Javna rasprava o nacrtu zakona o sigurnosti operacija sa ugljovodonicima, koji predviđa procedure koje traba da spriječe moguće incidente u postupku istraživanja i eksploatacije nafte i gasa u crnogorskom podmorju, trajaće do 21. septembra, a Ministarstvo ekonomije narednih dana treba da saopšti kada će o ovom nacrtu biti organizovan okrugli sto ili više njih.
Početak kopanja prve istražne bušotine, prema do sada potisanim ugovorima očekuje se u drugoj polovini naredne godine. Ugovori za istraživanja do sada su potpisani sa konzorcijumom ruskog Novateka i italijanske Eni, kao i sa grčkom kompanijom Energean. Ugovor za konzorcijumom Eni-Novatek je potpisan u septembru 2016. godine, a sa Energeanom u martu 2017. godine.
Ove kompanije završile su ili završavaju dokumentaciju o procjeni uticaja na životnu sredinu za seizmička istraživanja. Ministarstvo uskoro treba da raspiše tender prikupljanja seizmičkih podataka, na osnovu kojih bi se otkrile potencijalne lokacije nalazišta nafte i gasa. Nakon toga uslijedio bi početak kopanja istražnih bušotina, a u slučaju da se u nekoj otkrije postojanje i nafte i gasa koncesionar o tome obavještava Vladu. Nakon toga slijedi verifikacija rezervi ugljovodonika kako bi se utvrdilo da li se radi o komercijalno isplativim i kvalitetnim količinama, a zatim, ukoliko se to potvrdi, pravi se plan razvoja polja i počinje proizvodnja.
Prema nacrtu zakona o sigurnosti operacija sa ugljovodonicima, dostupnom na sajtu Ministarstva ekonomije, koncesionar i operater bušotine “dužni su da preduzmu sve prikladne mjere kako bi se spriječile velike nesreće tokom izvođenja operacija”. U slučaju da dođe do “velike nesreće, operator je dužan da preduzme sve prikladne mjere kako bi se ograničile posljedice velike nesreće po zdravlje ljudi i životnu sredinu”, a od “njegovih dužnosti i odgovornosti, koje proizlaze iz ovog zakona ne oslobađa ga činjenica da su radnje ili propuste, koji su doveli ili su doprinijeli velikim nesrećama, izveli izvođači ili podizvođači”.
Nacrt zakona predviđa da “istražno bušenje sa postrojenja može otpočeti nakon što je izvršeno rano i efikasno učestvovanje javnosti u vezi sa mogućim uticajima planiranih operacija na životnu sredinu”.
“Pod učestvovanjem javnosti smatra se učestvovanje javnosti ostvareno u skladu sa propisima kojima je uređena zaštita životne sredine”, navedeno je u nacrtu zakona.
Prema ovom aktu, koncesionar je finansijski odgovoran za sprečavanje i sanaciju štete u životnoj sredini koja je prouzrokovana izvođenjem operacija. Predviđen je niz procedura i protokola koje treba da spriječe nesreće, ali i reakcija ako se one dese.
Predviđeno je da Vlada imenuje komisiju za sigurnost operacija sa ugljovodonicima, koja će nagledati svaki fazu rada koncesionara i operatera i bez čije saglasnoti, odnosno ispunjenja uslova, neće ni moći da započne bušenja. G. K.
Bonus video:
