Zajednica opština Crne Gore uputiće resornim ministarstvima i Vladi inicijative za rješavanje nekih od suštinskih problema lokalnih samouprava.
Iz Zajednice opština su kazali da je te inicijative, na sjednici u petak, jednoglasno usvojilo 20 predsjednika opština i dva gradonačelnika, koji čine Upravni odbor Zajednice.
Kako se navodi u saopštenju, među problemima opština prednjače troškovi postupka oporezivanja nepokretnosti koji posljednjih godina pustoše opštinske kase.
Dodaje se da troškove naplaćuju poznate grupe advokata i advokatskih kancelarija u milionskim iznosima koristeći nesavršen pravni okvir i propuste nadležnih državnih organa.
“Poreska rješenja se poništavaju zbog pogrešnih podataka u katastru nepokretnosti ili centralnom registru stanovništva koje niko ne ispravlja. Krajnju cijenu, kao i uvijek, plaćaju građani”, kazali su iz Zajednice opština.
Oni su naveli da uzrok te pojave nije samo u zakonu koji reguliše porez na nepokretnosti.
“U pitanju je sistemski problem kome država mora krajnje ozbiljno pristupiti a koji se odnosi i na propise o državnom premjeru i katastru nepokretnosti, prebivalištu, jedinstvenom matičnom broju građana, planiranju prostora, građenju, legalizaciji objekata, poreskoj administraciji”, kaže se u saopštenju.
Iz Zajednice opština su rekli da duže vrijeme ukazuje na razmjere tog problema i nude sistemski održivo riješenje kroz uvođenje instituta dopunske poreske prijave.
“Tu prijavu će poreski obveznici podnositi u svim slučajevima kada nastupe promjene od uticaja na visinu poreza na nepokretnosti kao što su dogadnja ili nadogradnja objekta, promjena broja članova porodice, rekonstrukcija, rušenje objekta, parcelacija, promjena klase zemljišta”, rekli su iz Zajednice opštine.
Kako su dodali, nepodnošenje dopunske prijave biće osnov da poreski obveznik snosi troškove postupka ako je angažovao advokata radi podnošenja žalbe na poresko rješenje.
“Ako žalbu podnese sam, neće biti troškova postupka, pa ni obaveze njihovog plaćanja”, navodi se u saopštenju.
Iz Zajednice opština su kazali da je to rješenje samo "vrh ledenog brijega".
“Za kvalitetna sistemska rješenja koja će porezima dati apsolutni prioritet predstoje opsežan rad na svim zakonima koji direktno ili indirektno utiču na ovu oblast, ali i preduzimanje mjera na njihovoj doslednoj primjeni, prvenstveno državnih, ali i lokalnih organa”, rekli su iz Zajednice.
Oni su zatražili i da Zakon o Vladi reguliše saradnju sa opštinama, s obzirom na to je pravo na lokalnu samoupravu ustavna kategorija koja se mora zakonski razraditi.
“O tome u nacrtu ovog zakona nema ni pomena, dok je velika pažnja posvećena saradnji sa civilnim sektorom, što puno govori o odnosu obrađivača nacrta prema opštinama”, navodi se u saopštenju.
Iz Zajednice opština su kazali da je zato na istoj sjednici UO usvojena inicijativa za dopune tog Nacrta kojom se zahtijeva uspostavljanje partnerskog odnosa centralnog i lokalnog nivoa vlasti kada se utvrđuju javne politike (zakoni, podzakonski akti, strategije) od uticaja na lokalnu samoupravu.
Kako su naveli, bez jasno uspostavljenog sistema saradnje postoji velika vjerovatnoća da će se nastaviti trend povreda prava na lokalnu samoupravu i povreda obavezujućih odredbi lex specialisa koje se najdirektnije reflektuju na lokalne finansije ali i na druge aspekte funkcionisanja opština, čemu se svjedoči tokom niza godina.
Iz Zajednice opština su rekli da se UO bavio i Zakonom o komunalnoj policiji kojim je broj komunalnih policajaca uslovljen brojem stanovnika opštine po poslednjem popisu.
To, kako su naveli, stvara ogroman problem opštinama koje su turistički orijentisane, jer se broj subjekata nadzora drastično povećava, pa je i u idealnim uslovima nemoguće organizovati posao službe u tri smjene sedam dana u nedelji.
“Problem se najbolje može vidjeti na primjeru Budva koja ima oko 20 hiljada stanovnika i šest komunalnih policajaca, a u kojoj je u prošloj godini bilo je registrovano oko dva miliona noćenja”, kazali su iz Zajednice opština.
Prema njihovim riječima, nedovoljan broj komunalnih policajaca koji će u tim uslovima održavati komunalni red tako suštinski utiče na kvalitet turističkog proizvoda.
Iz Zajednice opština su rekli da se inicijativom za izmjene Zakona o komunalnoj policiji traži brisanje ograničenja u pogledu broja komunalnih policajaca jer se time narušava autonomija lokalne samouprave i negativno utiče na turistički rejting Crne Gore.
Oni su, govoreći o unapređenju propisa o izradi kapitalnog budžeta, kazali da je siguran izvor finansiranja planske i projektne dokumentacije za lokalne kapitalne projekte, uslov da opštine povuku bespovratna sredstva iz Evropske unije i drugih fondova kojim će ih realizovati.
Tu se, kako se navodi, prije svega misli na novac iz predstojećeg IPARD tri fonda u iznosu od 63 miliona eura.
Dodaje se da opštine mogu kandidovati tu dokumentaciju za kapitalni budžet države uz uslov da se u odluci kojom se uređuje to pitanje otklone određene nelogičnosti po pitanju kriterijuma vrednovanja kapitalnih projekata.
Iz Zajednice opština su rekli da se inicijativom koju je usvojio UO i koju će uputiti Ministarstvu finansija i Vladi, otklanjaju uočene nelogičnosti.
“Ali i obezbjeđuje praćenje sudbine kapitalnih projekata koje opštine kandiduju za budžet države, budući da, pri važećoj odluci, godinama unazad ostaju uskraćene za povratne informacije po ovom pitanju”, dodali su iz Zajednice opština.
Oni su rekli da su predloženi i određeni pomaci u zahtjevnoj proceduri apliciranja koji će na minimum svesti odbijanje zahtjeva opština iz formalnih razloga.
"Inicijativom se predlaže i da predstavnici opština učestvuju na sjednicama Komisije za ocjenjivanje kapitalnih projekata radi eventualnih pojašnjenja, ali i uspostavljanja suštinskog partnerskog odnosa centralnih i lokalnih vlasti u zajedničkom interesu", navodi se u saopštenju.
UO je na sjednici usvojio i smjernice saradnje namjenjene opštinama i vodovodnim društvima koje je Zajednica sačinila zajedno sa Udruženjem vodovoda Crne Gore.
Smjernice, kako je saopšteno, daju stručnu podršku u sprovođenju procedura i donošenju bitnih odluka u oblasti vodosnabdijevanja i odvođenja otpadnih voda kako bi se kvalitet vodnih usluga podigao na viši nivo.
Iz Zajednice opština su rekli da su smjernicama prethodila istraživanja na osnovu kojih su prepoznati ključni problemi od uticaja na kvalitet usluga.
Kako su naveli, smjernice sadrže i detaljne zakonske procedure koje će pomoći donosiocima odluka u opštinama, zaposlenima u vodovodnim društvima i resornim sekretarijatima da kvalitetnije obavljaju ovu suštinski važnu djelatnost.
“Ključni dio smjernica su preporuke opštinama i vodovodnim društvima za zakonito, održivo i efikasno obavljanje poslova”, kaže se u saopštenju.
Iz Zajednice opština su rekli da su najvažnije obezbjeđivanje stručnosti i iskustva kada se bira izvršni direktor i odbor direktora vodovodnih društava, kao i da opština vrši redovni upravni nadzor u dijelu zakonitosti i cjelishodnosti poslovanja, pa i inspekcijski nadzor kada je potreban.
Predloženo je se organizuju redovne i kontinuirane obuke svih aktera u procesu vodosnabdijevanja zbog složenosti propisa koji zaposlene često dovode do nedoumica, stvaraju nesigurnost i utiču na međusobne odnosa opštine i vodovodnih društava, što, kako se navodi, negativno utiče na kvalitet pružene usluge građanima.
“U odnosu na ugroženu finansijsku stabilnost vodovodnih društava preporučeno je da se iskoriste zakonski mehanizmi dotacije nedostajućih sredstava koje vrši opština u slučaju privremenih cijena”, kaže se u saopštenju.
Iz Zajednice opština su rekli da je na sjednici usvojena i inicijativa UO o rasterećivanju zastupnika opština od učešća u parnicama koje su bez osnova.
Oni su pojasnili da se inicijativom za dopunu Zakona o parničnom postupku traži da se lokalnim zastupnicima daju ista prava na troškove parničnog postupka koja su već utvrđena za državnog Zaštitnika imovinsko pravnih interesa.
Ti troškovi, kako su rekli iz Zajednice opština, predstavljali bi prihod budžeta opštine.
“Očekuje se da će ta intervencija doprinijeti smanjenju broja parničnih postupaka protiv opštine jer će ih tužioci opreznije pokretati, kao što je to slučaj sa parnicama protiv države”, navodi se u saopštenju.
Na sjednici je za novog potpredsjednika UO izabran predsjednik Opštine Žabljak Radoš Žugić, na mandat od dvije godine.
Žugić je na toj poziciji naslijedio Anelu Čekić, koja je podnijela ostavku na funkciju predsjednice Opštine Gusinje pa joj je po tom osnovu prestalo članstvo u organima Zajednice.
Bonus video:
