Poziv Crnoj Gori za članstvo u NATO pokazao je da su SAD krenule u ofanzivu u borbi protiv Rusije za uticaj na Balkanskom poluostrvu, ali balkanska kampanja NATO ne dotiče samo tu državu, piše američki list "Politiko".
Osim poziva Crnoj Gori upućenog 2. decembra, zvaničnici američke vlade i lideri NATO posjetili su Beograd i Zagreb u okviru obnove pokušaja da se balkanski region uključi u orbitu uticaja Zapada, navodi "Politiko".
Šef diplomatije SAD Džon Keri razgovarao je ove sedmice sa premijerom Srbije Aleksandrom Vučićem, a dvije nedjelje prije toga u Beogradu je bio i generalni sekretar Alijanse Jens Stoltenberg, prenosi Sputnjik pisanje američkog lista.
Stoltenberg je govorio o "novom početku" odnosa sa Srbijom koju su Vašington i saveznici bombardovali 1999. godine tokom 78 dana, piše američki list.
Kampanja NATO–a ostavila je gorak trag u sjećanju Srbije, koja oprezno pokušava da ide naprijed sa svojim članstvom u Evropsku uniju, istovremeno balansirajući između Zapada i Istoka, čuvajući pri tome svoju vojnu neutralnost, ocjenjuje "Politiko".
Uravnotežena spoljnja politika Srbije vidi se kroz zvanične posjete premijera zemlje Aleksandra Vučića, koji je ove godine dva puta bio u SAD i odmah nakon druge posjete Vašingtonu otišao je u Moskvu na sastanak sa ruskim predsjednikom Vladimirom Putinom, navodi "Politiko".
Osim toga, prošle godine Putin je bio počasni gost velike vojne parade u Beogradu, piše američki list.
"Sveukupni odnosi sa SAD na Balkanu postali su odlučniji i region je postao posebno važan u pozadini velikih kretanja na međunarodnoj sceni... Konfrontacija je postala vidljiva u zemljama, gdje se interesi Rusije i SAD sukobljavaju, poput Srbije i Crne Gore", smatra vojni analitičar iz Zagreba Igor Tabak.
Države primljene prilikom posljednjeg proširenja Alijanse su bile Hrvatska i Albanija, koje su pozvane u NATO 2008. godine, dodaje list.
"Sada sa Crnom Gorom, NATO uzima Balkan dio po dio", smatra bivši ambasador Italije u NATO Stefano Stefanini koji je učestvovao u pregovorima o proširenju 2008. godine.
"Samo zamislite region Balkana na vagi. Svaki put kada pomjerite teg, veliki ili mali, mijenja se ravnoteža, od stabilnosti do nestabilnosti", dodao je Stefanini.
U isto vrijeme, članstvo u NATO ostaje daleka perspektiva za neke zemlje Zapadnog Balkana - Alijansa nije odlučila da li da pozove države, opterećene neriješenim teritorijalnim pitanjima, primjećuje list.
Bosna i Hercegovina kao i prije pokušava da riješi unutrašnje nesuglasice u okviru složenog političkog sistema, zasnovanog na etničkim principima, stvorenog Dejtonskom sporazumom 1995. godine.
U polje interesa NATO ulazi i Kosovo, koje ne priznaju Beograd i Moskva, kao i Makedonija koja ima neriješena pitanja sa Grčkom koja je već članica Alijanse.
Drugi važan aspekt balkanskog proširenja NATO-a je diversifikacija isporuka energetskih resursa u Evropu, što Vašington smatra strateškim interesom sopstvene bezbjednosti.
Na smanjenje zavisnosti EU od ruskog gasa poziva Hrvatska - na ostrvu Krk planirana je izgradnja terminala za tečni prirodni gas koji će biti povezan sa gasnim koridorom od Azerbejdžana do sjevera Evrope preko Turske, Grčke, Albanije, Crne Gore i Hrvatske, a ovaj projekat poznat je kao Transjadranski gasovod.
Bonus video: