Šira mediteranska regija danas je, sa ukupnim bruto domaćim proizvodom (BDP) većim od deset biliona dolara i 17,11 hiljada stranih ulaganja sprovedenih u posljednjih pet godina, jedna od najatraktivnijih svjetskih destinacija za direktne strane investicije (SDI).
To su rezultati analize Ernst&Young (EY) BaroMed 2015 - The Next Opportunity koja uključuje 27 zemalja takozvane BaroMed regije, u koju spadaju Albanija, Alžir, Bahrein, Bosna i Hercegovina, Kipar, Crna Gora, Egipat, Francuska, Grčka, Hrvatska, Izrael, Italija, Jordan, Katar, Kuvajt, Liban, Libija, Malta, Maroko, Oman, Saudijska Arabija, Sirija, Slovenija, Španija, Tunis, Turska i Ujedinjeni Arapski Emirati (UAE).
Ti podaci su prezentovani u sklopu EY Strategic Growth Foruma koji se pod nazivom Otključavanje potencijala Mediterana održao u Rimu, prenosi SEEbiz.
Rimski EY Strategic Growth Forum prvi put je na istom mjestu okupio predstavnike zemalja regije koji učestvuju na dvodnevnom programu usmjerenom podizanju nivoa saradnje i ekonomskog rasta regije.
Između ostalog, programu Foruma prisustvuju bivši predsjednik Evropske komisije (EK), Žoze Manuel Barozo i italijanska ministarka ustavnih reformi, Maria Elena Boski.
Globalna destinacija za strana ulaganja prema EY BaroMed 2015 analizi koja je zabilježila 17,11 hiljada stranih ulaganja od 2009. do 2013. godine, čak 78 odsto tih ulaganja sprovedena su u euro-mediteranskoj regiji i zemljama koje pripadaju području Zaliva.
I dok se kao glavne prednosti regije, koje su privukle globalne firme i ulaganja, ističu ekonomski rast i povećanje prilika za ulaganje praćene poboljšanjem znanja i postojeće infrastrukture, kao najveće prepreke i dalje se ističu nestabilnost i nedostatak transparentnosti.
Istraživanje govori kako Mediteran predstavlja područje koje je atraktivnije za ulaganje od Evrope, Azije i Afrike pojedinačno. Kada se Mediteran upoređuje sa ostatkom Evrope, investitori su istaknuli njen brži ekonomski rast i brojne poslovne prilike pokrenute demografskim pokazateljima i urbanizacijom, koju prate novi spektakularni gradovi i područja u zemljama Zaliva, Turskoj i Sjevernoj Africi.
S obzirom na relativni nedostatak značajnih subjekata pogodnih za preuzimanja i neiskorišćeni potencijal regije kao cjeline, spajanja i preuzimanja zauzela su tek 35 odsto ukupnih stranih ulaganja, dok su greenfield investicije iznosile 65 odsto. U 2013. godini samo greenfield investicije ukupno su iznosile 85,5 milijardi dolara, što je veći iznos nego što je privukla Kina.
Područje Turske i Balkana, u periodu od 2009. do 2013. godine, privuklo je 1,75 hiljada SDI projekta ukupne vrijednosti preko 100 milijardi dolara. Od toga se 81 odsto odnosi na greenfield investicije, a 19 odsto na spajanja i preuzimanja.
Kada se govori o sektorima atraktivnim za preuzimanja u regiji Mediterana, na prvom mjestu su telekomunikacije, mediji i tehnologija (17,3 odsto), a prate ih maloprodaja i proizvodi široke potrošnje (15,4 odsto) i sektor energetike (11,7 odsto).
Na području Turske i Balkana na prvom mjestu je maloprodaja i proizvodi široke potrošnje (18 odsto), nakon čega slijede telekomunikacije, mediji i tehnologija (13 odsto), a potom energetika (11 odsto).
Kada je riječ o greenfield investicijama, u regiji Mediterana najviše ih je zabilježeno u sektoru poslovnih usluga što uključuje IT i centre za korisničke i poslovne procese (15,4 odsto), potom slijedi digitalna industrija (10,8 odsto) i sektor finansijskih usluga (10,6 odsto).
Slična je situacija na samom području Turske i Balkana, gdje je u greenfield investicijama predvodio sektor poslovnih usluga (14 odsto), nakon čega slijede digitalna industrija i finansijske usluge sa osam odsto. Na ovom području su u greenfield investicijama prednjačile njemačke firme sa 15 odsto.
Izvještaj koji je prezentovan u sklopu EY Strategic Growth Foruma takođe identifikuje osam pokretača rasta direktnih stranih ulaganja u regiji: digitalnu potražnju, preduzetništvo, urbanizaciju, ekonomsku konkurentnost, industrijsku diverzifikaciju, obnovljivu energiju, društveni razvoj i transparentnost.
S druge strane, ulagači se jasno izražavaju kada govore što zemlje regije koje se ne nalaze u Evropi moraju učiniti kako bi se poboljšala njihova privlačnost. Postizanje političke stabilnosti trebalo bi biti prioritet, kao i poboljšanje sigurnosti pojedinaca i robe, nakon čega slijedi razvoj obrazovanja, infrastrukture i međunarodne promocije.
Bonus video:
