Uz važeći digitalni sertifikat, ali i novu ličnu kartu, koja takođe sadrži digitalni sertifikat i elektronski potpis, građani Crne Gore odnedavno putem interneta, na portalu eFirma, mogu da u nekoliko klikova registruju novo preduzeće.
U narednom periodu, kako su “Vijestima” kazali iz kancelarije Programa Ujedinjenih nacija za razvoj (UNDP), biće dostupno još nekoliko elektronskih servisa, među kojima i onlajn prijava rođenja i smrti, putem interneta biće moguće zakazati vjenčanje, registrovati vozilo, onlajn će biti i izdavanje građevinskih dozvola, a biće dostupne i elektronske usluge u oblasti zdravstva.
E-registracija preduzeća
Registracija preduzeća donedavno bila je moguća samo fizički, na šalterima Uprave prihoda i carina (nekad Poreske uprava), odnosno Centralnog registra privrednih subjekata (CRPS).
Iz UNDP-a i Uprave prihoda nedavno su predstavili elektronsku uslugu eFirma, koja pojednostavljuje postupak registracije, a ujedno, kako su kazali, podrazumijeva i manje troškove.
Zahvaljujući usluzi, sada rezidenti fizička lica 24 sata dnevno, tokom sedam dana u nedjelji, putem interneta mogu da podnesu prijavu za registraciju firme - društva s ograničenom odgovornošću (doo). U tom postupku, osnivački ulog je jedan euro. Osim toga, elektronskim putem, na portalu eFirma, može se podnijeti i prijava za registraciju promjene pretežne djelatnosti i adrese jednočlanog društva sa ograničenom odgovornošću.
Platforma eFirma rezultat je saradnje Uprave prihoda i carina, Ministarstva finansija i socijalnog staranja i UNDP-a, a njen razvoj, kako je saopšteno, podržan je kroz projekat podrške stvaranju transparentnije, efikasnije i servisno orijentisane državne uprave, koji finansira Delegacija Evropske unije u Crnoj Gori.
”U ovom trenutku portal pruža osam elektronskih usluga, vezanih za rad CRPS i Registra stvarnih vlasnika (RSV). Preko portala za registraciju preduzeća privrednici e-putem mogu izvršiti upis promjena u CRPS-u za postojeća preduzeća, te podnijeti zahtjev za izdavanje posljednjeg izvoda i potvrde sa podacima o registrovanom privrednom subjektu iz jedinstvene informacione baze podataka CRPS-a”, saopštili su iz UNDP-a.
Za registraciju, korisnicima su na raspolaganju svi trenutno raspoloživi digitalni sertifikati koji su validni u Crnoj Gori, uključujući i novu ličnu kartu (eLK).
”Usluge uključuju i isporuku digitalno potpisanih dokumenata iz evidencije CRPS-a putem mejla, što je jedna od prvih usluga iz tog domena u javnoj upravi u Crnoj Gori”, navode.
Načelnica Odsjeka za centralni registar privrednih subjekata u Upravi prihoda i carina Dušanka Vujisić kazala je da je kreiranje portala eFirma samo jedna od aktivnosti na tom planu.
Postupak otvaranja privrednog društva putem portala eFirma traje tri dana, tvrde u Upravi prihoda i carina.
”Službenici u CRPS-u u roku od tri radna dana donose rješenje po predatoj prijavi, dok se rješenje o registraciji ili odbijanju dostavlja poštom u roku od osam dana od dana donošenja rješenja. Status registracije moguće je pratiti i na pregledu prijava na samom portalu”, dodaju.
Obezbijediti i onlajn plaćanje administrativnih taksi
Portal eFirma izrađen je prema projektu nadogradnje Informacionog sistema CRPS - dijela IS Uprave prihoda i carina, dio je integralnog informacionog sistema Poreske uprave i povezan je sa sistemom Centralnog registra. Na veb stranicama CPRS-a nalaze se i detaljna korisnička uputstva za postupak registracije privrednog društva.
Srđa Vujić, menadžer UNDP-a na projektu, pojašnjava da je portalu eFirma prethodio pilot projekat onlajn registracije novih d.o.o privrednih subjekata, uključujući korišćenje digitalnih sertifikata za identifikaciju i potpisivanje dokumenata, koji je razvio UNDP.
“Cilj je pružiti brže, jeftinije i transparentnije usluge privrednicima. Uvođenje onlajn registracije za osnivanje d.o.o privrednog društva je značajan korak u digitalizaciji postupka otvaranja preduzeća koji je sada dodatno olakšan i pojednostavljen. Potrebno je nastaviti rad na unapređivanju ovog servisa da bi se omogućila registracija i drugih tipova preduzeća, onlajn plaćanje administrativnih taksi, te proširio broj administrativnih usluga koje privrednici mogu da obave onlajn”, rekao je on, dodajući da se na reformi javne uprave i razvoju e-uprave radi već tri godine.
UNDP u tom smislu pruža podršku digitalnoj transformaciji javnog sektora na planu dizajniranja i sprovođenja politika digitalizacije javne uprave.
”To uključuje razvoj i primjenu novih poslovnih procesa, otkrivanje boljih i bržih načina pružanja javnih usluga i ponudu potpuno novih usluga, koje ranije nisu postojale. Cilj je pružiti bolje i efikasnije usluge građanima, tako da oni što više administrativnih procedura ubuduće mogu obavljati putem interneta, što će isključiti odlaske na šalter, čekanje i uštedjeti vrijeme”, rekao je on.
Jeftinija i lakša interakcija između vlade i građana
UNDP je, u saradnji sa partnerima, kroz dva projekta - Implementacija jedinstvenog informacionog sistema za elektronsku razmjenu podataka između državnih organa i organa državne uprave (JISERP/GSB), te Razvoj usluga i digitalne infrastukture kao odgovora na kovid-19, pored podrške razvoju pilot verzije onlajn registracija preduzeća, razvio i dva e-servisa u sektoru obrazovanja - elektronski upis na fakultet i e-upis u vrtiće i osnovne škole.
”Na taj smo način građanima (roditeljima, učenicima, studentima) omogućili jednostavan i brz upis u željenu obrazovnu ustanovu bez nepotrebne papirologije i dodatnih troškova, što je izbjegnuto povlačenjem potrebnih podataka iz registara državnih organa. U narednom periodu, građanima će biti dostupno i nekoliko novih e-servisa koji su usmjereni na automatizaciju procesa korišćenjem interneta, vezano za prijavu rođenja, umrlih, zakazivanje vjenčanja, prijavu promjene prebivališta; zatim zahtjeve za izdavanje novih i obnovu ličnih dokumenta, registraciju vozila, te lakše i brže traženja zaposlenja, izdavanje građevinske dozvole, kao i e-usluge u zdravstvu. Građani uglavnom izgube mnogo vremena dok čekaju na neku uslugu, a sa razvojem e-servisa, umjesto fizičkog šaltera, dobijamo virtuelni ‘one stop shop’ preko kojeg nam je dostupan bilo koji podatak, na bilo kom mjestu i bilo kada”, kazao je Vujić, dodajući da sve to vodi lakšoj, jeftinijoj, transparentnijoj interakciji između građana i vlade, između vlade i kompanija, i samih vladinih agencija.
Prema njegovim riječima, digitalna transformacija javnog sektora omogućiće Crnoj Gori da u potpunosti iskoristi prednosti digitalnih tehnologija za razvoj digitalne ekonomije i naprednog digitalnog društva.
”Što će poboljšati ekonomske performance preduzeća, pružiti bolje mogućnosti zapošljavanja, podići kvalitet života i doprinijeti socijalnoj inkluziji”, rekao je on.
Uspostavljen Registar stvarnih vlasnika firmi
U okviru CRPS-a uspostavljen je Registar stvarnih vlasnika firmi, saopšteno je juče iz Uprave prihoda i carina.
Registar stvarnih vlasnika vodiće se u elektronskom formatu, kao dio portala eFirma.
”U skladu sa Zakonom o sprečavanju pranja novca i podzakonskim aktima, privredna društva, pravna lica, udruženja, ustanove, političke partije, vjerske zajednice, umjetničke organizacije, komore, sindikati, udruženja poslodavaca, fondacije ili drugi poslovni subjekti, pravna lica koja primaju, upravljaju ili raspoređuju sredstva u određene svrhe, strani trust fondovi, strane institucije ili slični subjekti stranog prava, koji primaju, upravljaju ili vrše raspodjelu imovinskih sredstava za određene namjene dužni su da unose u Registar podatke o stvarnim vlasnicima i promjenama vlasnika u roku od osam dana od dana upisa u privredni ili poreski registar, te isti odgovaraju i za tačnost unijetih podataka”, saopšteno je iz Uprave.
Obaveze prijavljivanja stvarnog vlasnika oslobođeni su preduzetnici, jednočlana društva sa ograničenom odgovornošću, direktni i indirektni budžetski korisnici.
Registru stvarnih vlasnika pristupa se putem internet adrese: https://efirma.tax.gov.me.
Bonus video:
