Opština Gusinje je u zoni nezakonitog rada, s obzirom na to da je privremeno finansiranje isteklo 31. marta, a ovogodišnji budžet nije usvojen, saglasni su predsjednik skupštinskog Odbora za ekonomiju, finansije i budžet Aleksandar Damjanović i član Odbora Damir Šehović.
Da je situacija u najmlađoj crnogorskoj opštini sporna potvrdili su i iz Ministarstva unutrašnjih poslova (MUP), a najavljuju da će tek da šalju upozorenje Gusinju sa rokom za ispunjavanje obaveza.
Shodno Zakonu o lokalnoj samoupravi, Vlada je ovlašćena da u slučaju kada Skupština opštine duže od šest mjeseci ne izvršava zakonom utvrđene obaveze, čime se onemogućava ostvarivanje prava građana ili nanosi znatna materijalna šteta, upozori Skupštinu opštine da u određenom roku izvrši zakonom utvrđenu obavezu.
Međutim, posljednja sjednica SO održana je prije devet mjeseci - 16. jula 2015.
“Vlada će, s obzirom na okolnosti, u najskorijem roku donijeti odluku o upozorenju Skupštini opštine Gusinje kojom će odrediti rok u kome Skupština opštine Gusinje mora održati sjednicu i donijeti odluku o budžetu opštine, odnosno izvršiti zakonom utvrđene obaveze“, zvanično su saopštili iz MUP-a “Vjestima” odgovarajući na pitanje da li Vlada namjerava da uvede prinudnu upravu u Opštini.
Prema zakonu, u slučaju raspuštanja Skupštine opštine, funkciju Skupštine do njenog konstituisanja obavlja odbor povjerenika koji imenuje Vlada.
Predsjednik parlamentarnog Odbora za ekonomiju, međutim, smatra da ne bi trebalo čekati.
“Takvo nezakonito finansijsko poslovanje istovremeno implicira nezakonito funkcionisanje Opštine u cjelini i jedina prava mjera je da se, ne čekajući upozorenja MUP-a, donese odluka o skraćenju mandata Skupštine opštine u cilju razrešenja dubokih problema koji su evidentni u ovoj najmlađoj crnogorskoj opštini”, kazao je za “Vijesti” Aleksandar Damjanović (Socijalistička narodna partija).
Damir Šehović (Socijaldemokrate) upozorio je da su se odavno stekli uslovi da Vlada Crne Gore, preko MUP-a, pokrene proceduru raspuštanja SO Gusinje i time stvori pretpostavke za raspisivanje prijevremenih lokalnih izbora.
“Izbori su očigledno jedini mogući način za prevazilažnje brojnih nagomilanih problema sa kojima se Gusinje duže suočava. Zato nije pravo pitanje da li će, nego zašto do sada tu proceduru resorno ministarstvo nije pokrenulo, jer je naša najmlađa opština, nažalost, već ušla u fazu nezakonitog rada. Istekla je Odluka o privremenom finansiranju, o kojoj lokalni parlament, inače, nije ni raspravljao ni odlučivao", precizirao je poslanik Šehović.
Na pitanje ko zakonski snosi odgovornost za ovakvu situaciju, Damjanović je kazao da se ni u Zakonu o finansiranju lokalne samouprave ni u Zakonu o budžetu i fiskalnoj odgovornosti ne spominju sankcije za kršenje tih odredbi.
“S obzirom na to da ni jedan ni drugi zakon ne sadrže konkretne sankcije za nepoštovanje pomenutih odredbi, evidentno je da one mogu biti isključivo u zoni političke odgovornosti”, naveo je poslanik SNP-a.
On je istakao da najveću štetu od toga trpe građani Gusinja.
Šehović je saglasan da su Gusinjani na taj način, umjesto da osjete konkretne benefite povratka statusa opštine 2014. godine, “pretvoreni u taoce nimalo prijatne realnosti, od koje koristi nema niko, a najmanje oni sami”.
“Umjesto da im sopstvena Opština, za koju su se opravdano iskreno zalagali, predstavlja servis za privlačenje investicija i efikasnije korišćenje brojnih raspoloživih potencijala kojima ovaj kraj obiluje, ovako nefunkcionalna i paralisana im veoma malo koristi”, rekao je Šehović za “Vijesti”.
Damjanović je poručio lokalnim vlastima da daljim postupcima ne bi smjeli da ugrožavaju šanse za razvoj Gusinja, već da ih odgovornom politikom promovišu.
“Nastavak ove svojevrsne agonije u kojoj je opština Gusinje, praktično od svog osnivanja, samo dodatno pojačava sumnje u fiskalnu i finansijsku održivost ove lokalne samouprave i potrebu njenog daljeg opstanka”, kazao je on.
Vlast u Gusinju čine DPS, Bošnjačka stranka, SDP, DUA i Albanska alternativa.
Gusinje je poslije šest decenija vratilo status opštine 26. februara 2014. godine.
Na konsultativnom referendum u Plavu, 4.688 građana glasalo je za opštinu Gusinje, a 98 je bilo protiv.
Prema podacima sa popisa stanovništva iz 2011. godine u Gusinju živi 4.239 stanovnika, dok je skoro 30.000 u inostranstvu, uglavnom u SAD.
Predsjednica opštine se ne plaši prinudne uprave, ni izbora
Prva predsjednica Gusinja Anela Čekić se nada da će u narednih 10 dana biti održana sjednica Skupštine opštine na kojoj će se raspravljati o budžetu za 2016. Ona se ne plaši mogućnosti da Vlada uvede prinudnu upravu, ali ni mogućih prijevremenih izbora.
Čekić je kazala da Opština očekuje da će tokom sljedeće nedjelje dobiti upozorenje MUP-a da u što kraćem roku pokušaju da otklone situaciju.
“Pokušaćemo još jednom da se dogovorimo i da popravimo što smo uradili, tj. da Skupština opštine zasjeda i da donesemo odluke kako treba”, kazala je Čekićeva juče za “Vijesti”.
Prema njenim riječima, krivicu za ovu situaciju ne bi trebalo tražiti u redovima vladajuće koalicije, već je vidi u redovima opozicije.
“Zaista mislim je da je opozicija napravila jednu opstrukciju jer smo budžet morali da izglasamo. Bilo je toliko značajnih odluka da smo se morali izdići iznad svega toga, ali, nažalost, to se nije desilo”, kazala je ona.
Na pitanje kako će isplaćivati zarade u daljem periodu s obzirom na to da je privremeno finansiranje isteklo 31. marta, ona je kazala da očekuje pomoć Ministarstva finansija u vidu instrukcija.
Protiv predsjednice Opštine je grupa građana Gusinja podnijela krivičnu prijavu jer je "odluku o privremenom finansiranju u Opštini za period od 1. januara do 31. marta donijela samostalno, bez odluke Skupštine opštine".
“Predviđeno je da ako Skupština ne potvrdi akt ili ga predsjednik opštine ne podnese na potvrdu, taj akt prestaje da važi danom završetka sjednice. Taj akt predsjednica niti je podnijela Skupštini opštine, a čim nije podnesen, lokalni parlament se o njemu nije mogla izjasniti”, navodi se u krivičnoj prijavi.
Čekićeva tvrdi da je sve urađeno u skladu sa zakonom.
“Prijava je neosnovana, jer kao predsjednica opštine imam pravo da, u slučaju kada Skupština ne zasjeda, donosim odluke takve vrste. Ja sam samo iskoristila pravo i donijela tu odluku potpuno zakonito”, rekla je predsjednica najmlađe crnogorske opštine.
Grupa građana u prijavi tvrdi i da je zloupotrebom položaja Čekićeva Elektrodistribuciji poklonila opštinsku parcelu.
Nema budžeta, od fonda živjeli
Budžet je trebalo da bude prva tačka na dnevnom redu sjednice Skupštine opštine 31. marta. Međutim, sjednica nije održana, jer je od ukupno 30 odbornika u SO Gusinje u sali bilo prisutno njih 15 - što znači da nije bilo kvoruma za sjednicu.
Sjednici nijesu prisustvovali odbornici Demokratskog saveza Albanaca u Crnoj Gori, Liberalne partije, SNP-a i jedan odbornik DPS-a koji je prešao u redove opozicije, objavio je portal Gusinje-info.com.
“Zbog novonastale situacije – budžet nije usvojen, što znači da su sada na potezu Vlada Crne Gore, resorno ministarstvo i drugi nadležni državni organi – koji će preduzeti mjere iz svoje nadležnosti”, kazao je predsjednik Skupštine opštine Elvis Omeragić (SDP) za portal 31. marta.
Opština se do sada finansirala uglavnom iz Egalizacioninog fonda, ali su imali i dio svojih prihoda
Predloženi budžet Opštine Gusinje za 2016. iznosi 860.000 eura.
Opština se do sada finansirala uglavnom iz Egalizacioninog fonda, ali su imali i dio svojih prihoda.
Egalizacioni fond se koristi kao instrument finansijskog izravnanja, odnosno preraspodjele prihoda i rashoda između države i lokalnih samouprava, koji se koristi kako bi se Crna Gora učinila ravnomjernije razvijenom.
To je omogućeno inicijativom Damira Šehovića iz SD-a, koji je predao u skupštinsku proceduru Predlog zakona o dopuni zakona o finansiranju lokalne samouprave kojim se predlaže da novoosnovane opštine Petnjica i Gusinje dobiju pravo da koriste sredstva Egalizacionog fonda.
Ove opštine su po istom osnovu 2015, na osnovu predloga Šehovića, dobile oko 800.000 eura – Petnjica 490.000 eura, a Gusinje 291.000 eura.
U MUP-u čekaju “adekvatan momenat” za primjenu zakona
Na pitanje kako je usvojena odluka o privremenom finansiranju kad Skupština opštine Gusinja nije održana gotovo godinu i zašto Vlada do sada nije reagovala, iz MUP-a su odgovorili:
“Posljednja sjednica Skupštine opštine Gusinje održana je 16. 07. 2015. Vodeći računa o okolnostima konkretnog slučaja, procjenjuje se koji je momenat adekvatan da se primijene zakonska ovlašćenja”, navodi se iz Ministarstva kojim sada upravlja potpredsjednik Vlade Duško Marković (DPS), a na čijem čelu je do 18. februara bio Raško Konjević iz do skoro koalicionog SDP-a.
Iz Ministarstva finansija nisu odgovorili kako sada funkcioniše Opština, odakle joj novac za plate i pokrivanje troškova, već su uputili na MUP. Iz MUP-a su ukazali da to nije u njihovoj nadležnosti.
Bonus video: