Ako u Skupštini bude usvojena sadašnja verzija izmjena Krivičnog zakonika, prepisivačima u Crnoj Gori prijeti krivična odgovornost.
Nakon velikih afera sa plagijatima bivše ministarke nauke Sanje Vlahović i profesora Milana Babovića, pravosuđe će dobiti odriješene ruke da bez zastare, krivično goni one koji na sličan način pokušaju da se vinu u naučne vode.
Oni su se do sada pravdali da je došlo do zastare krivičnog djela.
Ministarstvo pravde je prihvatilo predloge NVO Centar za građansko obrazovanje i u Nacrt izmjena KZ unijelo odredbe koje plagijat tretiraju kao krivično djelo, koje ne može zastarjeti. To će se međutim ticati samo onih plagijata koji se otkriju nakon eventulanog stupanja na snagu novog KZ-a.
CGO je predložio dopunu KZ-a, između ostalog na način da se u okviru krivičnih djela protiv intelektualne svojine kriminalizuje plagijat .
"Nakon analize dostavljenog predloga novog krivičnog djela, Radna grupa je uvažavajući komentare i sugestije NVO CGO, izmijenila član 233 Krivičnog zakonika Crne Gore... na način što je propisan teži oblik ovog krivičnog djela. Takođe, ovo krivično djelo uvršteno je u spisak krivičnih djela za koje krivično gonjenje i izvršenje kazne ne zastarijeva (član 129 KZCG)”, piše u obrazloženju Ministarstva pravde.
Time je napravljen presedan u regionu, jer kod svih komšijskih država povreda autorskih prava zastarijeva.
"Vijesti" su otvorile pitanje plagijata bivše ministarke nauke, što je bio jedan od prvih većih slučaja, koji je uzdrmao crnogorsku javnost. Ona je gotovo dvije trećine rada naučnog rada “Konkurentnost destinacija u modernom turizmu” prepisala od stranih autora, koji su nekoliko godina ranije pisali na istu temu.
Vlahović se koristila različitim izvorima od naučnih radova inostranih kolega, do stručnih tekstova iz stručnih časopisa, a pri tom se nije pozivala na izvore koje je koristila. I ovaj rad, iako je u većem dijelu prepisan od drugih, ministarka nauke je u dokumentaciji na osnovu koje je izabrana u zvanje vanredni profesor na privatnom Univerzitetu “Mediteran”, predstavila kao međunarodno prepoznato naučno dostignuće.
Funkcioner vladajuće Demokratske partije socijalista (DPS) Milan Babović prvi je javnosti poznat osuđeni plagijator.
Iako je na kraju Privredni sud Babovića proglasio krivim jer je plagirao 60 strana magistarskog rada, državni organi nijesu proaktivno djelovali i procesuirali ga. Sud je odlučio po tužbi Petra Martinovića, čija je autorska prava povrijedio koristeći djelove njegovog magistarskog rada, nijednom ga ne citirajući.
Popović: Postavljen solidan osnov za borbu protiv plagijata
Usvajanjem predloga da se plagijati kriminalizuju postavljen je solidan osnov ne samo za procesuiranje svih slučajeva plagijarizma, već i za prevenciju ovog najtežeg oblika kršenja akademske etike.
To je ocijenila saradnica na programima u CGO Mira Popović, saopštivši da takvim pristupom, Crna Gora postaje lider u regionu na polju borbe protiv plagijata kad je riječ o zakonodavnom okviru.
"CGO žali što u pozicioniranju problema plagijata na crnogorskoj društvenoj agendi nije imao saveznika u crnogorskim univerzitetima, a prije svih Univerzitetu Crne Gore, koji se finansira iz budžeta i ima dodatnu obavezu da svakom pitanju koje se pokaže kao potencijalno neakademsko, neetičko i nezakonito pristupa sa posebnom pažnjom. Nadamo se da će ovo biti korisna opomena i UCG da pažljivije sluša što CGO kaže, dokumentuje i predlaže", poručila je Popović.
Smatra da je time poslata poruka i onima koji su sebe vidjeli nedodirljivima, a bili su prozvani u studiji CGO - Akademska čast na crnogorski način – plagijati u Crnoj Gori i njihovo (ne)procesuiranje.
Bonus video:
