Kvalitet vazduha u Crnoj Gori je dobar, kažu stručnjaci. Problem su razlike između regiona, ali i situacije koja varira u zavisnosti od godišnjih doba. Tako punim plućima možemo da dišemo tokom proljeća i ljeta na primorju i sjeveru, koji postaje problematičan kada krene grejna sezona.
„U Podgorici imamo mali trend rasta zagađenja. Stručnjaci objašnjavaju da je uzork to što je Podgorica posljednjih 10 godina narasla, povećao se broj ljudi, kola, zgrada... Rješenje nije moguće naći preko noći, jer kao što zagađenje na nas i prirodu djeluje dugoročno, tako i mi moramo dugoročno da planiramo mjere za njegovo smanjenje“, objašnjava u razgovoru za EU info centar Olivera Kujundžić iz Ministarstva ekologije, prostornog planiranja i urbanizma.
Dugoročne planove za smanjenja zagađenja moguće je napraviti samo na osnovu jasnih i prezicnih izvještaja o kvalitetu vazduha. Njih priprema Centar za ekotoksikološka ispitivanja (CETI), koji u svakom trenutku svakog dana prati kvalitet vazduha na 9 od 10 automatskih mjernih jedinica, koje su raspoređene na unaprijed definisanim tačkama širom Crne Gore. One prate koncetraciju štetnih materija u vazduhu.
„Svi podaci slivaju se u server, a CETI ima obavezu da stalno prati podatke na serveru, u kontinuitetu i nakon radnog vremena i u popodnevnim satima. U slučaju bilo kakvog problema ili prekoračenja vrijednosti, mi obavještvamo Agenciju za zaštitu životne sredine“, objašnjava Radomir Žujović iz CETI-ja.
Podaci su dostupni u realnom vremenu na sajtu Agencije za zaštitu životne sredine. Tu možemo vidjeti i podatke o kvalitetu vazduha u Bloku pet, gdje se nalazi jedna od mjernih jedinica.
„Njen zadatak je da prati kvalitet vazduha koji bi imao direktan uticaj na zdravlje ljudi. Naziva se urban background stanica, odnosno, pozadinska stanica. U blizini su škola i vrtić, tako da su nam ovi podaci jako važni, kako nama tako i građanima“, navodi Gordana Đukanović iz Agencije za zaštitu životne sredine.
Stanica u Bloku 5 je jedna od od tri stanice koje je donirala Evropska unija u okviru projekta „Jačanje kapaciteta za upravljanje kvalitetom vazduha u Crnoj Gori“, vrijednom preko 1 milion EUR. U postojećih sedam stanica, zamijenila je dotrajalu opremu.
Prethodno stanje na terenu nije bilo u skladu sa potrebama i standardima. Crna Gora nije bila pravilno podijeljena na regione, što je važno za mjerenje kvaliteta vazduha, a oprema u mjernim stanicama je bila prevaziđena.
EU je u Crnoj Gori od 2007. godine uložila oko 150 miliona EUR u zaštitu životne sredine, koja predstavlja jedno od najtežih i najskupljih poglavlja u pregovorima o članstvu.
Priča je nastala kao dio kampanje Evropske unije u Crnoj Gori „Naše prijateljstvo je uspješna priča“, koja je posvećena promociji EU projekata. Više o EU projektima u Crnoj Gori možete da saznate ovdje.
