Udruženje banaka (UBCG) smatra da bi u Zakonu o bankama trebalo definisati da se svi podaci koji se smatraju bankarskom tajnom mogu dostaviti Centralnoj banci (CBCG), nadležnim pravosudnim organima, policiji, Poreskoj upravi, notarima, javnim izvršiteljima, stečajnim upravnicima i likvidatorima i stranoj banci koja ima učešće u kapitalu ili glasačkim pravima od najmanje 50 odsto.
Taj predlog je UBCG dostavilo Ministarstvu finansija u okviru javne rasprave o izmjenama zakona o bankama.
Prema postojećem zakonu podaci koji su bankarska tajna mogu se dostaviti CBCG, pravosudnim organima i drugima na osnovu pisane saglasnosti klijenta.
Iz UBCG su objasnili da svakodnevno dobijaju pozive da dostave podatke o klijentima i njihovima računima Upravi policije i Poreskoj upravi, ali da ih odbijaju zato što važećim zakonom oni nijesu prepoznati kao institucije kojima mogu dostaviti te podatke.
“Smatramo logičnim da se državnim organima koji vrše policijske poslove i poreske poslove svi podaci koji predstavljaju bankarsku tajnu mogu učiniti dostupnim. Tako bi se olakšala komunikacija banaka sa državnim organima, odnosno na pravi način regulisala pozicija banke u ovom odnosu, jer često od tih državnih organa trpimo pritisak da smo dužni da im na njihov zahtjev tražene podatke učinimo dostupnim”, navelo je Udruženje.
UBCG ocjenjuje da bi prihvatanjem njihovog predloga došlo do ujednačavanja bankarske tajne sa pojmom poslovne tajne regulisane Zakonom o platnom prometu.
“Na osnovu člana 54 Zakona o platnom prometu banke ovlašćene da podatke o korisniku platnih usluga, kao i podatke o platnoj transakciji i stanju i promjenama na računu za plaćanje, učine dostupnim i organu koji vrši policijske i organu koji vrši poreske poslove. Slična neujednačenost postoji i sa Zakonom o nelegalnom poslovanju, a time i problematičan odgovor na upite Poreske uprave u dijelu računa fizičkih lica. Zakonom o bankama su definisana pravna lica i preduzetnici, ali ne i fizička lica, pa nas to sprečava da im izađemo u susret”, ocijenjeno je iz udruženja.
Kako se navodi, važeći Zakon o bankama ne poznaje upravu banke kao organ upravljanja koja u praksi i radu banaka formalno ili neformalno postoji, zbog čega su predložili da se izmjenama uvede i to tijelo kako bi se faktičko stanje uvelo u zakonske okvire, pojednostavio i olašao rad i svakodnevno odlučivanje u bankama.
Udruženje je dostavilo i komentare na Nacrt zakona o sanaciji banaka. Predložili su da se preispita rješenje u vezi punjenja Sanacionog fonda koji će se koristiti za pomoć bankama ako se suoče sa problemima u poslovanju.
Nacrtom zakona je definisano da se taj fond formira do 2024. godine i da raspolaže iznosom od jedan odsto garantovanih iznosa depozita banaka koji imaju sjedište u Crnoj Gori.
“Želimo da ukažemo da će opterećenja na banke da budu mnogo veća nego što je na sastancima sa predstavnicima regulatora ukazivano. Predlažemo da se ovo rješenje još jednom preispita”, naveli su u UBCG.
MANS: Kasni Vladin zakon, štetu mogu platiti građani
Komentare na dva nova zakonska akta je dostavila i NVO MANS koja smatra da Vlada značajno kasni sa donošenjem zakona o sanaciji banaka zbog čega je povećan rizik da građani plaćaju loše poslovne politike u bankarskom sektoru.
“Budući da je direktiva usvojena u maju 2014. godine i da se njome ukazuje da bi za efikasan ishod sanacije bilo neophodno primijeniti određene instrumente do početka 2016. godine, postavlja pitanje zašto Vlada značajno kasni sa donošenjem zakona o sanaciji banaka. Direktivom se posebno naglašava da stabilizaciju finansijskog sektora treba da finansira taj sektor zbog čega je bitno da se od tog sektora na vrijeme prikuplja novac koja bi poslužila u svrhu sanacije banaka”, naveli su iz MANS-a.
Zakašnjelim donošenjem zakona propušteno je značajno vrijeme da se, prema ocjeni MANS-a, od banaka već prikupljaju doprinosi za sanacioni fond. Time je istovremeno povećan rizik da bi poreski obveznici novcem iz budžeta mogli finansirati loše poslovne politike banaka.
MANS smatra da je obesmišljena javna rasprava o dva zakona zato što je Ministarstvo finansija objavilo početak 1. avgusta zbog čega se dio poklopio sa godišnjim odmorima. Uz to, zamjeraju što Ministarstvo nije organizovalo neki javni događaj tokom rasprave gdje bi se predstavila nova zakonska rješenja.
Bonus video:
