Vlada i Ministarstvo ekonomije nijesu u zakonskom roku odgovorili na pitanja i zahtjev poslanika Demosa Miodraga Lekića i Neđeljka Rudovića da im se dostave dokumenti u vezi sa projektom gradnje vjetroelektrane Možura. Ovaj projekat je u centru međunarodne kurupcionaške afere na Malti, koji se povezuje i sa ubistvom nezavisne istraživačke novinarke Dafne Karuane Galicije.
Poslanici su pitanja i zahtjev za dokumentacijom poslali premijeru Dušku Markoviću preko skupštinske službe 26. juna ove godine, u skladu sa ustavnim ovlašćenima i Poslovnikom o radu Skupštine.
“Poslije nekoliko dana odgovorio nam je da je zahtjev proslijeđen Ministarstvu ekonomije, ali do danas nema odgovora iz tog Ministarstva. Jasno je da Vlada pokušava da sakrije tragove ugovaranja posla vjetroelektrana na Možuri. Bili su obavezni da nam odgovore dostave u roku od 15 dana, a prošlo je skoro 45 dana. Sumnje se gomilaju, a Vlada zabija glavu u pijesak. Tako smo došli u apsurdnu situaciju da Vlada bježi od teme koju je na sva zvona reklamirala kada je otvarana Možura, čemu je prisustvovao sam premijer. Ako ovo nije kriminal i još jedan primjer da je ovo sistem u kojem vlast državu, kojoj treba da služi, tretira kao svoj plijen onda bi opozicioni poslanici i svi građani Crne Gore dobili precizne odgovore na svako pitanje”, kazao je Rudović “Vijestima”.
Evropa bruji, Crna Gora ćuti
Zbog ove afere u januaru ove godine pala je Vlada Malte, a do sada optuženo je više biznismena i funkcionera sa kojim je sarađivala i crnogorska Vlada. Sin ubijene novinarke Metju Karuana Galicija u ponedjeljak je u intervjuu “Vijestima” kazao da je njegova majka istraživala i tadašnjeg premijera Crne Gore Mila Đukanović kao ključnu osobu iz Crne Gore i njegove veze sa predsjednikom pale vlade na Malti Džozefom Muskatom i vladajućom elitom iz Azerbejdžana, koja je takođe bila umiješana u sporni posao.
Portparolka Evropske komisije Ana Pisonero je prije tri dana kazala da Evropska komisija očekuje da se u Crnoj Gori sprovede kredibilna, nezavisna i efikasna istraga u vezi s optužbama za korupciju u slučaju gradnje vjetroelektrana na Možuri i da će od vladavine prava zavisiti brzina pristupanja Crne Gore Evropskoj uniji.
Prekršen poslovnik
Lekić i Rudović su tražili da im se dostave sve analize, studije, zaključci i druga dokumenta koja su prethodila ovom projektu, kao i podatke o osnivanju svih firmi povezanih sa ovim slučajem. Tražili su i podatke o svim transakcijama sa računa tih firmi i povezanih lica, kao i informacije o konačnim vlasnicima - fizičkim licima svih umiješanih firmi.
U Poslovniku Skupštine piše da poslanik ima pravo na dostupnost svih službenih materijala, dokumenata i podataka koji se pripremaju ili prikupljaju u odborima ili službi Skupštine, Vladi, ministarstvima i drugim organima državne uprave.
“Poslanik ima pravo da traži obavještenja i objašnjenja od predsjednika Skupštine, predsjednika radnog tijela, ministra i drugog funkcionera, koja se odnose na poslove iz okvira prava i dužnosti ovih funkcionera, odnosno poslove iz nadležnosti organa kojima rukovode”, navedeno je ovom aktu.
Rok za dostavljanje odgovora je 15 dana, a ukoliko ne dobiju odgovor, generalni sekretar Skupštine o tome obavještava generalnog sekretara Vlade.
Ministarstvo sakrilo firmu pod istragom
Ministarstvo je 30 dana nakon što su Lekić i Rudović poslali zahtjev na svom sajtu objavilo saopštenje naslovljeno sa “Realizacija projekta izgradnje VE Možura, pregled ključnih koraka”, ali bez objevljivanja dokumenata.
Ministarstvo je u ovom pregledu izostavilo dva ključna događaja. Nije navedeno da je u februaru 2015. godine of-šor firma sa Sejšelskih ostrva „Cifidex Ltd” kupila firmu „Mozura Wind Park” od prethodnih vlasnika španske “Ferse” i podgoričkog “Čelebića”, kao ni to da je „Cifidex Ltd” Možuru u decembru iste godine prodala “Enemalti” sa Malte.
“Vijesti” su pitale Ministarstvo zašto ova dva ključna koraka nijesu navedena u pregledu.
Vlada krije tajnu o zalutalim milionima
U istrazi tužilaštva sa Malte „Cifidex Ltd” ima ključnu ulogu u optužbama za korupciju. Ovi kupoprodajni ugovori i povezane transkacije, koje sakriva Ministarstvo, kriju tajnu o nekoliko zalutalih miliona o kojima traga tužilaštvo Malte i međunarodna grupa istraživačkih novinara koja je nastavila posao ubijene koleginice.
Prema osnovnom ugovoru „Cifidex Ltd” je udio od “Čelebića” otkupio za 650 hiljada eura i od “Ferse” za 2,9 miliona eura. Rojters je kao osnivača “Cifidex” označio Turbana Musajeva, jednog od direktora azerbejdžanskog SOCAR-a, preko druge of-šor firme „GSA Services Ltd” sa britanske of-šor zone na ostrvu Džerzi. SOCAR je prije osam godina postao dugoročni zakupac na 45 godina kasarne u Kumboru gdje gradi stambeno-turistički kompleks Portonovi.
U decembru 2015. „Enemalta” otkupljuje „Mozura Wind Park” od „Cifidexa”, prema navodima iz ugovora, za 3,5 miliona eura. Međutim nakon ubistva novinarke i pokretanja istrage na Malti, „Enemalta” priznaje da za preuzimanje Možure nije platila samo 3,5 miliona eura već 10,3 miliona eura drugim firmama i povezanim licima. Prema podacima iz istrage „Cifidex Ltd” je za isplatu „Ferse” i “Čelebića” dobio tri miliona eura od „17 Black” kompanije iz Dubaija čiji je vlasnik Jorgen Fenek, glavni osumnjičeni za ubistvo Galicije. Nakon što je transakcija obavljena „Cifidex Ltd” je vratio tri miliona of-šor firmi „17 Black” i još 4,6 miliona „akcijskog profita”. Ukoliko bi Vlada otkrila sva ova dokumenta i transakcije lakše bi se mogli pratiti sumnjivi tokovi novca. Predsjednik Skupštine Ivan Brajović je u junu odbio da na dnevni red stavi predlog poslanika Srđana Milića da se formira anketni odbor o aferi Možura, pozivajući se na formalne razloge. Najavio je da će to uraditi na narednoj sjednici, ali je i to izbjegao.
Vlada i 2015. sakrila ko stoji iza “Cifidexa”, Ministarstvo i sada ćuti
Kada je firma „Cifidex Ltd” u februaru 2015. godine postala vlasnik „Mozura Wind Park”, ova firma je već imala koncesiju za korišćenje vjetroenergije. Ugovor je predviđao da Vlada garantuje otkup struje za 115 miliona eura.
Prema zakonu o koncesijama u slučaju da se mijenja vlasnik nosioca koncesije mora se tražiti saglasnost od onoga ko je dao koncesiju - Vlade. Vlada takve saglasnosti sa podacima o novom vlasniku javno objavljuje, ali to nije urađeno u slučaju „Cifidex Ltd”. Da jeste znao bi se njegov vlasnik i ostali detalji.
“Vijesti” su pitale Ministarstvo ekonomije da li je tražena ova saglasnost i ako jeste da li je data i ko je u tom trenutku bio krajnji vlasnik kompanije „Cifidex Ltd”, ali odgovor nije stigao.
Kasnije kada je mijenjano vlasništvu unutar novog vlasnika “Enemalte”, Vlada je objavila saglasnost i šture podatke o novim vlasnicima.
Bonus video:
