Vakcinacija protiv humanog papiloma virusa, koji izaziva kancer grlića materice, počeće na jesen u Crnoj Gori.
Iz Ministarstva zdravlja „Vijestima“ su odgovorili da će se vakcina, prema strategiji, sprovoditi kod djevojčica sa navršenih najmanje devet godina života, odnosno u četvrtom razredu osnovne škole.
Pojasnili su da će se imunizacija protiv oboljenja koje izaziva humani papiloma virus (HPV) sprovoditi odgovarajućim brojem doza vakcine HPV9, koju je preporučilo Stručno savjetodavno tijelo za imunizaciju, a prema uputstvu i uzrastu osiguranika u kojem se daje.
Revakcinacija ovom vakcinom predviđena je za narednu godinu. Imunizacija protiv HPV je preporučena, nije obavezna, a devetovalentna vakcina pruža zaštitu od tipova 6, 11, 16, 18, 31, 33, 45, 52 i 58.
Naučnici tvrde da postoji oko stotinu HPV virusa, od kojih se oko 30 prenosi polnim putem, dok su dva tipa (16 i 18) najopasnija jer izazivaju karcinom grlića materice.
Iz Instituta za javno zdravlje (IJZ) prije dvije i po godine najavili su u razgovoru za „Vijesti“ da su ozbiljno pristupili definisanju potrebnih koraka za uvođenje HPV vakcinacije. To je već praksa u većini zemalja Evropske unije (EU), ali i u Srbiji, Hrvatskoj, Makedoniji, Sloveniji...
“Prema dostupnim podacima, epidemiološka situacija kod nas je nešto lošija od procjena međunarodnih organizacija koje se bave praćenjem kretanja obolijevanja od raka (ICO/IARC), što prije svega ukazuje na loše zdravstvene navike naše populacije – neadekvatno i nepravovremeno korišćenje dostupnih zdravstvenih servisa: usluga izabranih ginekologa, kao i skrining programa“, kazali su tada iz IJZ i istakli da je infekcija HPV-om najčešće polno prenosivo oboljenje.
Stručnjaci navode da je više od 80 odsto seksualno aktivne populacije došlo u kontakt i inficirano nekim od tipova HPV. Tvrde da najveći broj infekcija prolazi bez simptoma, oko pet odsto žena dobije kondilome, 35 odsto abnormalan nalaz cervikalnog brisa po Papanikolau testu, dok će se kod svake četvrte razviti neoplazija, od kojih značajan dio prelazi u invanzivnu formu karcinoma.
“Skoro sve studije navode da do infekcije lakše dolazi kod žena, tako da se HPV dokazuje tri puta češće kod žena nego kod njihovih muških partnera, mada su i muškarci pogođeni posebno rizikom od pojave karcinoma glansa, ali i polnih bradavica“, saopštili su tada iz IJZ.
Iz IJZ su kazali i da dvanaestogodišnje iskustvo i desetine miliona datih doza ukazuju da su vakcine protiv HPV bezbjedne, učinktovite, efikasne i da su dovele do ogromnog pada učestalosti virusa, upornih infekcija HPV-om i svih maligniteta povezanih sa ovim virusom - raka grlića materice, karcinoma muških polnih organa, grkljana i pada učestalosti genitalnih bradavica - kondiloma.
Od kancera glića materice u Crnoj Gori godišnje oboli oko 110 žena. To je peti po učestalosti malignitet kod žena, nakon raka dojke, kože, debelog crijeva i pluća. U ukupnoj populaciji, karcinom grlića materice je osmi po učestalosti.
Kada je riječ o Crnoj Gori - HPV su uzročnici gotovo svih slučajeva raka grlića materice, pri čemu su odgovorni i za značajan udio drugih karcinoma, prije svega anogenitalne regije, ali i glave i vrata - glasnih žica.
HPV vakcina u upotrebi je od 2006. godine, a koristi se u oko stotinu država svijeta.
Na tržištu su trenutno dostupne tri vrste, u zavisnosti od toga protiv koliko tipova virusa pružaju direktnu zaštitu. Vakcinišu se i djevojčice i dječaci koji još nijesu stupili u seksualne odnose.
Podaci pokazuju da je kod tinejdžerki u Sjedinjenim Američkim Državama, od uvođenja vakcinacije, procenat HPV infekcija smanjen je za 56 odsto, iako je obuhvat bio relativno nizak.
Prema smjernicama Svjetske zdravstvene organizacije (SZO) iz 2014. godine, vakcinacija protiv HPV preporučuje se u cilju sprečavanja raka grlića materice.
Predviđeno 700.000 eura za nabavku vakcine
Za nabavku vakcine protiv HPV budžetom prošle godine bilo je planirano 700.000 eura, ali je taj novac preusmjeren za urgentnu nabavku medicinske zaštitne opreme i vakcine protiv sezonskog gripa.
Bonus video: