Iz državne kase od početka godine do kraja jula po osnovu izgubljenih sudskih postupaka isplaćeno je 12,78 miliona eura, dok je ovogodišnjim budžetom za tu namjenu planirano 15 miliona, zvanično je saopšteno „Vijestima“ iz Ministarstva finansija.
Koliko je to škola, vrtića, bazena...
Koliko je novca izgubljeno zbog nečijih grešaka najbolje pokazuju uporedni podaci da je izgradnja nove škole na Draču koštala četiri miliona, vrtića u Bloku pet tri miliona, vaterpolo i olimpijskog bazena u Podgorici 3,5 miliona... Dobar primjer je i da Vlada od nove takse na gorivo za godinu planira da prihoduje devet miliona eura.
Troškovi države po osnovu sudskih potraživanja nastali su, između ostalog, zbog neosnovanog lišavanja slobode, dugotrajnih procesa i plaćanja sudskih troškova u izgubljenim sporovima. Tu su i presude za koje su izvršene prinudne naplate za obaveze po osnovu rada (prekovremeni rad, odvojeni život, neiskorišćeni godišnji odmori...).
U Ministarstvu finansija nijesu precizirali hoće li u ovoj godini po tom osnovu izdvojiti manje novca u odnosu na prošlu godinu. Objasnili su da nemaju podatke o pokrenutim sudskim sporovima protiv korisnika budžeta, pa nijesu nadležni da vrše procjenu uspješnosti tih sporova.
“Novac za isplatu izvršnih sudskih presuda planira se u godišnjem zakonu u budžetu na bazi prošlogodišnjeg izvršenja. Izvršenje po ovom osnovu u prošloj godini bilo je 15,47 miliona”, objasnili su u ministarstvu.
DRI upozoravala, nema kazni za odgovorne
Državna revizorska institucija je u revizorskim izvještajima za završne račune budžeta države za 2011. i 2012. godinu ukazala na problem visokih sudskih potraživanja koji iz godine u godinu ima uzlaznu putanju.
Do sada nije bilo značajnije sankcije bilo koje odgovorne osobe u institucijama koje prave namjerno ili ne ovakve troškove državi.
Prema podacima Ministarstva, ti troškovi su u 2011. iznosili 13,2 miliona, godinu kasnije 13,19 miliona, a 2013. godine godine je isplaćeno 23,17 miliona.
Nemaju podatke zašto su troškovi nastali
Ministarstvo finansija ne raspolaže podacima za koja se sve sudska potraživanja isplaćuje novac, odnosno, o kakvim troškovima je precizno riječ. Procedura plaćanja sudskih presuda je takva da se one dostavljaju Centralnoj banci (CBCG) kod koje se vodi račun državnog trezora i da se one realizuju po automatizmu, a Ministarstvo dobija informaciju o transakciji nakon jednog dana.
“Izvršna sudska rješenja se prinudnom naplatom realizuju se sa glavnog državnog računa Trezora, a ne putem redovnih isplata korisnicima budžeta, tako da Ministarstvo finansija ima samo podatak o korisniku budžeta na kojeg se odnosi izvršno rješenje i iznosu troška. Priroda sudskog spora i troška je poznata samo korisniku budžeta na kojeg se rješenje odnosi. Iako se svi izdaci po osnovu sudskih presuda realizuju sa glavnog državnog računa Trezora, Ministarstvo finansija za te iznose tereti budžete potrošačkih jedinica koje su taj trošak i uzrokovale”, objasnili su u ministarstvu.
Postupci koje je izgubio MUP najviše koštali
Podaci pokazuju da je 30 potrošačkih jedinica u ovoj godini napravilo trošak državi. Na prvom mjestu je Ministarstvo unutrašnjih poslova sa 2,91 milion eura, slijede sudstvo sa 2,86 miliona, Ministarstvo održivog razvoja i turizma sa 1,72 miliona i Ministarstvo pravde sa 1,13 miliona.
Troškove državi napravili su i ministarstva poljoprivrede, zdravlja, saobraćaja, ekonomije, kulture, prosvjete, rada, odbrane i finansija. Na spisku su i Tužilaštvo, Generalni sekretarijat Vlade, Vijeće za prekršaje, Uprava za inspekcijske poslove, Komisija za sprečavanje sukoba interesa…
Preporuka starješinama da poštuju pravnu regulativu
U Ministarstvu su ranije istakli da je izvršna vlast prepoznala problem velikih troškova po pitanju sudskih rješenja i da ga nastoji minimizirati kroz vođenje preciznije evidencije i praćenje toka sudskih postupaka, i uvažavanja tih informacija prilikom planiranja budžeta.
"Smatramo da je neophodno da starješine potrošačkih jedinica budu posebno obazrivi i odgovorni kada je riječ o striktnom poštovanju radno-pravne regulative. U tom dijelu, funkcionisanje Agencije za mirno rješavanje sudskih sporova značajno doprinosi bržem i efikasnijem rješavanju radnih sporova, odnosno izbjegavanju složenih i skupih sudskih postupaka“, kazali su u Ministarstvu finansija.
Bonus video: