Gradonačelnik Budve Marko Carević zatražio je od ministarke prosvjete, nauke, kulture i sporta Vesne Bratić da taj Vladin resor pripremini informaciju kako bi i formalno dobili podršku za projekat „BUDVA - BOKA 2028 - Evropska prijestonica kulture“, kako bi podnijeli kandidaturu.
“Vijestima” je potvrđeno da se Carević u ponedjeljak sastao sa Bratićevom, koja je dala usmenu podršku, a juče joj je uputio i zvaničan dopis kako bi se pokrenula procedura i Budva podnijela kandidaturu za taj projekat.
“Opština Budva počela je sa pripremama za kandidaturu zajedno sa partnerima - gradovima Boke. Potpisali smo protokol o saradnji na ovom projektu sa opštinama Herceg Novi i Tivat, dok kad je u pitanju Kotor, očekujemo odgovor od predsjednika Opštine Vladimira Jokića. Kotor je grad pod zaštitom UNESKO-a i u kulturnom smislu već afirmisan grad, pa samim tim moguće je da postoji i nešto manje interesovanje za projekat Evropske prijestonice kulture (EPK). Molimo Vas da preduzmete potrebne korake da Ministarstvo kojim rukovodite pripremi informaciju o ovom velikom projektu za Vladu kako bismo dobili i formalnu podršku države koja je neophodna za formalno pokretanje kandidature“, naveo je Carević u dopisu ministarki Vesni Bratić, u koji su “Vijesti” imale uvid.
Kako je naglasio, Evropska prijestonica kulture je jedan od najznačajnijih projekata Evropske unije koji postoji od 1985.
“Do sada je šezdesetak gradova nosilo tu prestižnu titulu, a od 2021. godine za tu titulu se takmiče i gradovi država koje nisu, ali žele da postanu članice EU. Titula EPK donosi svakom gradu i regionu promjenu na bolje u kulturi, socijalnoj politici, ekonomiji. Kultura postaje vodilja daljeg razvoja grada, regiona i države. Građani postaju još ponosniji na svoj grad i region, nasljeđe, ali i jedinstveni identitet. Na svaki uloženi euro, prema dosadašnjim istraživanjima, gradu i regiji se vraća od tri do10 eura, dovodeći nove investitore. Bolja i otvorenija komunikacija sa svojim građanima omogućava veću snagu i podršku u daljem donošenju odluka važnih za grad i region”, naglasio je Carević.
Pojašnjava da su pravila kandidature takva da gradovi koji nijesu iz država članica EU mogu da se kandiduju na svake tri godine.
“Šansa za Budvu, Boku i Crnu Goru je što 2028, Srbija, a potom i Norveška ili Bosna i Hercegovina, čak i Albanija (Tirana je ispala u finalu) ne mogu da imaju svog kandidata, čime se, između ostalog, zbog manjeg broja protivkandidata, povećava šansa za dobijanje titule. Najčešće gradovi kandidati uključuju i obližnju regiju i okolne gradove/opštine, pa je u slučaju kandidature Budve logično da to budu gradovi/opštine Boke (Herceg Novi, Kotor i Tivat), odnosno čitava oblast Boke. Zato je u kampanji moguće koristiti i šire odrednice: Budva - Boka 2028 - Evropska prijestonica kulture i slično. Prirodno je da ovu inicijativu odnosno projekat treba da vodi ekonomski i razvojno najjači grad Boke - Budva, budući da budžet za ovaj događaj iznosi oko 64 miliona eura za šest godina (što je iznos novca koji je utrošio grad Novi Sad) od čega je oko 35 miliona eura potrošeno na investicije (infrastruktura), a oko 30 miliona eura na programe kulture“, ocijenio je Carević.
Prema njegovim riječima, Evropska prijestonica kulture je investicioni projekat.
“Pravila nalažu da najveći dio finansiranja projekta snosi javni sektor, odnosno grad nosilac, država i regija. Drugi, manji dio snose komercijalni partneri (sponzori i donatori), strani fondovi kod kojih se konkuriše za projekte, ambasade stranih zemalja koje žele da podrže programe/gostovanja njihovih umjetnika ili međunarodne saradnje, postoji i velika mogućnost prihoda same EPK (prodaja ulaznica, suvenira, hrane, pića, komercijalni aranžmani sa turističkim i transportnim operaterima, prodaja TV i izdavačkih prava za programe....), a tu je i EU nagrada ‘Melina Merkuri’ u iznosu od 1.500.000 eura (koji dobija svaka EPK koja korektno i prema pravilima pripremi program EPK). Evropska prijestonica kulture je najbolja prilika za povlačenje novca iz EU fondova“, naglasio je Carević.
Ističe da bi se Boka i njeni gradovi podigli za nekoliko stepenica na svjetskoj mapi kulture, ekonomije i turizma.
“Zajedno čine dobro brendiran region, koji je nezaobilazan partner države i koji predstavlja motor čitavog njenog razvoja. Budva i Boka će se pozicionirati u evropskim i svjetskim okvirima kao jedna od najznačajnih destinacija na Jadranu i u ovom dijelu Evrope, prevazilazeći sve dosadašnje mogućnosti razvoja“, zaključio je Carević.
Što prije početi sa pripremama
Carević je pojasnio da se kandidatura obavlja u slučaju 2028. u procesu od dva ciklusa - pretfinalnom i finalnom.
“Pretfinalni postupak podrazumijeva rad od minimalno oko dvije godine rada na aplikaciji zbog čega je potrebno sada već početi. Ukoliko grad ili regija kandidat prođe u finale, a to se saznaje krajem 2022, odluka o pobjedniku - gradu koji je dobio titulu Evropska prijestonica kulture za 2028. se donosi krajem 2023. Čitav ovaj proces koji traje u pripremi od 2021. do kraja 2023. je odlična prilika za analizu stanja u gradu i regionu, pronalaženje rješenja, razvoja i pozitivnu kampanju. U slučaju pobjede, slijedi period od 2024. do 2027. priprema za EPK, a zatim u 2028. je sama godina titule, da bi se zahtjevni izveštaji radili i predavali/prezentovali do kraja 2029. godine. Znači da je ovo moguće najbolji razvojni projekat za grad i region, pa i za gradonačelnike svih gradova regiona“, istakao je Carević.
Bonus video: