Inspektor u Beranama utvrdio je da Inesa Gargović iz naselja Donje Luge u dvorištu porodične kuće uredno drži 24 psa, da su svi čipovani i upisani na njeno ime, sterilisani i vakcinisani, da je njeno dvorište propisno ograđeno i da se iz njega ne širi neprijatan miris. Ipak, druga služba 29. jula prinudno će od Inese oduzeti 21 životinju i pse smjestiti u sklonište za napuštene životinje u Beranama.
Inesa Gargović odrasla je u naselju Donje Luge. Godinama zbrinjava i udomljava napuštene životinje, zbog čega su se više puta bunile i njene komšije, koje tvrde da se iz njenog dvorišta šire neprijatni mirisi i da psi remete javni red i mir. Lokalne službe do kraja prošle godine u tom slučaju mogle su da postupaju vodeći se Zakonom o zaštiti dobrobiti životinja, koji propisuje uslove držanja, ali ne i broj životinja koje jedno lice može da drži. Opština je krajem 2019. donijela odluku o držanju ljubimaca, ali su šest mjeseci kasnije usvojene i izmjene, pa su lokalne vlasti, bez osnova u zakonu, i jedini u Crnoj Gori, ograničili i broj životinja po domaćinstvu. Tako je, u zavisnosti od zone, u beranskoj opštini dozvoljeno držanje jednog do tri ljubimca.
Nedugo po stupanju odluke na snagu, Sekretarijat za inspekcijske poslove u Beranama donio je rješenje prema kojem je Inesa Gargović do 13. jula trebalo da ukloni ili udomi najmanje 20 svojih pasa, od kojih neke ima deset godina i duže.
U međuvremenu, zbog nepostupanja po tom, na njenu adresu stiglo je i novo rješenje, kojim je komunalni inspektor obavještava da će 29. jula u 9 sati rješenje izvršiti “administrativnim putem, preko drugih lica... na način što će se višak kućnih ljubimaca ukloniti ili udomiti, tj. smjestiti u tzv. azil za pse”. Takav način administrativnog izvršenja je, kako je ocijenio komunalni inspektor Radoje Babić, “najblaži” i na taj način se, kako piše, “postiže cilj i svrha izvršenja”.
Odluka nije u skladu sa zakonom
Zbog prirode beranske odluke o držanju ljubimaca, kojom se umjesto uslova držanja, fokus prebacuje na broj životinja po domaćinstvu, i ranije su reagovali aktivisti, ali i Savjet za životinje koji je formiran u Ministarstvu poljoprivrede. Iz nevladinih organizacija “Ruka šapi” i “Spas” nedavno su se obratili i Ministarstvu javne uprave, resoru Milutina Simovića, ali i Upravi za bezbjednost hrane, veterinu i fitosanitarne poslove i tražili njihovo izjašnjenje, navodeći da je odluka nelogična, da nije u skladu sa zakonom koji reguliše ovu oblast, ali ni sa Ustavom.
Podsjetili su da svaka opština mora imati lokalnu odluku, da je i Opština Berane takav propis donijela u decembru 2019, da su NVO i same dale doprinos slanjem sugestija i primjedbi.
“Međutim, kako se na raspravi poteglo pitanje ograničavanja broja kućnih ljubimaca, ukazali smo na legislativne, ali posljedične probleme koje može uzrokovati takva odredba. Tadašnji stav nadležnih bio je da se broj kućnih ljubimaca ne može ograničiti, jer ga ne propisuje ni Zakon o zaštiti dobrobiti životinja”, navode u dopisu te NVO i dodaju da je samo šest mjeseci kasnije Opština “iznenada pokrenula inicijativu za izmjenu Odluke u pogledu ograničavanja broja ljubimaca i organizovala javnu raspravu”.
“I to usred epidemije virusa korona i u vrijeme najrestriktivnijih mjera Ministarstva zdravlja i Nacionalnog tijela za zarazne bolesti (NKT)”, piše u dopisu MJU, Ministarstvu poljoprivrede i Upravi za veterinu.
Pritužbe komšija dovoljne za Opštinu da donese svoja pravila
Ranije su “Vijestima” iz Opštine kazali da su izmjene odluke donijeli zbog pritužbi građana na cijeloj teritoriji grada. U izvještaju sa javne rasprave, međutim, saglasni da se ograniči broj držanih životinja jedini su mještani Mjesne zajednice Donje Luge, gdje živi i Gargović.
Sve predloge i komentare sugrađana i NVO “Ruka-šapi” kojima se ukazuje da slično ograničenje nigdje ne postoji, da može da podstakne vlasnike na napuštanje “prekobrojnih” pasa, da odluka nema pravno utemeljenje, da niko nema pravo da zadire u privatnost lica i da određuje kako će da raspolaže imovinom, gdje se ubrajaju i psi kao kućni ljubimci, u Opštini Berane su odbili.
“Nejasno je zašto je bilo toliko važno da se izmjena Odluke mora donijeti baš tad, maltene po hitnom postupku, kad nije u pitanju odredba koja je esencijalna za minimum funkcionisanja opštinskih organa”, piše u dopisu koji su nadležnima uputili iz “Ruka šapi” i “Spasa”.
Ukazali su i da je gotovo odmah nakon donošenja spornih izmjena i objavljivanja u Službenom listu, Inesa Gargović podvrgnuta inspekcijskom nadzoru. U izvještaju inspektora, u koji su i “Vijesti” imale uvid, piše da su psi u njenom vlasništvu uredno zbrinuti, vakcinisani protiv bjesnila, sterilisani/kastrirani, obilježeni mikročipom, da je dvorište ograđeno u skladu sa propisima, čisto i uredno i da se iz njega ne šire neprijatni mirisi.
“Čime je ispunila sve zakonske uslove - u prvom redu Zakon o zaštiti dobrobiti životinja i Zakon o veterinarstvu. Nakon toga, 7. jula dobija rješenje sa naredbom da u roku od sedam dana mora da ukloni ‘višak’ pasa jer njihov broj nije u skladu sa izmijenjenom Odlukom”, naveli su iz NVO, dodajući da se na primjeru Gargović jasno vidi da se sporna odluka sprovodi retroaktivno, jer su u trenutku donošenja izmjena svi psi već bili u njenom vlasništvu, o čemu posjeduje dokaze. Dodaju i da je primjer Gargović očigledno kršenje zakona i Ustava.
Kazali su i da je inspekcijski nadzor pokrenut na osnovu “peticije” mještana Donjih Luga, a da se na spisku vidi da je po nekoliko imena potpisivala ista osoba.
“Znači, bez svojeručnog potpisa i ličnih podataka koji potpis potvrđuju... na spisku ima i osoba koje su se odselile iz tog naselja, ali i osoba koje nisu ni znale da postoji taj spisak i da se njihovo ime nalazi na njemu. Postoji sumnja da je sami spisak zapravo nastao vršenjem krivičnog djela”, kazali su iz NVO. Na pitanja u vezi sa donošenjem odluke o držanju ljubimaca u Beranama, ali ni o retroaktivnoj primjeni propisa, “Vijestima” nisu odgovorili ni iz Uprave za bezbjednost hrane, veterinu i fitosanitarne poslove, ni iz Ministarstva poljoprivrede.
Podršku Gargović uputila je i NVO “Feniks” sa Cetinja.
Aktivisti za zaštitu životinja prošlog ljeta objavili su video i kazali da su uslovi držanja pasa u beranskom skloništu loši, da psi dane provode u izmetu, da su danima izgladnjivani... Rukovodstvo Opštine negiralo je te navode.
“Vijesti” su nedavno objavile da u podgoričkom naselju Tološi Aco Novović drži 23 vuka. Iako držanje divljih životinja tretiraju drugi propisi, zajedničko s propisima o držanju ljubimaca je da se ni njima ne ograničava broj životinja po vlasniku. Nadležni od Novovića traže jedino da pribavi dozvolu za držanje i da životinje izmjesti na odgovarajuću lokaciju, uz ispunjene uslove za držanje vukova.
Bonus video:
