Brisel je nezadovoljan tempom reformi u Crnoj Gori, u kojoj treba „ojačati slobodu izražavanja i medija i poboljšati bilans borbe protiv korupcije, organizovanog kriminala, pranja novca i trgovine ljudima“.
To se navodi u nacrtu izvještaja o napretku Crne Gore koji bi, zajedno sa raportom o ostalim zemljama zapadnog Balkana, trebalo da bude objavljen sjutra, saznaju “Vijesti”.
„Cjelokupni pravni sistem, prije svega pravosuđe, mora sada da pokaže bolje rezultate“, kaže se u izvještaju, čije je djelove “Vijestima” prenio izvor upoznat sa njegovom sadržinom. „U puno oblasti vlada korupcija i ona ostaje razlog za zabrinutost“.
Radio Slobodna Evropa objavio je juče da se u dokumentu EK navodi da nema vidljivog i značajnog praktičnog uticaja reformi u polju vladavine prava, iako je zemlja napredovala u legalnom i institucionalom okviru.
“Napredak u poglavljima vladavine prava, demonstriran opipljivim rezultatima, naročito u jačanju slobode izražavanja i medija, kao i dokazi u borbi protiv korupcije i organizovanog kriminala, pranja novca i trgovine ljudima”, i dalje će određivati tempo pristupnih pregovora Crne Gore, prenio je RSE.
RSE prenosi da se u izvještaju navodi da je malo učinjeno u sudskim postupcima u vezi sa izbornim neregularnostima tokom parlamentarnih izbora 2016. godine, pa se od podgoričkih vlasti traži da se angažuju kako bi se učvrstilo povjerenje u izborni okvir. “Vijestima” je rečeno da Brisel u dokumentu traži veliku reforma izbornog prava: „Treba razmisliti o opštoj reformi izbornog zakonodavstva“.
Izvor “Vijesti” rekao je da je EK pohvalila napredak u zakonodavstvu koji se tiče zapošljavanja u javnim službama. “Ono mora sada biti i primijenjeno u praksi“, stoji u izvještaju.
Komisija smatra da je napredak ostvaren i pri jačanju „makroekonomske i fiskalne stabilnosti kroz realizaciju srednjoročne fiskalne strategije.“
Četiri uticajne nevladine organizacije predložile su Evropskoj komisiji (EK) da “ozbiljno razmotri” aktiviranje klauzule balansa, odnosno da zamrzne pregovore o članstvu Crne Gore sa EU, zbog “izostanka unutrašnje reformske dinamike i stepena otpora promjenama koji pokazuju crnogorske vlasti u različitim granama i nivoima”.
“Sama činjenica da bi EK ozbiljno najavila razmatranje ove opcije mogla bi da djeluje otrežnjujuće na donosioce odluka u Crnoj Gori koji se trenutno vode isključivo partijskim interesima i time ozbiljno ugrožavaju demokratizaciju i evropeizaciju države”, navodi se u dokumentu naslovljenom “Crna Gora – između lidera i simulatora reformi”
Klauzula balansa podrazumijeva zaustavljanje pregovora u svim pregovaračkim oblastima, dok se u poglavljima 23 i 24 rezultati na terenu ne izjednače sa zakonodavnim okvirom.
Iz Evropske komisije “Vijestima je prošle sedmice zvanično rečeno da je dokument Instituta alternativa, Centra za građansko obrazovanje, Centra za razvoj nevladinih organizacija i Centra za monitoring i demokratiju ušao u proces pripreme izvještaja o Crnoj Gori.
Autori dokumenta pišu da je Crna Gora šest godina nakon otvaranja pregovora o pristupanju i dalje primjer zarobljene države.
RSE piše da je termin “zarobljena država”, upotrijebljen u više navrata za različite zemlje.
Paket proširenja predstaviće Federika Mogerini i komesar za proširenje Johanes Han sjutra u Strazburu, nakon čega će šefica diplomatije EU doći u trodnevnu turneju po zapadnom Balkanu, i posjetiti Albaniju, Makedoniju, Crnu Goru i Srbiju.U zarobljenoj državi nema istraga o neobjašnjivom bogatstvu političara
Zemlje “moraju da beskompromisno iskorijene i eliminišu bilo koji elemenat zarobljene države”, stoji u nacrtu izvještaja, prenosi RSE.
“Od suštinskog značaja je postojanje jakih i nezavisnih institucija kako bi se spriječila ili suzbila korupcija na najvišem nivou, te kako bi se sprovele efikasnije istrage i krivična gonjenja… Specijalizovana tijela su uspostavljena u svim zemljama, međutim, slučajevi neobjašnjivog bogatstva među politički izloženim osobama se rijetko istražuju. Ograničeni napredak pokazuje nedostatak iskrene političke volje u kombinaciji sa ograničenim administrativnim kapacitetima”, stoji u nacrtu Paketa proširenja Evropske komisije.
Ova institucija smatra da je uporište organizovanog kriminala i dalje veoma jako u zemljama proširenja. U dokumentu se navodi da moćne grupe operišu na zapadnom Balkanu i Turskoj te da tzv. balkanska ruta ostaje važna ulazna ruta za trgovinu nedozvoljenim robama, naročito drogom i oružjem, kao i ljudima na putu ka EU, prenosi RSE.
Takođe se podvlači da se u svim zemljama nastavlja sa naporima da se utiče na javni servis te da je prisutno netransparentno finansiranje medija. Sve ove zloupotrebe, prenosi RSE, “podrivaju ne samo osnovno pravo na slobodu izražavanja, već i demokratiju u regionu”.
“Investiciona klima na zapadnom Balkanu je otežana elementima zarobljene države, posebno u pogledu nedostatka izvršnog i efikasnog sudskog sistema i neujednačene primjene pravila konkurencije”, ističe se u nacrtu izveštaja.Albanija i Makedonija lideri, Srbija i Crna Gora u drugom planu?
Evropska komisija preporučiće otvaranje pregovora sa Albanijom i ponoviti preporuku o otvaranju pregovora sa Makedonijom, koja nije do sada ispunjena zbog spora Skoplja sa Atinom oko imena države, za koji postoje naznake da će ubrzo biti pozitivno riješen. U Makedoniji su od prošle godine na vlasti socijalisti Zorana Zaeva, koji su smijenili partiju Nikole Gruevskog nakon serije skandala sa prisluškivanjem građana i korupcionaških afera.
Brisel je pohvalio postignute reforme u Albaniji i Makedoniji, a posebno političku volju vlasti u tim zemljama da se reforme sprovedu, prenio je RSE. Izvor “Vijesti” upoznat sa planovima moćnih država članica EU, rekao je da je u igri i opcija da ulogu lokomotive u proširenju EU na zapadni Balkan od Podgorice i Beograda preuzmu na neki način Skoplje i Tirana, posebno nakon predsjedničkih izbora u Srbiji i Crnoj Gori.
Bonus video:
