Iz ANIME - Centra za žensko i mirovno obrazovanje Kotor najavili su da će u ponedjeljak u podne, na Trgu od oružja u Kotoru, održati performans "Logor Morinj - Pamtimo".
Poručuju da je neophodno napraviti spomen-obilježje u Morinju i "Školu mira, sa akcentom na suočavanje sa onim što se dešavalo devedesetih (mobilizacija, izbjeglištvo, logor) da se ne bi ponovilo". Ocijenili su da za tako nešto još uvijek nema političke volje opštinskih vlasti i institucija.
"U Opštini Kotor, u mjestu Morinj, od 3. oktobra 1991. godine do 18. avgusta 1992. godine, JNA je organizovala Centar za prihvat zarobljenika iz Hrvatske, poznat kao 'logor Morinj', u kojem su u nečovječnim uslovima bile zatvorene 292 osobe iz Dubrovačke regije. U sudskom procesu koji je započet 2007. godine, a pravosnažno okončan 2013. godine, četiri pripadnika JNA su osuđeni zbog izvršenja krivičnog djela ratni zločin protiv ratnih zarobljenika (čl. 144 KZ SRJ) prema zatvorenicima u tom logoru.3 Osim krivičnog postupka, sudovi Crne Gore su u parničnim postupcima donijeli i 154 odluke kojima je dosuđena naknada nematerijalne štete žrtvama", saopšteno je iz ANIME.
Podsjećaju da su aktivistkinje te NVO u novembru 2019. kod Sekretarijata za kulturu i društvene djelatnosti Opštine Kotor pokrenule inicijativu za podizanje spomen-obilježja ratnim zatvorenicima iz Hrvatske u Sabirnom centru u Morinju, te da su sa inicijativom upoznale: predsjednika Opštine i Skupštine opštine, predsjednike države, Vlade i Skupštine, ministre pravde i odbrane, kao i Generalni konzulat Hrvatske u Crnoj Gori.
"Dobile smo odgovor od predsjednika države i Sekretarijata. Predsjednik nas upućuje na opštinske organe. Opštinski organi (Sekretarijat za kulturu sport i društvene djelatosti ) traži od NVO Anime da dostavi: Podatke o vrsti i veličini spomen-obilježja; Predlog teksta koji će biti ispisan na spomen-obilježju; Predlog načina održavanja spomen-obilježja; Predlog idejnog rješenja sspomen-obilježja; Saglasnost vlasnika odnosno korisnika objekta. Odgovorile smo da je ANIMA podnijela inicijativu, a ne zahtjev za podizanje spomenika, da nema ni stručne ni finansijske resurse da bi odgovorila na navedene zahtjeve", dodaje se u saopštenju.
Podsjećaju i da su, "na tridesetogodišnjicu navedenog zločina", ANIMA, Akcija za ljudska prava (HRA) i Centar za građansko obrzovanje (CGO) uputili inicijativu za podizanje spomen-obilježja na mjestu logora Morinj - predsjedniku države, predsjednici Skupštine i sekretarki Sekretarijata za kulturu, sport i društvene djelatnosti Opštine Kotor, od kojih su tražili da opštinske vlasti razmotre tu inicijativu u skladu sa stavom Vlade da će žrtve biti uvažene.
Kazali su da je prošlo godinu dana, ali da nema odgovor nijedne instance kojoj je inicijativa upućena.
"ANIMA je u dugom periodu, naročito od vremena sticanja nezavisnosti, ukazivala na važnost kulture sjećanja na mjesta preživljene patnje i učinjenog zločina. Ukazivala je na neophodnost suočavanja građanstva Kotora sa ovom činjenicom i napreuzimanje odgovornosti Opštine Kotor na različite načine: uličnim akcijama, saopštenjima, flajerima, prikazivanjem filmova o Logoru Morinj, obilaskom ovog mjesta u kontiniutetu, simboličkim obilježavanjem polaganjem cvijeća i ploče, predlogom da se na tom mjestu napravi muzej sjećanja i Centar za mir koji bi Kotoru vratio dostojanstvo", dodaju.
ANIMA je, podsjećaju, 2019. uradila istraživanje o stavovima i informisanosti u organima lokalne uprave prema ratnom zločinu u Morinju, te napravila analizu sa zaključkom da je, "uprkos još uvijek jasnih otpora opštinske vlasti da se u potpunosti suoči sa ovim zločinom", iskazana potreba za obilježavanjem tog mjesta. Izdata je publikacija sa rezultatima istraživanja „Pamtimo logor Morinj” i dokumentovani su prikupljeni podaci.
"Na današnji dan ponovo podsjećamo da je neophodno napraviti spomen-obilježje u Morinju i Školu mira sa akcentom na suočavanje sa onim što se dešavalo devedesetih (mobilizacija, izbjeglištvo, logor) da se ne bi ponovilo. Znamo da je za to neophodna politička volja Opštinskih vlasti i institucija koje još uvijek nema sa tendencijom revizionizma i opravdavanja navedenog zločina. Upozoravamo da ovakav odnos prema suočavanju sa prošlošću stvaraju rat i dalje opstaju politike koje su spremne da ga ponove", zaključuje se u saopštenju.
Bonus video: