Nevladine organizacije „Da zaživi selo“, WWF Adria i Eko-tim, najavili su početak Inicijative „Za našu Ćehotinu“ koja ima za cilj zaštitu gornjeg toka rijeke Ćehotine u skladu sa relevantnim nacionalnim zakonodavstom. Navode da inicijativa za cilj ima i stvaranje polaznih osnova za valorizaciju rijeke Ćehotine na održiv i ekološki prihvatljiv način, „obezbjeđujući budućnost u kojoj će ljudi živjeti u harmoniji sa prirodom“.
„U okviru Inicijative „Za našu Ćehotinu“ pokrenuće se građanska inicijativa kojom će se predložiti Opštini Pljevlja donošenje odluke i pokretanje postupka za izradu studije zaštite gornjeg toka rijeke Ćehotine kao prvog koraka u postupku proglašenja zaštićenog područja. Takođe, Inicijativa će obuhvatiti i kampanju podizanja svijesti stanovnika Pljevalja o ekološkim i kulturno-istorijskim vrijednostima gornjeg toka Ćehotine kao i njenim razvojim potencijalima“, saopšteno je iz NVO Eko-tim i WWF Adrije.
Ističu da gornji tok Ćehotine i Otilovićko jezero, po svim biodiverzitetskim i kulturno-istorijskim vrijednostima kao i pejzažnim atraktivnostima, starosti i očuvanosti prostora, zaslužuju i imaju punu opravdanost da budu pod određenim stepenom zaštite. Na tom području, kako dodaju, još uvijek je očuvana autohtona flora i fauna, područje nije previše opterećeno urbanizacijom i devastacijom prostora, ali da bi tako i ostalo, mora se i zaštiti, kako bi se spriječile potencijalne prijetnje u budućnosti koje bi mogle da ugroze vrijednost tog područja.
„Problemi u gornjem toku rijeke Ćehotine su različite prirode i imaju negativan uticaj na slivno područje u toj zoni. Sadašnji negativni uticaji na gornji tok rijeke Ćehotine su uticaji šumskih koncesionara koji kroz eksploataciju šume dovode do brojnih negativnih uticaja na pritoke rijeke Ćehotine, uticaj neodržive poljoprivrede u zoni Vruljanskog i Maočkog polja, uticaj naselja Vrulja u smislu komunalnih otpadnih voda te divljih deponija na obali Ćehotine”, ističu iz NVO „Da zaživi selo“.
Zaštitom gornjeg toka rijeke Ćehotine, koja je jedan od simbola Pljevalja, „staviće ovo područje na kartu svijeta, te ga učiniti atraktivnim i privlačnim za turiste". Razvoj održivog turizma u skladu sa prirodom i njenim zakonima u zoni gornjeg toka rijeke Ćehotine, kako se navodi u saopštenju, bazira se na izuzetnim neiskorišćenim potencijalima tog područja – netaknute čiste prirode, terena pogodnih za različite vidove zimskog i ljetnjeg turizma, bogatstva flore i faune, prirodnih vrijednosti, vrijednih kulturno – istorijskih spomenika i tradicionalnog načina života na selu i katunima.
„Nacionalna politika promoviše razvoj turističkih aktivnosti zasnovanih na prirodi, gdje biodiverzitet igra značajnu ulogu. Turistički proizvodi usmjereni na prirodu uključuju posmatranje ptica, fotosafari, vožnju bicikla, kajaking, sportski ribolov, pješačenje, vjerski turizam, kulturno-istorijski turizam. Održivi turizam u gornjem toku rijeke Ćehotine može biti značajan izvor prihoda kako za lokalnu samoupravu tako i za lokalne zajednice“, ukazuju iz NVO „Da zaživi selo“.
Da je potrebno zaštiti gornji tok rijeke Ćehotine, ističu, potvrđuje i činjenica da se voda iz gornjeg toka Ćehotine koristi za vodosnabdjevanje građana Pljevalja preko akumulacije Otilovići. Takođe, kako dodaju, u području gornjeg toka Ćehotine se nalazi i turistički reper opštine Pljevlja – Meandri rijeke Ćehotine, koji treba da bude valorizovan u većoj mjeri ali na održiv način. Podsjećaju da je gornji tok Ćehotine prirodno mrestilište salmonidnih vrsta riba – potočne pastrmke i mladice. "Mladica je rijetka i zaštićena vrsta salmonidnih vrsta riba u Evropi, jer je u nestajanju najviše zbog izgradnje velikih brana i na taj način joj se sprečava njen mrijest koji je uslovljen migracijama u gornjim tokovima rijeka."
Uspješni primjeri zaštite rijeka, kako se navodi u saopštenju, mogu se naći u različitim zemljama svijeta. "U Evropi, zemlje kao što su Švedska i Finska usvojile su osamdesetih godina prošlog vijeka zakone o zaštiti rijeka ili njihovih djelova od izgradnje koja bi mogla da ugrozi prirodne odlike i slobodan tok ovih rijeka. U Sjedinjenim Državama, od 1968. godine na snazi je Zakon o divljim i slikovitim rijekama kojim se osigurava trajno očuvanje rijeka sa izuzetnim prirodnim, kulturnim i rekreativnim vrijednostima kako bi u njima mogle uživati sadašnje i buduće generacije."
Iskustva iz ovih zemalja, kako se navodi, upravo pokazuju da zaštita rijeka stvara nove prilike za razvoj nekog područja koji ne utiče negativno na prirodu, čime lokalne zajednice i šire društvo baštine očuvane prirodne vrijednosti i sav potencijal koji s tim dolazi.
„Vjerujemo da će Opština Pljevlja i druge relevantne institucije podržati Inicijativu „Za našu Ćehotinu“, te da ćemo svi zajedno raditi na nacionalnom brendiranju Crne Gore kao ekološke države, odnosno cjelokupnom društvenom prosperitetu”, zaključuje se u saopštenju.
Inicijativa za “Za našu Ćehotinu” je podržana od strane organizacije The Nature Conservancy.
Bonus video:
