Video igra kroz koju se igrač uči prvoj pomoći, platforma koja objedinjuje zanatlije u Crnoj Gori, proizvod koji će zalivati cvijeće kad niste kući... - neke su od deset ideja čiji će autori u naredna tri mjeseca imati priliku da rade na njihovom razvoju, u sklopu evropskog programa podrške društvenom preduzetništvu mladih, Social Impact Award (SIA), koji se već sedam godina realizuje u Crnoj Gori.
Prema riječima Jelene Kavarić iz Centra za omladinsku edukaciju, da budu dio finalnog procesa, te ideje odabrane su na osnovu kriterijuma inovativnosti, stepena društvenog uticaja i izvodljivosti.
“Code Red”, čiji su kreatori Miloš Šarović, student Građevinskog i Ivona Vujošević, studentkinja Elektrotehničkog fakulteta Univerziteta Crne Gore, edukativna je i zabavna video igra, koja simulira realne vanredne situacije.
“Uz pomoć ove video igre moći ćete da naučite kako pružiti prvu pomoć u različitim situacijama, kao i vještine reagovanja u slučaju zemljotresa i požara, testirate svoje znanje i donesite brze odluke”, navode autori.
“Zanati me” je veb portal, na kome je moguće da sve zanatlije objave usluge i djelatnost koju nude. Ideja autora je da na toj lokaciji budu naznačene cijene usluga, slike prethodnih poslova, ali i recenzije klijenata, što bi trebalo da klijentima omogući i da izaberu najbolju opciju.
“Veb portal ima za cilj promociju zanatskih poslova, koji sa modernizacijom tržišta rada polako izumiru”, naveo je autor Ardijan Gojčaj.
Iza “ParkMeUp” stoji zamisao da se putem onlajn platforme povežu vlasnici privatnih parking mjesta sa onima kojima su potrebna. Platforma, kako navode Danilo Joksimović i Andrija Božović, omogućava siguran i jednostavan način za vozače da pronađu i rezervišu unaprijed slobodno parking mjesto.
Personalizovan proizvod koji uz pomoć Arduino senzora mjeri vlažnost zemljišta i kada ono nije dovoljno vlažno šalje signal i aktivira se sistem koji zaliva biljku - “Zalij me”, ideja je učenica Gimnazije “Tanasije Pejatović” u Pljevljima.
Lara Mazalica, Miljana Dromljak i Elena Vemić kažu da se na taj način rješava problem zalivanja biljaka kada su članovi domaćinstva u odsustvu.
Iz pljevaljske Gimnazije stiže još jedna ideja - “$kill Time”, aplikacija osmišljena da olakša učenje novih vještina - svima.
Autorke, učenice Gimnazije u Pljevljima, tvrde da će to učiniti na način što će njihovo rješenje pružiti inovativan pristup učenju, raznovrsne kurseve, te mogućnost interakcije.
“Osim edukativnog karaktera, aplikacija nudi ljudima mogućnost da pronađu posao, kao i način da pokažu svoje potencijale i vještine, zarade novac, formiraju sopstvene biznise”, navode Jana Tomčić, Tamara Čolović, Vesna Jović, Emina Zlatanić i Martina Svrkota.
“Visit village”, koju je osmislila Simona Ilić, platforma je za povezivanje poljoprivrednih gazdinstava sa stanovništvom koje nema poljoprivrednu aktivnost, turistima, startapovima i drugim poljoprivrednim gazdinstvima, a sve u cilju promocije poljoprivrednog gazdinsva u turističke svrhe.
“Stay Safe”, projekat koji su osmislili studenti Medicinskog fakulteta UCG, trebalo bi da pomogne u podizanju informisanosti mladih ljudi o HIV infekciji, a sve to kroz edukaciju, različite radionice stručnjaka na tu temu, ali i uz formiranje punktova za anonimno testiranje na tu vrstu bolesti i kreiranje ‘Sigurnih od HIV-a’ studentskih događaja.
Iza te ideje stoje Lazar Đurišić, Aleksandra Vučinić, Nina Nikčević i Dženan Kajević.
“Osvoji vrhove me” je, prema zamisli Irene Kandić i Petra Tomovića, veb i mobilna aplikacija koja omogućava razvitak planinarskog turizma, tako što bi korisnici mogli da osvajaju medalje i slične nagrade izvršavajući izazove (planinarske staze).
Autori vjeruju da bi to rješenje podstaklo korisnike da žive zdravije i podstaklo ih da istraže o planinarenju. Istovremeno, aplikacija promoviše svijest o ekološkoj zaštiti i očuvanju prirode, kažu autori.
Na listi deset finalista koji će u naredna tri mjeseca dalje razvijati ideje su i “Pametne hranilice za kućne ljubimce”, koje bi trebalo da pomognu vlasnicima u brizi o životinjama kada nisu prisutni ili kada imaju neredovne rasporede. Pametne hranilice ideja su Alekse Čovića i Marka Šćepanovića.
Učenice Srednje mješovite škole “Bećo Bašić” iz Plava - Elma Cecunjanin, Anđelina Lazović, Mensura Lješnanin i Ermina Kandić, radiće dalje na razvoju ideje “Bioteh-micropropagation”, kompanije koja se bavi sadnjom, odnosno umnožavanjem bezvirusnog sadnog materijala jabučastog i bobičastog voća, šumskog drveća, ukrasnog i medonosnog bilja u in-vitro uslovima.
Iz Centra za omladinsku edukaciju, koji realizuje SIA Crna Gora, kazali su da će svi timovi u narednom periodu imati priliku da rade na ličnom i profesionalnom razvoju, umrežavaju se sa vršnjacima i biznis zajednicom, dobiju mentorsku podršku i prođu set edukativnih radionica, koje su posebno prilagođene za njihove društvene biznise.
Tri najbolja tima očekuje i početni kapital u iznosu od po 1.500 eura. Finalistima je omogućen i besplatan put na Međunarodni SIA Samit, koji se ove godine održava u Beogradu.
Biće nagrađen i četvrti tim koji bira onlajn zajednica putem SIA veb sajta, a nagradu koju osvaja je mentorska podrška i put na Međunarodni SIA Samit sa tri prva pobjednička tima.
Centar za omladinsku edukaciju, SIA realizuje uz generalno pokroviteljstvo Erste Bank AD Podgorica, Ministarstva nauke i tehnološkog razvoja, Investiciono-razvojnog fonda, Five Grupe, M:tela i Glavnog grada Podgorice.
Na čekanju Koalicija za društveno preduzetništvo
U Centru za omladinsku edukaciju, kako su kazali “Vijestima”, očekuju da do kraja godine bude osnovana Koalicija za društveno preduzetništvo i preduzeti drugi koraci u cilju podrške toj grani privrede.
Socijalno/društveno preduzetništvo dio je socijalne ekonomije i javlja se kada se društveni problemi rješavaju upotrebom preduzetničkih principa. Bavi se prepoznavanjem i rješavanjem društvenih problema, kao što su socijalna isključenost, siromaštvo, nezaposlenost... Društveno preduzetništvo zadovoljava potrebe zaposlenih kao klasično preduzeće.
Evropska komisija usvojila je u oktobru 2011. Inicijativu za društveno poslovanje (Social Business Initiative). U Evropskoj uniji 2,8 miliona pravnih subjekata (oko 10 odsto svih biznisa), sa oko 13,6 miliona zaposlenih (6,2% radnog stanovništva EU), posluju po principima socijalne ekonomije.
U Crnoj Gori, društveno preduzetništvo još je u povoju i nije pravno regulisano.
“Ide se u pravcu osnivanja Koalicije za društveno preduzetništo na nacionalnom nivou, ta priča je pokrenuta u martu i iskreno se nadamo da ćemo do kraja godine imati određene ishode što se tog dijela tiče. Glavna nam je zamisao da Koalicija bude jezgro preduzetništva i da iz nje imamo ostale ogranke i da na taj način obezbijedimo dugoročno zagovaranje ideje društvenog preduzetništva u Crnoj Gori”, rekla je Kavarić.
Bonus video:
