U slučaju rušenja bivšeg dječjeg odmarališta u Sutomoru, barske i podgoričke vlasti bi trebalo da uvaže složenost tri romske porodice koje tu stanuju i osiguraju im alternativni smještaj kako ne bi završile na ulici, preporuka je zamjenice zaštitnika ljudskih prava i sloboda Nerme Dobardžić.
Prilikom obilaska romskog naselja, iz institucije Zaštitnika su obaviješteni da za tri porodice prijeti rušenje objekata u kojima žive i iseljenje.
Dječije i omladinsko odmaralište je svojina Države Crne Gore, kojim raspolaže Glavni grad, a podgoričke vlasti planiraju da pristupe valorizaciji ove imovine, a finansijska sredstva koriste za unapređenje stanja odmarališta na Veruši.
Iz dopisa upućenog gradonačelniku glavnog grada Ivanu Vukoviću proizilazi da su Romi koji su nastanjeni u bivšem odmaralištu izbjegli sa Kosova, da 20 godina žive u Crnoj Gori gdje su se rodila i njihova djeca i da primaju socijalnu pomoć. Iz dopisa takođe proizilazi da su se ove porodice prije šest ili sedam godina uselile u odmaralište jer su bili beskućnici, kao i da ih je obilazio Centar za socijalni rad i slao pomoć.
Zamjenica zaštitnika je cijenila da ovaj slučaj treba posmatrati sa aspekta prava na poštovanje privatnog i porodičnog života zagarantovanog Ustavom Crne Gore i Evropskom konvencijom za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda.
”Godinama nije preduzet nijedan korak ka njihovom iseljavanju, što znači da su lokalne vlasti de fakto tolerisale bespravno romsko naselje, pa su porodice zasnivale svoj život na očekivanju da će takva neaktivnost da potraje. Po mišljenju Zaštitnika, ova je činjenica od izuzetnog značaja i treba je uzeti u obzir”, navodi se u mišljenju Dobardžićeve.
Ona dodaje da bi potencijalno iseljenje dovelo porodice u beskućništvo zajedno sa više od desetoro djece. U datim okolnostima Zaštitnik smatra da domovi porodica, kod činjenice da nemaju drugi rezervni smještaj, predstavljaju njihove “domove” u smislu Konvencije.
Zaštitnik ne spori da je legitimno da vlasti pokušaju da povrate posjed nad zemljištem od lica koja nemaju pravo državine nad njim.
U konkretnom slučaju opština Bar i Glavni grad bi morale, poručuje zamjenica zaštitnika, uzeti u obzir ranjiv položaj porodica, loš socijalni i materijalni status, kao i opterećenost rizikom od beskućništva. “To dalje znači da bi odlučivanje o vremenu i modalitetima eventualnog iseljenja moralo pratiti obezbjeđenje alternativnog smještaja, pomoć pri regulisanju statusa u Crnoj Gori (ukoliko on nije riješen), kao i podrška u ostvarivanju prava na socijalno stanovanje”, navela je zamjenica Dobrdžić.
Bonus video: