Ekspertsko tijelo Savjeta Evrope Venecijanska komisija (VK) ponovila je da nije dobro promijeniti kompletan sastav Tužilačkog savjeta kao posljedicu promjene vladajuće većine.
Predsjednik Skupštine Aleksa Bečić prošle sedmice je proglasio krnji Tužilački savjet, odnosno šest članova iz redova Državnog tužilaštva i Ministarstva pravde, ljudskih i manjinskih prava. U saopštenju je naveo da je time automatski prestao mandat cijelom sazivu TS - odnosno i uglednim pravnicima koji su članovi dosadašnjeg TS.
TS ima 11 članova, po četiri ugledna pravnika i tužioca, jednog predstavnika NVO i predstavnika Ministarstva pravde.
U Skupštini je u toku procedura izbora novih “uglednih pravnika” oko koje za sada ne postoji politički kompromis, iako te osobe ne smiju biti partijski vezane.
Pojedini pravnici smatraju da mandat sadašnjim članovima tog tijela iz reda uglednih pravnika Aneti Spaić, Velimiru Rakočeviću, Ranki Čarapić i Milanu Filipoviću traje dok se ne izaberu novi, iako je Zakonom o državnom tužilaštvu predviđeno da TS-u “prestaje mandat proglašenjem TS koji je izabran u skladu s ovim zakonom”.
Iz Sekretarijata Venecijanske komisije za “Vijesti” su se ogradili da VK nije pratila aktuelnu proceduru imenovanja članova Tužilačkog savjeta u Crnoj Gori. Podsjetili su da se u hitnom mišljenju o izmjenama Zakona o državnom tužilaštvu iz maja ove godine, koje je tražila Vlada prije usvajanja izmjena propisa, u načelu nijesu protivili promjeni odnosa broja članova tužilaca i uglednih pravnika u Tužilačkom savjetu.
”Međutim, ako članovi laici (netužioci) imaju većinu u novom Savjetu, to stvara rizik od politizacije, pa su potrebne dodatne mjere zaštite. Izmjene zakona, analizirane u hitnom mišljenju, uvele su nove kriterijume neprihvatljivosti koje bi stvorile ‘bezbjednu distancu’ između laika i stranačke politike. Osim toga, jednog člana laika bi predložile nevladine organizacije. Ovo je pozitivno, ali nije dovoljno. Venecijanska komisija izrazila je sklonost izboru laika kvalifikovanom većinom ili po proporcionalnom sistemu”, naveli su iz tijela Savjeta Evrope.
Podsjećaju i da su upozorili i da nije dobro potpuno obnavljanje sastava Tužilačkog savjeta prije isteka mandata njegovih članova, nakon promjene vladajuće većine. To bi, kako objašnjavaju, bilo u suprotnosti s nepolitičkom prirodom ovog tijela.
”Međutim, ako neki od trenutnih članova ne ispunjavaju nove kriterijume prihvatljivosti, mogu se zamijeniti, pod uslovom da se održi ravnoteža između tužilaca i laika (uglednih pravnika)”, kazali su iz VK.
Za kandidata iz reda nevladinih organizacija (NVO) Odbor za politički sistem i pravosuđe predložio je Steva Muka (Institut alternativa).
Četiri pravnika su još u proceduri izbora. Najviše povjerenja članova Odbora dobili su advokati Siniša Gazivoda, Miloš Vuksanović i Filip Jovović. Četvrti kandidat, takođe advokat Nikola Bulatović, sporan Demokratama, a protežira ga DF.
Namjera nove vlasti je da promjenama u sastavu TS otvori put za smjenu v.d. VDT-a Dražena Burića i razrješenje glavnog specijalnog tužioca Milivoja Katnića jer je nova vlast nezadovoljna rezultatima rada Tužilaštva smatrajući da je selektivno radilo posao i da je pod političkim uticajem bivše vlasti.
Poslanici DF-a, Socijalističke narodne partije, Ujedinjene Crne Gore i Radničke partije tražili su od predsjednika Skupštine da se 31. jula izaberu novi članovi TS-a, ali sjednica nije zakazana jer vladajuća većina nije uspjela da se dogovori. I GP URA je tada pozvala sve poslanike u Skupštini da se bez bilo kakvih odlaganja izabere dio članova TS.
Pošto je redovno zasijedanje Skupštine završeno, vanredna sjednica parlamenta, koju može inicirati najmanje 27 poslanika, može se održati najranije 16. avgusta. Zasad nema nagovještaja da će biti sjednice.
Na konkurs za četiri mjesta iz reda uglednih pravnika u TS-u javilo se 16 kandidata, od čega je troje povuklo kandidature. Pred Odborom za politički sistem, pravosuđe i upravu saslušani su (osim Gazivode, Vuksanovića, Jovovića i Bulatovića) Marica Babović, Danijela Bulatović, Nevenka Božović-Jovović, Borivoje Đukanović, Maja Zeković, Dalibor Kavarić, Elvis Duraković, Jovan Poleksić i Savo Šofranac.
Iz Evropske komisije nedavno su kazali da prate proceduru za izbor novih članova Tužilačkog savjeta. “Ohrabrujemo sve političke aktere da se uključe u konstruktivan dijalog i da osiguraju široku podršku imenovanju nezavisnih, politički neutralnih i kompetentnih članova Tužilačkog savjeta iz redova pravnika”, poručili su iz EK.
Bonus video:
