Radne grupe u Odboru za sveobuhvatnu reformu izbornog i drugog zakonodavstva su bez znanja opozicije održavale sjednice i radile na izmjenama zakona. Iako opozicija nije učestvovala u radu Odbora od decembra prošle godine, radne grupe održavale su redovne sastanke do kraja jula i pripremale izborne zakone. Opozicija je počela sa bojkotom rada Odbora nakon što je krajem novembra uhapšen poslanik Demokratskog fronta (DF) Nebojša Medojević.
U izvještajima pododbora na čijem su čelu predstavnici opozicije, u koje su “Vijesti” imale uvid, navodi se da su sjednice vodili zamjenici predsjednika iz redova vlasti i bez njihovog ovlašćenja. Sjednice radne grupe 3 na čijem je čelu Predrag Bulatović (DF) vodio je njegov zamjenik iz Demokratske partije socijalista (DPS) Miodrag Vuković, dok je sjednice radne grupe 2 umjesto Branke Bošnjak (DF) vodio poslanik Force Genci Nimanbegu.
U izvještaju se pojašnjava da je radna grupa na čijem je čelu Bulatović održala šest sastanaka od decembra prošle godine, dok je radna grupa koju vodi Bošnjak održala pet sastanaka. U izvještajima se navodi i da su sjednice vodili zamjenici predsjednika. Time je prekršen član 63 poslovnika Skupštine u kojem piše da je predsjednik odbora dužan da sazove sjednicu ako to zatraži predsjednik Skupštine ili trećina članova odbora, uz pojašnjenje koja pitanja treba da se stave na dnevni red. Ukoliko predsjednik to odbije, sjednicu može zakazati predsjednik Skupštine.
“Vijestima” je potvrđeno da predsjednici odbora nijesu dobijali zahtjeve za zakazivanje sjednica, nakon što je opozicija počela bojkot.
U izvještajima se, između ostalog, navodi da je radna grupa čije je vođenje preuzeo Vuković na sjednice pozivala predstavnike Ministarstva unutrašnjih poslova (MUP), da su učestvovali predstavnici NVO i akademske zajednice. Oni su se bavili izmjenama zakona koji se odnose na pravosuđe i predlozima za promjenu Ustava. Radna grupa koju je vodio Nimanbegu se, između ostalog, bavila preporukama OEBS-a, biračkim spiskovima, registrom prebivališta birača kao i zakonima o državljanstvu i ličnoj karti. Odbor za sveobuhvatnu reformu izbornog zakonodavstva ima sedam radnih grupa, predstavnici opozicije su predsjedavajući u tri, dok radnu grupu 7 kao kopredsjedavajući vode Branimir Gvozdenović (DPS) i Strahinja Bulajić (DF). Na sjednici Odbora održanoj 27. novembra 2018. godine odlučeno je da Marta Šćepanović (DPS) vodi radnu grupu 1, samostalni poslanik Neđeljko Rudović radnu grupu 4, Predrag Sekulić (DPS) radnu grupu 5, a Vuković da bude na čelu radne grupe 6.
Da su ti pododbori radili tokom bojkota opozicije nedavno je ukazao i poslanik Demokrata Momo Koprivica koji je, između ostalog, citirao zaključke i preporuke radne grupe koju vodi Šćepanović. U njoj se navodi da je potrebno “formirati radnu grupu za sveobuhvatniju reformu izbornog zakonodavstva nakon izbora 2020. godine”. Demokrate su tada najavile i da će tražiti formiranje sedam pododbora koji bi se bavili izmjenama zakona.
Oni su u predlozima koje su dostavili Gvozdenoviću naveli da po tri pododbora treba da vode predstavnici vlasti i opozicije, dok bi sedmi vodila dva kopredsjednika. Oni su tada tražili i da pododbori zasjedaju najmanje dva puta sedmično, kao i da se sve odluke donose konsenzusom. O tom predlogu se nije glasalo na sjednici održanoj 11. septembra, jer su predstavnici opozicije napustili sjednicu. Demokrate su u četvrtak upozorile da je Gvozdenović “lažirao radne grupe i njihov rad”, navodeći da ponuđene izmjene zakona “nijesu djelo Odbora već DPS-a i vladajućih partija”. Oni su objavili i da ne priznaju ono što je DPS radio u odsustvu opozicije.
Ekspert VK-a: Ne postoje međunarodni standardi za otvorena pitanja
Tokom sastanka sa predstavnicima radne grupe 6 ekspert Venecijanske komisije (VK) za izborne procese Tatjana Boguševič kazala je da ne postoje međunarodni standardi koji bi se mogli primijeniti, niti dokumenta koja bi se mogla koristiti radi rješavanja otvorenih pitanja u Crnoj Gori. U saopštenju nakon sastanka navodi se da su međunarodne institucije upoznate sa urađenim u okviru radnih grupa.
Boguševičeva je, kako se navodi, kazala da je Odbor na dobrom putu.
“Ona je istakla da ne postoje međunarodni standardi koji bi se mogli primijeniti, niti dokumenta koja bi se mogla konsultovati radi rješavanja otvorenih pitanja u Crnoj Gori, već da postoji dobra i bogata međunarodna praksa, posebno dragocjena kada su stare demokratije u pitanju“, ističe se u saopštenju.
Boguševičeva je sugerisala da je na strukturama parlamenta i stvar konačne odluke Skupštine Crne Gore na koji način će biti riješena ova otvorena pitanja.
Orav pozvao lidere na sastanak
Šef Delegacije Evropske unije u Crnoj Gori Aivo Orav pozvao je lidere opozicionih partija na sastanak sa ambasadorima EU koji su akreditovani u Crnoj Gori, koji bi trebalo da se održi u utorak.
Iz Delegacije EU su kratko odgovorili da je riječ o redovnoj razmjeni stanovišta i da ne žele da komentarišu interne sadržaje sastanaka.
U pozivu upućenom liderima opozicionih partija, prema informacijama “Vijesti”, navodi se da će biti riječi o trenutnom političkom razvoju i radu privremenog Odbora za sveobuhvatnu reformu izbornog i drugog zakonodavstva.
Skupština Crne Gore usvojila je krajem jula glasovima poslanika vladajuće koalicije odluku o formiranju ovog Odbora koja je uslijedila nakon pregovora sa Demokratama, uz snažan angažman Orava i pojedinih ambasadora EU.
U opoziciji su nakon toga uslijedila međusobna optuživanja i iznijeti različiti predlozi. Dok DF izborne reforme uslovljava identitetskim pitanjima, promjena ustavnih odredaba koje se odnose na pravosuđe i tehničkom vladom, ostatak opozicije zagovara tehničku vladu, ali ni oni nemaju jedinstven stav o njenom konceptu.
Iz DPS-a uporno odbijaju mogućnost formiranja tehničke ili vlade građanskog jedinstva.
Bonus video: