Ruski naučnici koji na Antarktiku tragaju za životom u subglacijalnom jezeru gotovo godinu dana nakon što su ruski istraživači stigli do jedinstvenog jezera Vostok, uspjeli su da izvade prvi uzorak providnog leda iz vode. Naučnici sada rade na ispitivanju uzorka kako bi otkrili da li se u njemu krije život.
"Prvi komad providnog leda jezera, dug dva metra, izvadili smo 10. januara, na dubini od 3.406 metara"
Jezero Vostok, izolovano slojem leda debljine četiri kilometara u posljednjih 20 miliona godina, stalno je privlačilo pažnju naučnika još od kako je otkriveno 1990-ih. Njegovo lociranje bilo je jedno od najvećih otkrića u modernoj geografiji.
Ukoliko se pokaže da su neke primitivne vrste bakterija ili možda komplikovaniji oblici života preživjeli u jezerskim vodama, to bi moglo pružiti značajan uvid u istoriju naše planete.
Naučnici su uspeli da prodru do svježeg leda tek na dubini od 3.383 metara, a uzorke su izvadili sa dubine od 3.406 metara.
Mjehurići vazduha
"Prvi komad providnog leda jezera, dug dva metra, izvadili smo 10. januara, na dubini od 3.406 metara. Unutar izvađenog komada nalazio se uspravni kanal ispunjen bijelim ledom punim mjehurića vazduha", navodi se u izveštaju Instituta za istraživanje Arktika i Antarktika.
Prošle godine su ruski naučnici uspjeli da izbuše led do dubine od 3.700 metara, kada su stigli do površine jezera
"U početku smo ugledali nama potpuno nepoznatu vrstu leda - neproziran, porozan, svijetlo bijele boje. Ali poslije 20 metara se nalazi providan led, sa smrznutim bijelim ledom u njegovoj unutrašnjosti", objašnjava Vjačeslav Nartjanov, zamjenik šefa Ruske antarktičke ekspedicije.
U maju će svi skupljeni uzorci biti transportovani u Sankt Peterburg istraživačkim brodom “Akademik Fjodorov”, koji trenutno radi na Antarktiku. Sada se planira da se kopanje nastavi do dubine od 3.420 metara.
Prošle godine su ruski naučnici uspjeli da izbuše led do dubine od 3.700 metara, kada su stigli do površine jezera i izvadili 40 litara praistorijske vode. Ipak, ti uzorci, kako je kasnije saopšteno, nisu bili dovoljno čisti da bi pokazali da li u njoj ima nekih oblika života, jer je voda sadržala i neke spoljne supstance.
Buštoine na Elsvortu i Vilansu
Jezero Vostok je jedno od stotine subglacijalnih jezera na Antarktiku. Postoje planovi da se naprave bušotine još na jezerima Elsvort i Vilans.
"Moguće je da ovaj led ima specifična fizička svojstva koja se razlikuju od običnog leda"
Vostok su otkrili ruski specijalci, uz podršku britanskih kolega, 1996. godine. Satelitski i sonarni snimci kasnije su pokazali da je jezero jedno od najvećih svjetskih rezervoara svježe vode. Zauzima površinu od 15.000 kvadratnih kilometara, a dubina mu je preko 1.200 metara.
Narednog dana je izvađeno oko 1.500 litara kerozina i freona i stavljeno u specijalne kontejnere. Zbog te činjenice rivalske zapadne ekspedicije takođe se trkaju da ispitaju dubine sublglacijalnog jezera koristeći metodu bušenja za vrelom vodom, koja je sporija ali čistija.
"Moguće je da ovaj led ima specifična fizička svojstva koja se razlikuju od običnog leda i svega što smo do sada vidjeli", kaže Martjanov.
Niko nije mogao da predvidi šta će naučnici pronaći u ledenoj rupi.
Bonus video:
