Većina ispitanika 54,8 odsto podržava rad glavnog specijalnog tužioca (GST) Vladimira Novovića, pokazuje istraživanje za 2023. godinu "Percepcija Državnog tužilaštva u Crnoj Gori" koje su sproveli Organizacija za evropsku bezbjednost i saradnju (OEBS) i agencija agencija De Facto Consultancy.
Podrška radu Novovića je porasla u u odnosu na prethodnu 2022. godinu kada je njegov rad podržavalo 44,1 odsto ispitanika.
Ovo istraživanje pokazuje da skoro jedna trećina ispitanika (32,5 odsto) ima pozitivan ili donekle pozitivan opšti stav prema Državnom tužilaštvu, dok nešto više od jedne trećine (36 odsto) ima donekle negativan ili veoma negativan stav.
Postoji trend pada broja ispitanika sa veoma pozitivnim ili donekle pozitivnim stavom prema Državnom tužilaštvu.
Rezultati istraživanja pokazuju da nešto više od jedne trećine ispitanika (37,6 odsto) u potpunosti ili djelimično podržava rad vršiteljke dužnosti vrhovne državne tužiteljke (VDT) Tatjane Begović.
U istraživanju se navodi da je interesantno napomenuti da nešto više od jedne četvrtine ispitanika i ispitanica (27,8 odsto) nije moglo da procijeni da li podržava rad Begović ili ne.
Ispitanicima i ispitanicama je postavljeno pitanje u kojoj mjeri smatraju da je Državno tužilašto efikasno u svom djelovanju. Primijećeno je da 46,2odsto ispitanika i ispitanica smatra da je Državno tužilaštvo veoma ili donekle efikasno.
Povjerenje u rad konkretnih državnih tužilaštava bilježi rast u odnosu na 2022. godinu.
Najveće povjerenje među građanima uživa Specijalno državno tužilaštvo kom donekle ili u potpunosti vjeruje 55,1odsto ispitanika (2022. – 42,7 odsto). Vrhovnom državnom tužilaštvu u potpunosti iil donekle vjeruje skoro polovina (49,6odsto) ispitanika i ispitanica (2022. - 42,6 odsto). U Više državno tužilaštvo u Podgorici donekle ili u potpunosti vjeruje 46,6odsto ispitanika i ispitanica (2022. - 38,2 odsto), u Više državno tužilaštvo u Bijelom Polju 41,4odsto (2022. - 34,3 odsto) dok u osnovna državna tužilaštva u potpunosti ili donekle vjeruje 45,6odsto ispitanika i ispitanica (2022- 39,6 odsto).
U posljednjih 12 mjeseci, 38,9 odsto ispitanika je primijetilo značajne ili neke promjene na bolje u radu Državnog tužilaštva gdje je 6,2 odsto primijetilo značajne promjene dok je skoro trećina (32,7 odsto) primijetila neke promjene na bolje.
Skoro polovina (45,2odsto) nije primijetila nikakve promjene, dok je 10odsto primijetilo promjene na gore.
Ispitanici iz sjeverne Crne Gore češće su primijetili značajne promjene na bolje u radu Državnog tužilaštva (45,2 odsto).
Podaci iz ovogodišnjeg istraživanja pokazuju veliki porast o odnosu na prethodni talas 2022. godine gdje manje od jedne četvrtine ispitanika i ispitanica (21,5 odsto) navodi da su uglavnom informisani o radu Tužilaštva na skoro polovinu ispitanika i ispitanica (44,6 odsto) 2023. godine.
Tužilački savjet igra ključnu ulogu u obezbjeđivanju samostalnosti Državnog tužilaštva u Crnoj Gori i bavi se važnim organizacionim i statusnim pitanjima državnih tužilaca. Primijećeno je da je 40,8odsto ispitanika upoznato sa činjenicom da Tužilački savjet bira tužioce, što predstavlja porast u odnosu na prethodnu godinu.
Visok procenat ispitanika (94,7odsto) smatra da je korupcija problem u Crnoj Gori, dok čak 96,3odsto isto tvrdi u vezi sa organizovanim kriminalom. Ovi rezultati ukazuju na široku percepciju ovih problema među građanima. Kumulativno, 41,2odsto ispitanika smatra da se Tužilaštvo uspješno bori protiv ove pojave, dok nešto više od polovine ispitanika i ispitanica (54,6 odsto) tvrdi suprotno.
Percepcija o Državnom tužilaštvu pokazuje da 40,8 odsto ispitanika i ispitanica smatra da je rad Državnog tužilaštva transparentan. Takođe, samo približno polovina ispitanika (oko 47,7odsto) je upoznata sa nadležnostima Državnog tužilaštva, što ukazuje na potrebu za boljom komunikacijom između institucije i građana.
Dodatno je važno napomenuti da 41,3odsto ispitanika i ispitanica smatra da je Državno tužilaštvo je pristupačno i otvoreno za javnost gdje se bilježi rast od 11,4odsto u odnosu na prethodnu godinu (2022 godine – 29,9odsto). Polovina ispitanika i ispitanica (50,1odsto) je čulo za emisiju "Upoznajte tužilaštvo", od čega je samo 16,4odsto gledalo emisiju.
Interesantno je da su ispitanici sa sjevera Crne Gore češće gledali ovu emisiju. Iako nije moguće sa sigurnošću tvrditi da gledanje emisije "Upoznajte Tužilaštvo" direktno dovodi do pozitivnijeg stava prema Državnom tužilaštvu, postoji interesantna korelacija između gledanja emisije i pozitivnog stava. Dodatno je zanimljivo pogledati podatke koji ukazuju na to da ispitanici i ispitanice koji su čuli i gledali emisiju "Upoznajte tužilaštvo" više su skloni da smatraju da je Državno tužilaštvo efikasno u svom djelovanju. Ispitanici koji su posetili zvanični sajt Državnog tužilaštva smatraju da su bolje informisani o radu te institucije i češće imaju pozitivan stav prema Državnom tužilaštvu.
Može se zaključiti da javno prisustvo Državnog tužilaštva, kako putem televizije tako i putem interneta, ima izuzetan značaj za percepciju građana Crne Gore o toj instituciji.
Dominantna većina ispitanika i ispitanica koji su posjetili sajt se slažu da je sajt pregledan (81,8odsto). Tri četvrtine ispitanika i ispitanica (74,3odsto) smatra da je sajt jednostavan za snalaženje, više od dvije trećine smatra da vizuelno lijepo izgleda (69,1odsto) i da sajt sadrži dovoljno informacija (65,8odsto). Skoro dvije trećine ispitanika i ispitanica smatraju da sajt nije staromodan (61,7odsto).
Ispitanici smatraju da građani (60,6odsto) i civilno društvo (50,6odsto) imaju pozitivan uticaj na rad Državnog tužilaštva, dok kriminalne grupe (82,4odsto) i političari na lokalnom (68,3odsto) i državnom nivou (66odsto) imaju negativan uticaj.
Većina ispitanika (54,2odsto) smatra da nešto treba promijeniti u Državnom tužilaštvu, pri čemu većina ovih ispitanika dolazi iz centralne regije Crne Gore. Razlozi za potrebu promjena u radu Državnog tužilaštva uključuju zabrinutost zbog korupcije i kriminalnih veza, političkog uticaja, neprofesionalnosti i nedostatka transparentnosti, potrebu za zakonodavnom reformom i zaštitom tužilaca i službenika.
Građani izražavaju potrebu za ozbiljnom reformom Državnog tužilaštva, uključujući stroge provjere diploma, kontrolne mehanizme, nezavisnost od političkog uticaja i jaču zaštitu tužilaca.
Bonus video: