Veća transparentnost i kontrola finansiranja političkih subjekata i predizbornih kampanja predviđena je novim zakonom, čijom primjenom će, kako je obrazloženo, biti ispunjene i mjere iz Akcionog plana za poglavlje 23- Pravosuđe i temeljna prava.
Predlog zakona o finansiranju političkih subjekata i izbornih kampanja predložili su poslanici Demokratske partije socijalista, Socijaldemokratske partije, Bošnjačke stranke i Hrvatske građanske inicijative.
Skupština će o ovom predlogu raspravaljati na sjednici koja je zakazana za 25. novembar.
"Zakonom će biti riješeno i pitanje institucionalnog okvira, odnosno obezbjeđivanja efikasne konrole (monitoringa) nad finansiranjem političkih subjekata i izbornih kampanja", kaže se u obrazloženju.
Osnovne odredbe obuhvataju obveznike primjene zakona, izvore finansiranja, definisanje javnih i privatnih izvora finansiranja, korišćenje i prava na budžetski novac i sredstava iz privatnih izvora.
Politički subjekti su, kako se navodi, političke partije, koalicije, grupe birača i kandidati za izbor predsjednika Crne Gore, dok je izborna kampanja definisana kao skup aktivnosti političkog subjekta od dana raspisivanja do proglašenja konačnih rezultata izbora.
"Politički subjekti sredstva za redovan rad i izbornu kampanju mogu sticati iz javnih i privatnih izvora, stim što javni izvori predstavljaju sredstva koja se izdvajaju iz državnog i budžeta lokalne samouprave. Privatni izvori su članarine, prilozi, prihodi od djelovanja političkih subjekata, imovine, legati i zaduživanje kod banaka i drugih finansijskih institucija u Crnoj Gori", kaže se u obrazloženju.
Novina je definisanje zaduživanja političkih subjekata kod banaka i drugih finansijskih institucija u Crnoj Gori kao mogućnost sticanja sredstava iz privatnih izvora.
"Pravo na budžetska sredstva za finansiranje redovnog rada ima politički subjekat koji učestvuje na izborima i osvoji najmanje jedan poslanički, odnosno odbornički mandat, dok pravo na budžetski novac za finansiranje troškova izborne kampanje za izbor poslanika i odbornika i predsjednika Crne Gore ima podnosilac proglašene izborne liste", navodi se u obrazloženju.Zakonom je propisano da kontrolu finansiranja političkih ubjekata i izbornih kampanja vrši Agencija za sprječavanje korupcije.
Zakonskim odredbama definisani su javni i privatni izvori finansiranja redovnog rada političkih subjekata.
Budžetska sredstva za finansiranje redovnog rada političkih subjekata u Skupštini Crne Gore iznose 0,5 odsto planiranih ukupnih budžetskih sredstava, umanjenih za sredstva kapitalnog i budžeta državnih fondova.
"U skupštini opštine, Glavnog grada i Prijestonice sredstva iznose jedan odsto planiranih ukupnih budžetskih sredstava, umanjenih za novac kapitalnog budžeta, dok za opštine čiji je budžet manji od pet miliona eura, sredstva iznose od jedan do tri odsto, planiranih ukupnih budžetskih sredstava, umanjenih za novac kapitalnog budžeta, za godinu za koju se budžet opštine donosi", kaže se u predloženom zakonu.
Navodi se da se sredstva u visini od 20 odsto raspodjeljuju u jednakim iznosima politiokim subjekatima u Skupštini Crne Gore, odnosno lokalnim parlamentima, a ostalih 80 odsto srazmjerno ukupnom broju poslaničkih, odnosno odborničkih mandata.
Ukoliko je politički subjekt na izborima nastupao kao koalicija, odnosno grupa birača, novac se raspodjeljuje prema sporazumu, odnosno aktu o njihovom formiranju.
Kada je u pitanju finansiranje iz privatnih izvora, visina sredstava, za redovan rad u tekućoj kalendarskoj godini može iznositi do 100 odsto budžetskog novca koje pripadaju tom subjektu, dok onaj koji nema nema pravo na budžetski novac može prikupljati iz privatnih izvora u visini do deset odsto od ukupnog iznosa od o,5 odsto planiranih ukupnih budžetskih sredstava, umanjenih za sredstva kapitalnog i budžeta državnih fondova.
Odluku o visini budžetskih sredstava koja pripadaju pojedinom subjektu donosi Ministarstvo finansija, odnosno organ lokalne uprave, najkasnije do 31. januara tekuće godine i objavljuje na svojoj Internet stranici.
Odluku o visini članarine politički subjekat donosi najkasnije do kraja januara tekuće godine, i dostavlja je Agenciji, dok kad su u pitanju prilozi, fizičko lice može da uplati najviše godišnje dvije hiljade, a pravno lice deset hiljada eura.
Predlog zakona o finansiranju političkih partija o izbornih kampanja podnijeli su poslanici Milutin Simović, Banko Čavor, Draginja Vuksanović, Suljo Mustafić i Ljerka Dragičević.
Bonus video:
