, od kada su posebne mjere Nacionalnog koordinacionog tijela stupile na snagu, do 5. aprila, ukupno je registrovano 469 donacija krvi na nivou Crne Gore. To je za 684 jedinica manje nego u istom periodu prošle godine, odnosno govorimo o padu davalaštva krvi za skoro 60 odsto“, saopšteno je „Vijestima“ iz Zavoda za transfuziju krvi.
Prvi slučajevi koronavirusa u Crnoj Gori registrovani su 17. marta, a do juče je njihov broj porastao na preko 250 osoba.
Na pitanje da li u međuvremenu imaju dovoljno količina krvi, iz ove institucije su kazali da imajući u vidu aktuelnu situaciju i znatno smanjen broj davaoca krvi mogu reći da „Zavod u ovom trenutku, trenutno raspoloživim rezervama i dodatno preduzetim aktivnostima na obezbjeđenju krvi, raspolaže zadovoljavajućim zalihama krvi svih krvnih grupa“.
Iako ističu da Zavod nije na prvoj liniji borbe protiv koronavirusa, a imajući u vidu trenutnu epidemiološku situaciju kao i neizvjesnost njenog trajanja, napominju da je njihov zadatak da i u ovim uslovima spriječe nestašicu i obezbijede dovoljne količine sigurne krvi za redovno liječenje teških oboljenja i zbrinjavanje urgentnih stanja, odnosno za sve potrebe zdravstvenog sistema.
Na pitanje da li su promijenili pravila koja se tiču prikupljanja krvi, iz ove institucije su kazali da su započeli sa pružanjem obavještenja davaocima o postojećoj opasnosti od infekcije, upozorenjem na neophodne mjere opreza i zaštite, ali i pozivom da svi koji su zdravi i ne pripadaju grupi u riziku zakažu svoju donaciju pozivom na info broj Zavoda kako bi izbjegli nepotrebne kontakte. Info brojevi su uvedeni u svim organizacionim djelovima Zavoda širom Crne Gore, kojih je ukupno devet.
Zavod za transfuziju krvi je u međuvremenu donio i dokument “Mjere prevencije transmisije Covid-19 u transfuziološkoj službi”, koji je izrađen u skladu sa preporukama Svjetske zdravstvene organizacije i SoHO Sektora EK. Uveden je dopunski upitnik za sve potencijalne davaoce, koji sadrži ciljana pitanja o izloženosti ili mogućem riziku od Covid-19 infekcije. U posebnom prostoru, koji je omogućen za individualni ulazak davaoca, gdje popunjava dopunski upitnik, vrši se i mjerenje tjelesne temperature. Selekcija davalaca krvi vrši se po pooštrenim kriterijumima, i svaki davalac, za koga postoji i najmanja sumnja o izloženosti Covid-19 infekciji, bude odbijen. Sa Univerziteta Crne Gore prošle nedjelje saopšteno je da su studenti Medicinskog fakulteta u saradnji sa Studentskim parlamentom UCG i Zavodom za transfuziju krvi organizovali akciju dobrovoljnog davanja krvi. Tom prilikom prijavilo se više od 60 studenata, a nakon anketiranja i razgovora sa njima, 25-ro je steklo uslove da dođu u prostorije Zavoda i doniraju krv. Svi studenti dobili su instrukcije u vezi sa mjerama prevencije i socijalne distance.
„Mjerama je predviđeno maksimalno smanjenje kontakta među davaocima uspostavljanjem prijemno trijažnog punkta sa svim mjerama univerzalne zaštite, popunjavanje dopunskog upitnika sa ciljanim pitanjima, mjerenje tjelesne temperature a tek nakon toga slijedi uobičajen pregled davaoca i pristupanje davanju krvi. Osim toga, svi davaoci koji su dali krv dobijaju broj telefona, koji su u obavezi da pozovu ukoliko se nakon donacije u periodu od 48 – 72 sata jave bilo koji simptomi prehlade ili gripa (temperatura, kašalj, kijanje). To je inače uobičajena procedura, ali se u ovoj situaciji posebno naglašava“, pojasnili su iz Zavoda. U Zavodu se, napominju, sprovode i stroge mjere zaštite: pojačano je postavljanje dezinfekcionih sredstava u prostoru, pojačana je kontrola radnih površina nakon i između intervencije, omogućena je i dezinfekcija korišćenjem UV lampi u prostorijama koje je posjeduju.
Pratimo iskustva centara širom svijeta
Iz Zavoda poručuju da prate i iskustva drugih transfuzioloških centara, i u komunikaciji je sa kolegama iz regiona i šire.
„A imali smo i svoje predstavnike na međunarodnoj radionici Webinar ‘Global community forum - Impact of COVID-19 Pandemic on Blood Availability and Donor Management’, gdje su svoja iskustva izložili čelnici transfuzioloških službi Sjedinjenih Američkih Država, Kanade, Španije, Južne Afrike, Egipta, Brazila. Zaključci su bili da doniranje krvi mora biti nastavljeno, te da bi djelovanje u suprotnom smjeru dovelo u pitanje funkcionisanje zdravstvenog sistema“, poručuju iz Zavoda.
Bonus video: