Tokom dubokog sna mozak "sprema" i uklanja "otpad" koji se nakupio tokom dana teškog razmišljanja, pokazuje novo istraživanje.
Naučnici su utvrdili da posebno tokom faze sna koju karakterišu spori talasi i koja je "stiješnjena" između perioda snova nešto poput tečnosti za čišćenje pulsira mozgom i odnosi "smeće", navodi se u radu objavljenom u časopisu Science.
Koristeći posebnu tehniku snimanja mozga naučnici su detektiovali seriju događaja koji se odvijaju dok mozak tone u duboki san i moždani talasi se usporavaju i sinhroniziraju, prenosi agencija Hina.
Otkrili su da se protok krvi prema mozgu usporava omogućavajući nadiranje čiste, bezbojne likvor tečnosti (cerebrospinalna tečnost, moždano-moždinska tečnost). Ta tečnost ispira proteinski otpad koji se taj dan nakupio kao i druge supstance koje bi mogle da naškode mozgu ako se ne uklone.
"Nikada nismo vidjeli talase tečnosti u ovim razmjerama u budnom mozgu, što sugeriše da san karakteriše jedinstveni obrazac protoka tečnosti kroz mozak", kazala je Laura Luis sa Bostonskog univerziteta i voditeljka studije.
"Ranija istraživanja na životinjama pokazala su da se tokom sna bjelančevine poput beta-amiloida (povezanih sa Alchajmerovom bolešću) brže uklanjaju iz mozga", kaže Luis.
Luis i njen tim sumnjaju da nekvalitetan san kod pacijenata sa neurološkim poremećajima može uticati na proces čišćenja što rezultira nakupljanjem štetnih supstanci i može da vodi u degenerativne promjene.
"Sprovodimo nova istraživanja kako bismo utvrdili način na koji se talasi likvorne tečnosti mogu promijeniti pri zdravom starenju i u slučaju neuroloških promjena", navela je Luis.
Najavila je i da će naučni tim istražiti hoće li to biti povezano sa manje uklonjenog otpada iz mozga tokom sna kod tih pacijenata, prenosi Hina pisanje agencije Rojters.
Novo istraživanje pokazuje kako bi ritmični protok tečnosti tokom dubokog sna mogao biti način na koji mozak ispira štetne supstance, napisali su danski naučnici u komentaru koji je pratio objavu rada.
"Razumijevanje tog procesa moglo bi baciti svjetlo na to kako poremećaj sna može biti povezan sa određenim neurološkim poremećajima", kažu Soren Grub sa univerziteta Kopenhagen i Martin Lauricen, profesor kliničke neurofiziologije.
"Poremećaji faze sna koju karakterišu spori talasi često prate starenje, velike depresivne poremećaje i demenciju", navode oni.
Bonus video: