Vlada premijera Duška Markovića lani je isplatila 28,65 miliona eura iz budžeta državnim firmama, a da prethodno nije tražila mišljenje Agencije za zaštitu konkurencije (AZK) da li su te isplate usklađene sa Zakonom o kontroli dodjele državne pomoći. Na spisku su “Montenegro erlajns” (MA), Željeznički prevoz (ZPCG), Željeznička infrastruktura (ŽICG), Crnogorska plovidba, Barska plovidba, Luka Bar, Skijališta Crne Gore, Regionalni vodovod i Ulcinjska rivijera.
To je utvrdila Državna revizorska institucija (DRI) koja je dala negativno mišljenje na reviziju pravilnosti prošlogodišnjeg završnog računa državnog budžeta, jer je utvrđeno da potrošačke jedinice nijesu u svim materijalno značajnim aspektima uskladile poslovne aktivnosti sa zakonskim i drugim propisima koji regulišu budžetsko poslovanje u Crnoj Gori.
Za finansijsko poslovanje dato je pozitivno mišljenje sa skretanjem pažnje pošto je utvrđeno da je predlog završnog računa sastavljen i prezentovan na fer i objektivan način u skladu sa važećim okvirom finansijskog poslovanja.
DRI je u okviru finansijske revizije izračunala da je pogrešno prikazan gotovinski deficit u neto iznosu od 528.521 eura, zbog čega ga treba smanjiti sa 143.961 miliona na 142.755 miliona.
Reviziju je radio predsjednik Senata DRI Milan Dabović, dok je drugi član kolegijuma bio član Senata Zoran Jelić.
Prema nezvaničnim informacijama iz DRI, izvještaj neće biti poslat tužilaštvu, jer je stav da nema elementa bića krivičnog djela.
Isplate, avans bez izvještaja...
DRI je navela da je Ministarstvo saobraćaja i pomorstva (MSP) isplatilo ukupno 13,33 miliona eura i to MA za podmirenje dospjelih obaveza i Crnogorskoj plovidbi i Barskoj plovidbi za plaćanje rata kod stranog kreditora. DRI ne navodi koji je kredit, a riječ je o kineskoj Eksim banci kojoj se vraćaju milionski krediti za kupovinu borodova za ove dvije kompanije. Od 13,33 miliona MA je dobio 5,5 miliona, Crnogorska plovidba 4,83 miliona, a Barska plovidba tri miliona. Ministarstvo turizma i održivog razvoja (MORT) je isplatio 2,22 miliona Ulcinjskoj rivijeri. DRI konstatuje da je ovih 15,55 miliona koliko su isplatili MORT i MSP isplaćeno bez pribavljenog mišljenja AZK.
“Nacionalna turistička organizacija nije dostavila dopunjeni izvještaj o realizaciji avansa MA zbog čega se DRI uzdržava od mišljenja po ovom pitanju”, konstatuje DRI kojoj je taj izvještaj trebalo da se dostavi do kraja marta. Iz budžeta NTO isplaćeno je avansno 2,3 miliona nacionalnom avioprevozniku 2018. godine.
DRI navodi da je tokom revizije utvrđeno da su sa tekuće budžetske rezerve u 2019. isplaćivan novac preduzećima Luka Bar, Skijališta Crne Gore i JP Regionalni vodovod u ukupnom iznosu od 8,37 miliona bez prethodno pribavljenog mišljenja AZK.
Utvrđeno je da je Uprava za željeznice isplatila 9,35 miliona i to ŽPCG 4,6 miliona po osnovu ugovora o pružanju usluga prevoza od javnog interesa i to nije sporeno.
Ostatak novca isplaćen je ŽPCG (1,21 milion) i ŽICG (3,52 miliona) za izmirenje rata kod stranog kreditora.
“Utvrđeno je da je novac prenešen na ime pomoći u cilju izmirenja obaveza iz kreditnih ugovora bez prethodnog podnošenja prijave AZK radi davanja mišljenja o poštovanju Zakon o kontroli dodjele državne pomoći.DRI nije mogla utvrditi zakonski osnov za isplatu novca ovim preduzećima”, ističu u izvještaju.
Nije prikazano 123 miliona depozita
Revizijom je utvrđeno da 123,13 miliona eura gotovinskih depozita nije prikazano u završnom računu. Preporuka je da resor finansija u predlogu završnog računa prikaže taj novac koji se nalazi na računima kod CBCG i kod banaka na kraju obračunskog perioda, kao i njihovu namjenu, u cilju transparentnog korišćenja.
U procesu revizije je utvrđeno da ministarstva zdravlja, rada i socijalnog staranja i Uprava za kadrove nijesu zapošljavali osobe sa invalidetom i nijesu uplaćivali posebnog doprinosa za profesionalnu rehabilitaciju i zapošljavanje tih osoba.
“Ministarstvo zdravlja je isplaćivalo varijabilni dio zarade na koji nijesu obračunati i plaćeni porez i doprinosi. MSP nije ažuriralo internu proceduru o načinu pripreme obračuna i isplate zarade shodno organizaciji i načinu rada državne uprave koja je u primjeni od 1. januara 2019. Fond za penzijsko i invalidsko osiguranje plaćao je poreze i doprinose na ostala lična primanja sa izdatka bruto zarada, što nije u skladu sa pravilnikom o jedinstvenoj klasifikaciji računa za budžet Crne Gore i budžete opština. MSP je zaključivalo ugovore o dopunskom radu sa periodom važenja do prestanka potrebe za angažovanjem izvršioca, odnosno, do pismenog raskida ugovora, što nije u skladu sa članom 58 Zakona o radu”, navodi DRI.
Revizijom kosolidovanog računa neizmirenih obaveza na kraju prošle godine je utvrđeno da je 1,106 miliona neizmirenih obaveza koje su ugovorene iznad limita koji je dozvoljen prošlogodišnjim budžetom i to - sudstva za ugovaranje nabavki kancelarijskog materijala 287.334 eura, Ministarstva odbrane za ugovaranje nabavki roba i usluga koje se odnose na gorivo, građevinske radove i ostale usluge u iznosu od 138.559 eura i Ministarstva prosvjete za rashode za energiju i komunalne naknade u iznosu od 680.944 eura.
Poreska ne knjiži ukinuta rješenja i ne sprovodi na vrijeme prinudnu naplatu
Revizijom poreskog računa je utvrđeno da je 577,6 miliona eura početno stanje poreskog duga, ali da Poreska uprava (PU) nije proknjižila 1.100 ukidnih rješenja, čime su ukupna potraživanja prema obveznicima u informacionom sistemu umanjena za 8,28 miliona.
Dajte tačno stanje duga
DRI je ocijenila da je potrebno da PU u cilju iskazivanja tačnog stanja poreskog duga evidentira rješenja o ukidanju rješenja o reprogramu poreskog duga, kao i da se u završnom poreskom računu prezentuju dodatne informacije sa detaljnim obrazloženjem u vezi sa reprogramom.
Kontrolom sprovedenih mjera prinudne naplate poreskog duga u 2019. utvrđeno je da nijesu pravovremeno sprovedene mjere prinudne naplate kod osam dužnika, čiji je dug 5,45 miliona, dok kod njih 11 koji duguju 3,87 miliona nijesu sprovedene sve mjere prinudne naplate, što nije u skladu sa Zakona o poreskoj administraciji i internim procedurama za sprovođenje mjera prinudne PU.
Vjerske zajednice nisu plaćale PDV
Revizijom je utvrđeno da je PU evidentirala dug vjerskih zajednica po osnovu poreza i doprinosa na lična primanja na kraju 2019. u iznosu od 5,4 miliona i poreski dug po osnovu poreza na promet nepokretnosti u iznosu od 5,99 hiljada, te da vjerske zajednice nijesu prijavljivale i plaćale porez na dodatu vrijednost u prošloj godini.
Preporuka DRI je da PU dosljedno sprovodi mjere prinudne naplate, kao i inspekcijski nadzor kod vjerskih zajednica u cilju provjere poštovanja zakona o PDV-u i porezu na dohodak fizičkih lica.
Propusti kod radova
Kod revizije kapitalnog budžeta (Uprava za saobraćaj) utvrđeno je da izvođači radova ne prilažu činidbenu garanciju ili je ona istekla prije okončanja projekta, da se izvođači radova ne uvode u posao po godinu i po od dana zaključenja ugovora. Preporuka je da Uprava za saobraćaj ne sprovodi postupke javnih nabavki za izvođenje radova prije nego se steknu uslovi (riješe imovinski odnosi, izvrši eksproprijacija...).
“Predlogom zakona o budžetu za 2019. planirana je realizacija 135 projekata. Od ukupnog broja, vršena su plaćanja na ime realizacije planiranih aktivnosti za 82 projekta, dok za 53 projekta nije bilo plaćanja... Neophodno je realnije planirati i kandidovati one projekte koje je moguće izvršiti”, stav je DRI.
Bonus video:
