Sa zaposlenima u javnom sektoru lani je zaključeno 390 sporazuma o prekidu radnog odnosa i za otpremnine je potrošeno 3,26 miliona eura, zvanični su podaci koje su “Vijesti” dobile od Ministarstva javne uprave (MJU).
Isplata otpremnina uz sporazumni prekid radnog odnosa i moratorijum na zapošljavanja, koji je na snazi od jula 2018. godine, dio je Vladinog plana za racionalizaciju i efikasniju javnu administraciju. Moratorijum na zapošljavanja nije apsolutan, već se po odlukama užeg kabineta može zasnovati radni odnos. Izvršna vlast je planirala i da u ovoj godini, kada su i parlamentarni izbori, zaposli do 845 osoba.
Sagovornici “Vijesti” ocjenjuje da je kadovska politika Vlade mrtvo slovo na papiru i da je podređena ostvarivanju ciljeva vladajućih partija.
Brinu o glasačima
Ekonomista i bivši opozicioni poslanik Mladen Bojanić je kazao da se u državnom sektoru odavno kadrovska politika ne vodi u cilju racionalnosti i efikasnosti, nego zbog održavanja broja glasača vladajućih paritja.
“Potpuno je logično da je takvo zapošljavanje izraženije u izbornoj godini. To ne treba da iznenađuje. Odavno ne vjerujem Vladi i njenim obećanjima, jer je jasno da jedno govori, a drugo radi. Tvrdnje Vlade o smanjenju broja zaposlenih demantuje i Državna revizorska institucija koja u svojim izvještajima navodi da su se povećali troškovi za bruto zarade državne administracije”, rekao je Bojanić.
Prema njegovim riječima, kadriranje u državnoj administraciji liči na nekadašnje kadriranje u državnim firmama gdje su se zapošljavali ljudi zbog održavanja vlasti i socijalnog mira, a nije se razmišljalo o efikasnosti i racionalizaciji tih kompanija.
“Te firme koje su stvarale neku vrijednost su otišle u stečaj, za razliku od današnje Vlade koja vodi istu kadrovsku poltiku i zapošljava svoje aktiviste u neograničenom broju u adminsitraciji, a većina njih ne pravi korist za državu nego štetu”, ocijenio je Bojanić, koji rješenje problema vidi u promjeni vlasti na izborima.
Moratorijumi za zamajavanje
Nezavisni poslanik, ekonomista Aleksandar Damjanović je istakao da je partijsko zapošljavanje jedna od ključnih poluga za 30-godišnju vlast, a posljednjih godina je “ono potpuno ogoljeno i direktno je u funkciji kupovine glasova na izborima”.
“Zato je kadrovski i svaki drugi plan mrtvo slovo na papiru, imajući u vidu sijaset mogućnosti da se zakonito i nezakonito zapošljava ili obećava zapošljavanje u javnom sektoru, pa čak i u privatnom kompanijama koje favorizuju vladajuće partije. Moratorijumi i planovi služe za zamajavanje domaće i strane javnosti, a notorna je činjenica da u odnosu na broj zaposlenih Crna Gora ima najveći javni sektor podređen, prije svega, partijskim interesima”, istakao je Damjanović.
On je kazao da je “uži kabinet Vlade i njegove odluke definisan samo da bi netransparentno i bez zakonskog osnova zloupotrebljavao državne resurse, politički precizno krčmeći mukotrpno stečen budžetski novac u užem krugu”. “Zapisnici sa “sjednica užeg kabineta” najbolje su svjedočanstvo institucionalnog i zakonodavnog kolapsa u državi, odnosno neograničenog i nekontrolisanog rasipanja novca građana i privrede u političko-partijske svrhe. Uostalom, novac tekuće rezerve se troši bez prava javnosti da zna kako i na koji način. Jedna od mogućih tema sastanka POSP-a ili nekog drugog oblika saradnje sa prijateljima iz evropskog parlamenta mogla bi biti ramjena iskustava naše države i država EU vezano za mehanizme kontrole trošenja državnih resursa, uključujući predizborno i postizborno zapošljavanje u javnom sektoru”, rekao je Damjanović.
Dio zaposlenih iz prosvjete i zdravstva nije mogao do otpremnina
Na pitanje koliko zaposlenih se prijavilo, a nije moglo da dobije otpremninu jer radno mjesto ne može biti ukinuto, iz MJU su odgovorili da, ako se uporede podaci o pristiglim i odobrenim zahtjevima po sektorima na centralnom nivou, najviše takvih slučajeva je u sektorima zdravstva i prosvjete. “Nakon završetka prvog javnog poziva zaposlenima, u skladu sa odlukom, opštine su informisale ministarstvo da je na osnovu odluke podnešeno 328 zahtjeva za sporazumni prestanak radnog odnosa uz isplatu otpremnine, a da će se sporazumi sasvim izvjesno zaključiti sa 274 zaposlena. U konačnom, do 2. marta ove godine, ministarstvu je upućeno 78 sporazuma, a ukupan iznos traženih otpremnina je 673.325 eura”, kazali su iz tog resora.
Najviše raskida u Pljevljima
Iz MJU su objasnili da njihovi i podaci Ministarstva finansija pokazuju da je od 390 sporazuma o prekidu radnog odnosa, uz isplatu otpremnina, do kraja prošle godine na centralnom nivou zaključeno 312 sporazuma, dok su 78 sporazuma zaključena na opštinskom nivou. Ukupno je podnijeto oko 1.900 zahtjeva zainteresovanih zaposlenih.
Podaci dvaju resora izvršne vlasti pokazuju da je najviše zainteresovanih za otpremnine u sektorima zdravstva, prosvjete, finansija, rada i socijalnog staranja i unutrašnjih poslova.
“Treba imati u vidu da ti sektori imaju najveći broj zaposlenih, pa je očekivano da će i broj onih koji su zainteresovani za sporazumni prestanak radnog odnosa biti najveći. Najviše zainteresovanih na lokalnom nivou je iz opština Podgorica, Pljevalja, Nikšić i Ulcinj. Na centralnom nivou najviše sporazuma je zaključeno u sektorima finansija, rada i socijalnog staranja i unutrašnjih poslova. Na opštinskom nivou najviše zaključenih sporazuma je pristiglo iz opštine Pljevlja i to 21 sporazum”, istakli su u MJU.
Iz tog resora podsjećaju da zaposleni može da ostvari pravo na otpremninu u visini do 50 odsto mjesečne bruto zarade za svaku godinu radnog staža, s tim da iznos ne može da bude veći od 15 bruto zarada zaposlenog.
Bonus video:
