Usklađenost relevantnih međunarodnih standarda i pravnih tekovina u oblasti finansijskog nadzora u Crnoj Gori je na zadovoljavajućem nivou, ali su neophodni dodatni koraci na zakonodavnom usklađivanju u dijelu zaštite eura od falsifikovanja, ocijenila je Evropska komisija (EK).
U izvještaju EK sa skrininga 32. poglavlja – Finansijski nadzor, koji je objavilo Ministarstvo vanjskih poslova i evropskih integracija, navodi se da Crna Gora mora da garantuje dovoljne kapacitete za sprovođenje u oblasti sistema unutrašnjih finansijskih kontrola javnog sektora (PIFC) i eksterne revizije.
U izvještaju o analitičkom pregledu usklađenosti crnogorskog zakonodavstva, EK je preporučila Crnoj Gori da sprovede relevantne djelove Ženevske konvencije za suzbijanje falsifikovanja novca i ocijenila da je njen zakonski okvir u tom dijelu usklađen sa pravnom tekovinom EU, izuzev kada je riječ o zabrani medalja i žetona sličnih kovanom euru.
»Crna Gora je uspostavila neophodne administrativne strukture i posjeduje dovoljne kapacitete za sprovođenje tehničke analize i klasifikacije falsifikovanih euro novčanica i kovanog novca«, kazali su predstavnici EK.
Oni su saopštili da Crna Gora nije ratifikovala Ženevsku konvenciju za suzbijanje falsifikovanja novca, ali je njeno zakonodavstvo u velikoj mjeri usklađeno s relevantnim evropskim koje se odnosi na zaštitu eura.
»U Crnoj Gori ne postoje posebni zakonski propisi kojima bi se zabranile medalje i žetoni koji su slični euro kovanom novcu, ali su nadležni potvrdili da će relevantni podzakonski akti o tome biti pripremljeni«, navodi se u izvještaju.
Nadležni organi su, kako je navedeno, kazali da će dalje usaglašavanje u toj oblasti biti postignuto sa usvajanjem novih zakona o platnom prometu i o kreditnim institucijama.
Iz EK su ocijenili da je zakonodavni okvir Crne Gore usklađen s relevantnim djelovima Konvencije o zaštiti finansijskih interesa Evropske zajednice i njena tri protokola.
Potreban napor i u borbi protiv prevara
Crna Gora, kako su dodali, treba obezbijedi dovoljan operativni kapacitet Službe za borbu protiv prevara (AFCOS) kako bi efikasno koordinirala relevantnim akterima u njenoj mreži.
»Crna Gora će morati da garantuje efikasnu saradnju sa EK kada je u pitanju provjera inspektora Komisije na licu mjesta, kao i čuvanje dokaza«, navodi se u izvještaju.
Iz EK su kazali da je Crna Gora uspostavila strateški okvir PIFC, ali da je njegova strategija slaba kada je u pitanju sprovođenje upravljačke odgovornosti.
»U strategiji se ne govori o tome na koji način bi se mogle prevazići smetnje u javnoj upravi, kao što su nedostatak odgovarajućeg delegiranja od vrhovnog do srednjeg rukovodstva. Stoga postoji potreba za sveobuhvatnim bavljenjem pitanjem PIFC kao dijela procesa reforme javne uprave u Crnoj Gori«, saopštili su iz EK.
Iz EK traže da ih Crna Gora redovno obavještava o ažuriranim verzijama akcionih planova po pitanju PIFC.
Predstavnici EK smatraju da je sprovođenje finansijskog upravljanja i kontrole i dalje prvenstveno fokusirano na zakonitost i ispravnost finansijskih transakcija, sa manje izraženim akcentom na ekonomiju, efikasnost i djelotvornost.
DRI nije dovoljno finansijski nezavisna
Oni su ocijenili da finansijska nezavisnost Državne revizorske institucije (DRI) u praksi nije na zadovoljavajućem nivou, čemu bi trebalo da doprinesu predviđene izmjene zakona o toj instituciji.
Izmjene Zakona o DRI bi, kako je objašnjeno, trebalo da doprinesu jačanju njene finansijske nezavisnosti tako što će dozvoliti Skupštini da neposredno pregovara i odobrava usaglašavanje budžeta te institucije.
U EK smatraju i da su trenutni revizorski kapaciteti DRI i dalje veoma ograničeni, kao i da činjenica da od 2012. godine obavlja reviziju finansiranja političkih partija može negativno uticati na operativnu nezavisnost
»Ključna pažnja strateškog plana razvoja DRI za period od 2012. do 2017. godine usredsrijeđena je na poboljšanju unutrašnje organizacije, kvaliteta revizije i institucionalnog kapaciteta. DRI mora postepeno povećavati broj revizorskog kadra i jačati profesionalne kapacitete«, poručili su iz EK.
U EK smatraju i da su trenutni revizorski kapaciteti DRI i dalje veoma ograničeni, kao i da činjenica da od 2012. godine obavlja reviziju finansiranja političkih partija može negativno uticati na operativnu nezavisnost.
DRI je, kako su podsjetili u izvještaju, izradila neophodne priručnike za finansijsku i reviziju uspjeha.
»Neophodno je dalje razvijati rad na reviziji uspjeha, jer je do sada sprovedeno svega nekoliko«, kazali su predstavnici EK i dodali da bi Crna Gora trebalo da obezbijedi formalni mehanizam putem kojeg će Skupština moći da pregleda i reaguje na revizorske izvještaje DRI.
Bonus video:
