Ministarstvo finansija, u toku kampanje za izbore u Tivtu, krije isplate iz budžetske rezerve, iako Zakon o finansiranju političkih subjekata i izbornih kampanja garantuje transparentnost budžetskih rashoda.
Ministarstvo je objavilo izvod iz budžetske rezerve za period od 11. do 17. februara ove godine, ali je zatamnilo polja, tako da se ne može vidjeti kome je novac uplaćen i u kom iznosu. Izbori u Tivtu raspisani su 4. februara ove godine. Članom 40 Zakona o finansiranju političkih subjekata propisano je da “Ministarstvo na sedmodnevnom nivou na svojoj internet stranici objavljuje izvode iz državnog trezora, kao i analitičku karticu o potrošnji sredstava iz budžetske rezerve u periodu od dana raspisivanja do dana održavanja izbora”.
Potpredsjednik Građanskog pokreta URA Miloš Konatar navodi da su u prošlosti upravo kroz isplate preko budžetske rezerve vršene najveće zloupotrebe.
“U ovom trenutku je to posebno problematično, kada su raspisani lokalni izbori u Tivtu”, rekao je Konatar “Vijestima”.
Iz Agencije za sprečavanje korupcije su “Vijestima” rekli da je Ministarstvo finansija objavljivanjem izvještaja ispunilo obavezu iz Zakona o finansiranju političkih subjekata, ali da je navelo da su podaci u tom dokumentu zaštićeni u skladu sa Zakonom o tajnosti podataka, “što nije u nadležnosti ASK-a”.
Zakonom o finansiranju političkih subjekata zabranjene su dodjele socijalnih davanja sa budžetske rezerve u godini u kojoj se održavaju lokalni ili parlamentarni izbori. Međutim, u izvještaju Ministarstva finansija ne može da se vidi da li su ispoštovali ovu stavku Zakona. Iz Ministarstva nijesu odgovorili na pitanja “Vijesti” zašto su zatamnili sva polja u izvještaju i da li je to kršenje Zakona o finansiranju političkih subjekata.
U napomeni uz izvještaj Ministarstvo navodi da “u skladu sa Zakonom o tajnosti podataka (član 63) zatamnjena polja u izvještaju nije moguće objaviti”.
“Način pristupa podacima koji su označeni stepenom tajnosti je regulisan Zakonom o tajnosti podataka, a zaštita prava na pristup dokumentima koji su označeni stepenom tajnosti je propisana Zakonom o slobodnom pristupu informacijama, a ove oblasti su van nadležnosti Agencije za sprječavanje korupcije utvrđenih odredbama Zakona o finansiranju političkih subjekata i izbornih kampanja koji primjenjuje Agencija. U skladu sa navedenim propisima, prestanak ili promjena stepena tajnosti dokumenata drugih organa je takođe van djelokruga nadležnosti Agencije”, rekli su iz ASK-a.
Dodaju da se ASK zalaže za promovisanje i jačanje transparentnosti prikupljenih i utrošenih sredstava političkih subjekata u izbornoj kampanji, kao i transparentnosti upotrebe javnih sredstava, “uz puno poštovanje važećih zakona koji propisuju pravila i procedure za pristup dokumentima u posjedu organa vlasti”.
Konatar je ocijenio da način trošenja novca iz budžetske rezerve predstavlja crnu rupu državnih finansija, pa kao što u svemirskim crnim rupama ne važe zakoni fizike, tako “ni u ovoj našoj budžetskoj ne važi niti dobra praksa, ni standardi javnih finansija, a kao što vidimo ni zakoni Crne Gore”.
“Valjda je normalno da mi kao građani ove države znamo na šta se troši naš novac. Ako Vlada nema šta da krije, zašto ne objavi podatke? Na kraju, na to ih obavezuje i zakon. Ali nažalost, ako smo nešto naučili, to je da za DPS i njihove interesne grupe zakoni jednostavno ne važe. Mi godinama unazad ne dobijamo prave podatke o načinu trošenja sredstava iz budžetske rezerve i sa pravom možemo sumnjati da se radi o zloupotrebama državnog novca, jer su u prošlosti upravo kroz isplate preko budžetske rezerve vršene najveće zloupotrebe”, rekao je Konatar.
22,5 miliona eura opredijeljeno je Zakonom o budžetu za ovu godinu za tekuću rezervu
Smatra da je to još jedan razlog zašto u GP URA kažu da nema uslova za slobodne i fer izbore.
“Danas su uslovi za održavanje izbora mnogo gori u odnosu na one 2016. godine, jer se u javnosti pojavilo bezbroj afera koje potpuno delegitimišu vladajuće partije na lokalu i u državi. Bez epiloga takvih afera u Crnoj Gori nema slobodnih izbora i ne treba im davati legitimitet. Izborno zakonodavstvo nije unaprijeđeno, a većina institucija koje treba da nadgledaju i sprovode izborni proces su u vanrednom ili nelegitimnom stanju. Vrijeme je da jednom konačno prestanemo sa davanjem legitimiteta kriminalu, krađi i korupciji na izborima u Crnoj Gori”, poručio je Konatar.
Stanić: Budžetska davanja se povećavala tokom kampanja
Portparol i član predsjedništva SDP-a Mirko Stanić podsjeća da je poštovanje zakonske procedure obaveza svih državnih institucija, posebno za vrijeme izbornih kampanja.
“Ministarstvo finansija ima posebno značajnu ulogu kad je u pitanju regularnost izborne kampanje, posebno imajući u vidu da se u vrijeme izbornih kampanja dešavalo da se značajno povećaju određena budžetska davanja. Zbog toga je potrebno do kraja dosljedno ispuniti odredbe člana 40 Zakona o finansiranju političkih partija i kampanja, uz puno uvažavanje stava 4 tog člana koji propisuje zaštitu ličnih podataka, ukoliko se nalaze na tim izvještajima”, rekao je Stanić za “Vijesti”.
SDP će, kako je dodao, uzimajući u obzir ranija brojna kršenja izbornih procedura od određenih državnih organa i institucija, snažno insistirati da se ovaj i slični slučajevi do kraja rasvijetle kako bi imali punu informacju, zašto su podaci o potrošnji iz tekuće budžetske reverve zatamnjeni.
Bonus video: