Vlada i Opština Ulcinj već duže od mjesec ignorišu dopis o namjeri kompanije “Solana L&L Company” iz Ulcinja i švajcarske konsultantske i tehnološke firme za so “Salt Partners Ltd”, o preuzimanju državne solane “Bajo Sekulić”, saznaju “Vijesti”.
To je potvrdio i izvršni direktor ulcinjske kompanije Adrian Gazivoda, ocjenjujući da je očigledno da Vlada nije spremna ni zainteresovana da uloži napore da bi se riješilo pitanje solane.
Pismo o namjerama za preuzimanje solane i pokretanje proizvodnje soli u tom preduzeću, Ulcinjani su Vladi i Opštini dostavili polovinom juna.
“Kako smo i tada kazali, zainteresovani smo za preuzimanje solane ‘Bajo Sekulić’. U pitanju je najozbiljniji projekat urađen do sada. Mi smo Vladi Crne Gore, nadležnim ministarstvima i Opštini poslali pismo namjere, ali nijesmo dobili nikakav odgovor, a kamoli poziv za pregovore”, kazao je Gazivoda “Vijestima”.
Gazivoda je naglasio da je u pitanju višemilionska investicija koju bi ulcinjska kompanija s partnerima iz Švajcarske htjela da realizuje u solani.
“Imao sam neformalni sastanak s predsjednikom Opštine Omerom Bajraktarijem i saopštio mu da su partneri iz Švajcarske odmah spremni da dođu na razgovore. Mislimo da je ovo jedinstvena prilika za novi razvoj solane, ali i za cijelu Crnu Goru. Ako ova Vlada nije spremna, onda se nadamo da će neka nova htjeti da se pozabavi ovim pitanjem, koje je strateški i ekološki važno za Crnu Goru i evropske integracije iz poglavlja 27”, kazao je Gazivoda.
Švajcarci još čekaju
Poručio je da Švajcarci još čekaju jer žele da u partnerstvu sa njegovom kompanijom preuzmu solanu u ovom dijelu Mediterana.
“U pitanju je višemilionska investicija i kompletna revitalizacija solane, s obimom proizvodnje od oko 80 hiljada tona soli na godišnjem nivou. Međutim, poziva od nadležnih nema”, kazao je Gazivoda.
Osnivač kompanije “Solana L&L Company” iz Ulcinja, koja i danas posluje u Ulcinju i uspješno se bavi proizvodnjom morske soli, je otac izvršnog direktora i jedan od bivših direktora ulcinjske solane Ljubo Gazivoda.
Kako su “Vijesti” ranije objavile, mlađi Gazivoda je sa predsjednikom švajcarske firme Vladimirom M. Sedivyem zaključio ugovor s ciljem konačnog preuzimanja i daljeg razvoja ulcinjske solane.
“Partneri, Solana L&L Company i Salt Partners, žele nastaviti s projektom modernizacije državne solane Ulcinj na temelju studije izvodljivosti i nabavke naprednih tehnologija za ekološki prihvatljivu proizvodnju i preradu morske soli. Oni su spremni uložiti značajna sredstva za realizaciju ovog projekta. Partneri su upoznati i nude rješenja za brojne probleme koje ima solana Ulcinj”, istakao je tada Gazivoda u dopisu upućenom “Vijestima”.
Podsjetio je da je to projekat iz 2004. godine, čija realizacija je trebalo da počne godinu kasnije.
“Naime, tada su privatizacioni fondovi bili protiv tog projekta. Ovaj projekat je jedini održiv za Solanu kojim bi se obim proizvodnje značajno povećao, a time bi se sačuvala i ekološka komponenta. Svaka druga studija koja je rađena u proteklom periodu u vezi sa Solanom je neodrživa i ne ispunjava uslove za značajnu proizvodnju na terenima ulcinjskog preduzeća”, pisalo je u dopisu.
Šta je s nacrtom ugovora?
U međuvremenu predsjednik Skupštine opštine Ulcinj Ardian Mavrić nacrt ugovora o osnivanju DOO “Ulcinjska solana”, koje bi preuzelo upravljanje najstarijim ulcinjskim preduzećem, proslijedio je na saglasnost Ministarstvu ekologije, prostornog planiranja i urbanizma, kao suosnivaču novog preduzeća.
On je kazao “Vijestima” da bi ugovor mogao biti zaključen do kraja mjeseca.
“Ukoliko sve bude teklo planiranom dinamikom, očekujem da Opština Ulcinj i Ministarstvo, kao osnivači, zaključe ugovor o osnivanju preduzeća do kraja mjeseca. Taj ugovor kasnije, mora ratifikovati lokalni parlament”, kazao je nedavno Mavrić “Vijestima”, nakon što je proslijedio dopis Ministarstvu.
U Nacrtu ugovora, između ostalog, piše da je puni naziv firme, odnosno društva DOO za upravljanje Parkom prirode “Ulcinjska solana”, a skraćena oznaka DOO Ulcinjska Solana.
U članu 6 nacrta stoji da osnivači obezbjeđuju osnivački ulog u iznosu od deset hiljada eura - Opština Ulcinj sedam hiljada, a Ministarstvo ekologije, prostornog planiranja i urbanizma tri hiljade.
U članu 7 piše da su osnivači saglasni da udio Opštine u Društvu iznosi 70 odsto, a Ministarstva ekologije, prostornog planiranja i urbanizma, 30 procenata.
Opština je u nekoliko navrata odgađala formiranje upravljačke strukture u Solani, što joj je bila obaveza nakon dogovora sa Vladom. NVO Centar za zaštitu i proučavanje ptica zbog toga je nekoliko puta javno negodovala, optužujući Opštinu “da u kontinuitetu gazi obećanja da će konačno preuzeti upravljanje Parkom prirode Ulcinjska solana”.
Malo šta podsjeća na dane kada se so brala
Osim ruiniranih bazena u najstarijoj ulcinjskoj fabrici i danas malo što je ostalo da sjeća na slavne dane kada je bila privilegija dobiti posao i raditi u tom preduzeću.
Simboli ulcinjske solane - samohodni transporter, kolosijek i dresine, kojima se so iz bazena dovlačila u pogone za preradu i pakirnicu, završili su u avgustu 2020. u starom željezu, čime je nakon 86 godina i formalno stavljena tačka na postojanje jedine fabrike soli u državi.
Zajedno sa njima šleperi su pokupili i dva bagera, vozni park, metalne stubove za struju...
JP Nacionalni parkovi Crne Gore, shodno odluci Vlade, najstarijim ulcinjskim preduzećem upravlja od avgusta 2015. godine, s ciljem zaštite biodiverziteta.
Stečaj u ulcinjskom preduzeću uveden je u maju 2005. godine, a neuspjeli petogodišnji plan reorganizacije trajao je od početka 2006. Kako plan reorganizacije nije uspio, ulcinjska kompanija je u klasičnom stečaju od 2011. godine.
Postupak privatizacije Solane je počeo 2001. godine masovnom vaučerskom privatizacijom, nakon koje je bivši privatizacioni fond Eurofond, kojim je tada rukovodio biznismen Veselin Barović, postao većinski vlasnik ulcinjske kompanije.
Uprava za katastar i državnu imovinu, na osnovu mišljenja Savjeta za privatizaciju, donijela je 17. decembra 2021. rješenje kojim se dozvoljava da se zemljište Solane upiše kao državna imovina i da je Vlada jedini nosilac prava raspolaganja. Država je kao vlasnik zemljišta Solane zvanično u katastarskim knjigama upisana početkom jula 2022. godine, dok je kompanija u stečaju korisnik većine imovine.
Predstavnici manjinskih akcionara, nakon toga, najavili su tužbe koje bi državu, prema njihovoj procjeni, mogle da koštaju i više od 200 miliona eura. Oni tvrde da je u pitanju imovina 20 hiljada akcionara i da je država potvrdila da je izdala akcije bez pokrića, jer smatraju da su akcije kompanije tokom privatizacije i naknadno na berzi kupovali smatrajući da je Solana vlasnik 14 miliona kvadrata zemljišta koje je koristila.
Upravni sud Crne Gore usvojio je u međuvremenu tužbu Akcionarskog društva “Bajo Sekulić” u stečaju i poništio mišljenje Vlade, odnosno Savjeta za privatizaciju i kapitalne projekte od 21. jula 2021. godine, u kome je konstatovano nesporno državno vlasništvo nad zemljištem jedine crnogorske solane.
Ulcinjska Solana je nakon usvajanja odluke na sjednici SO Ulcinj 24. juna 2019. godine proglašena zaštićenim područjem - Parkom prirode.
Ministarstvo održivog razvoja i turizma kandidovalo je potom Solanu za Ramsar, treće močvarno područje u Crnoj Gori, u julu 2019. Već u septembru iste godine, Solana je proglašena močvarom od međunarodnog značaja i uvrštena na Ramsar svjetsku listu močvarnih područja.
Namjere ne ometa osnivanje novog preduzeća
U kompaniji “Solana L&L Company” ističu da osnivanje novog preduzeća za upravljanje Parkom prirode “Ulcinjska solana”, u kome su suosnivači Opština i resorno Ministarstvo, ne smeta njihovim namjerama o preuzimanju solane.
“Naprotiv. Uvijek možemo postići dogovor o saradnji, posebno ako nam je svima primarni interes dugoročni razvoj solane na zdravim osnovama, uz poštovanje svih evropskih standarda”, navode u ulcinjskoj kompaniji.
Bonus video: