Pravilnikom o oglašavanju medicinskih sredstava, koji je po prvi put donesen prošlog mjeseca, definisani su standardi koji promovišu pravilnu upotrebu, uz zaštitu djece i pacijenata, a postavljen je i temelj za suzbijanje korupcije u ovoj oblasti.
To je “Vijestima” kazala direktorica crnogorskog Instituta za ljekove i medicinska sredstva (CInMED) Snežana Mugoša.
Ona je, između ostalog, rekla da su među novinama koje predviđa novi pravilnik, usvojen na predlog te ustanove, zabrana uticaja zdravstvenih radnika ili poznatih ličnosti koji bi mogao podsticati upotrebu medicinskog sredstva.
”Pored toga, nikako nije dozvoljeno da reklama bude isključivo ili uglavnom usmjerena na djecu, odnosno nije dozvoljeno prikazivati djecu koja uzimaju medicinsko sredstvo, tj. situaciju u kojoj je djeci medicinsko sredstvo dostupno bez prisustva odraslih osoba”, kazala je Mugoša.
Direktorica CInMED je pojasnila da se medicinska sredstva smatraju osnovnom komponentom zdravstvenog sistema, a koristi od njihove primjene nastavljaju da se povećavaju budući da su neophodna za prevenciju, dijagnozu, liječenje i rehabilitaciju bolesti. Ocijenila je da je reklamiranje izuzetno važan, iako često marginalizovan segmet njihove upotrebe, s obzirom na to da se na taj način primarno dopire do javnosti i šalje poruka o performansama nekog medicinskog sredstva.
”Imajući u vidu navedeno, kao i značaj uloge koju mediji imaju u današnjem društvu u pogledu plasiranja informacija i uticaja na stavove, uvjerenja i ponašanje u zajednici CInMED je prepoznao je važnost regulisanja ove oblasti. Tako je na predlog naše ustanove po prvi put uređena oblast oglašavanja, odnosno reklamiranja medicinskih sredstava usvajanjem Pravilnika o bližim uslovima i načinu oglašavanja medicinskih sredstava koji je stupio na snagu 27. aprila ove godine”, pojasnila je ona.
Mugoša je kazala da oglašavanje medicinskog sredstva treba da predstavlja davanje istinitih informacija o proizvodu, kako opštoj tako i stručnoj javnosti, a mogu da ga sprovode proizvođači, njihovi ovlašćeni predstavnici i registrovane veleprodaje.
”Medicinska sredstva se opštoj javnosti mogu reklamirati putem sredstava javnog informisanja, interneta, na javnim mjestima, kao i na druge načine, npr. dostavljanjem reklamnog materijala putem pošte, posjetama i druge Informacije koje se pružaju na taj način moraju da budu istinite i naučno dokazane i ne smiju da dovedu građane u zabludu”, rekla je.
Mugoša je pojasnila da reklamna poruka mora da sadrži jasnu informaciju da je proizvod koji se reklamira medicinsko sredstvo i da uključuje naziv i način upotrebe. Reklamina poruka, tvrdi, mora da sadrži upozorenje da je prije upotrebe neophodno pročitati uputstvo i posavjetovati se sa doktorom medicine, stomatologije ili farmacije.
”Prilikom reklamiranja medicinskog sredstva nije dozvoljeno navoditi na utisak da medicinsko sredstvo nema neželjena dejstava ili da je neškodljivo. Reklamom se ne smije tvrditi da pacijentu nije potreban savjet zdravstvenog radnika prije upotrebe niti da se upotrebom može izbjeći pregled ili liječenje. Takođe, reklamna poruka nikako ne treba da garantuje uspjeh u liječenju niti da upućuje da će zdravlje onih koji ga ne upotrebljavaju biti narušeno, ili da medicinsko sredstvo treba upotrebljavati i kada nema znakova bolesti”, istakla je Mugoša.
Mugoša je saopštila da je oglašavanje medicinskog teksta stručnoj javnosti, odnosno zdravstvenim radnicima, mora da sadrži osnovne podatke o medicinskom sredstvu koji treba da budu tačni, ažurirani, provjerljivi i u dovoljnoj mjeri potpuni.
”Oglašavanje medicinskog sredstva stručnoj javnosti, odnosno zdravstvenim radnicima mora da sadrži osnovne podatke o medicinskom sredstvu koji treba da budu tačni, ažurirani, provjerljivi i u dovoljnoj mjeri potpuni da bi stručna javnost na osnovu njih mogla da formira svoje mišljenje o određenom medicinskom sredstvu”, kazala je.
Direktorica CInMED naglasila je da proizvođači, odnosno njihovi ovlašćeni predstavnici i registrovane veleprodaje nikako ne smiju nuditi finansijsku, materijalnu ili bilo koju drugu korist zdravstvenim radnicima koji propisuju ili izdaju medicinska sredstva. Zabrana se, pojasnila je, odnosi i na članove njihovih porodica.
”Dakle, dozvoljeni su isključivo pokloni simbolične vrijednosti, u skladu sa zakonom kojim se uređuje borba protiv korupcije”, kazala je.
Mugoša je istakla i da, kada je u pitanju učešće zdravstvenih radnika na naučnim i promotivnim skupovima, sponzorstvo od farmaceutskih kompanija može da obuhvata samo troškove za put, smještaj i ishranu, kao i troškove obaveznog učešća, odnosno kotizacije. Zaključila je da stručni skupovi ne smiju biti organizovani isključivo u svrhu promocije određenog proizvoda, niti uticati na nepristrasnost zdravstvenih radnika u obezbjeđivanju zdravstvene zaštite.
Prilikom reklamiranja medicinskog sredstva nije dozvoljeno navoditi na utisak da medicinsko sredstvo nema neželjena dejstava ili da je neškodljivo. Reklamom se ne smije tvrditi da pacijentu nije potreban savjet zdravstvenog radnika prije upotrebe niti da se upotrebom može izbjeći pregled ili liječenje. Takođe, reklamna poruka nikako ne treba da garantuje uspjeh u liječenju”
Bonus video:
