Predsjednik Crne Gore, Filip Vujanović nije obavezan da raspiše izbore u Tuzima i Golubovcima, jer nema promjena u materalno-pravnom smislu u teritorijalnoj organizaciji tih lokalnih uprava, ocijenio je dekan Fakulteta za državne i evropske studije, Đorđije Blažić.
On je pojasnio da su najnovije izmjene u sistemu lokalne samouprave unijele drastične promjene u Zakonu o teritorijanoj organizaciji i u pravnom statusu Tuzi i Golubovaca.
"Analiza zakona o lokalnoj samoupravi, teritorijalnoj organizaciji i Glavnom gradu vrlo jasno upućuju na promjenu statusa doskorašnjih gradskih opština u potpuno samostalne jedinice lokalne samouprave koje su samo administrativno - teritorijalno u okviru Glavnog grada, ali funkcionalno potpuno samostalne", rekao je Blažić agenciji MINA.
On je naveo da na takav jasan pravni zaključak upućuje niz odredbi sva tri zakona, a pogotovu Zakon o lokalnoj samoupravi kojim je propisano da su "opština, opština u okviru Glavnog grada, Glavni grad i Prijestonica" oblici lokalne samouprave, odnosno jedinice lokalne samouprave.
Prema njegovim riječima, Zakon o teritorijalnoj organizaciji jasno propisuje teritorije opština Tuzi i Golubovci, a naročito odredbe Zakona o izmjenama i dopunama o Glavnom gradu.
Njime je, kako navodi Blažić, propisano da se radi stvaranja uslova za efikasnije i ekonomičnije obavljanje poslova iz nadležnosti Glavnog grada i učešća građana u vršenju tih poslova obrazuju opštine u okviru Glavnog grada kao oblik ostvarivanja lokalne samouprave.
Propisano je, kako je kazao, da opština vrši poslove utvrđene Zakonom o lokalnoj samoupravi, Zakonom o glavnom gradu, statutom opštine i statutom Glavnog grada, te da Opština ima svoju teritoriju, svoj budžet i nadležnosti u skladu sa zakonom.
"Novim izmjenama ovih zakona gradske opštine Tuzi i Golubovci, koje nijesu bile jedinice lokalne samouprave već samo niži oblik ostvarivanja mjesne samouprave u okviru Glavnog grada izgubile su takav pravni status i dobile ustavni status jedinica lokalne samouprave kao i ostale opštine, sa specifičnostima da je njihova teritorija istovremeno teritorija Glavnog grada", pojasnio je Blažić.
On je ukazao da u svim drugim organizacionim i funkcionalnim aspektima navedene nove opštine ostvaruju svoja potpuno autonomna prava, obaveze i odgovornosti.
"To se veoma jasno vidi i iz ostalih odredbi ovih zakona koje su imanentne samostalnim opštinama, Glavnom gradu i Prijestonici", dodao je Blažić.
On je rekao da je statusna promjena Opština Tuzi i Golubovci, sa svojim specifičnim veoma ograničenim funkcionalnim odnosom sa Glavnim gradom svedenim dominantno na principe saradnje ali ne i nadzora, neminovno u javnosti otvorile su “problem” novih lokalnih izbora i konstituisanja opština u punim kapacitetima.
"U konstalaciji takvog pravnog stanja koje je dovelo do promjene pravnog statusa bivših gradskih opština u opštine kao jedinice lokalne samouprave sa svojom samostalnošu jasno upućuje na obaveznost raspisivanja lokalnih izbora u opštinama Tuzi i Golubovci", rekao je Blažić.
On je ocijenio da ni terminološka nedoslednost u zakonima koje „čas pominju opštinu u sastavu grada čas gradsku opštinu“ ne bi mogle uticati na tumačenje drugačijieg pravnog režima Tuzi i Golubovaca u sistemu lokalne samouprave Crne Gore.
Blažić je precizirao da, kada je riječ o konstituisanju organa novih opština, prisutan je nedostak jasnih i efikasnih prelaznih rješenja u konstituisanju organa lokalne vlasti novih opština.
Kako je naveo, u pozitivno-pravnom smislu na izbore i konstituisanje skupština novih opština primjenju se odredbe Zakona o izborima odbornika i poslanika.
"To znači da se izbori za odbornike i poslanike novih opština održavaju najkasnije 15 dana prije isteka izbornog perioda odbornika kojima teče mandat ili u slučaju prestanka mandata skupštine gradske opštine prije isteka vremena na koje je birana (skraćenje mandata ili raspuštanja skupštine), kada predsjednik Crne Gore raspisuje izbore narednog dana od njenog raspuštanja", pojasnio je Blažić.
Prema njegovim riječima, u ovom pozitivno-pravnom kontekstu ne bi se mogle primjenjivati odredbe Zakona o teritorijalnoj organizaciji o vanrednim izborima s obzirom na to da, u materiajalno-pravnom smislu, nema promjena u teritorijalnoj organizaciji.
"Jer zakonom zadržana ista teritorija uređena ranije statutom Glavnog grada, a i Zakon o Glavnom gradu jasno upućuje na primjenu izbornog zakona", kazao je Blažić.
On ističe da pravna logika nalaže da je bilo potrebno drugačije i efikasnije rješenje da bi se izbjegao dugačak vremenski prelazni period do konstituisanja novih skupština opština.
"Makar primjenu člana 38 Zakona o teritorijalnoj organizaciji u odnosu na raspisivanje vanrednih izbora i formiranja organa novih opština kao jedinica lokalne samouprave i teritorijalnih jedinica u okviru Glavnog grada", zaključio je Blažić.
Bonus video: