Rad na izbornom zakonodavstvu nema pretjeranog smisla bez učestvovanja opozicije, a njihov zajednički rad sa vladajućom koalicijom u Radnoj grupi ne treba očekivati bez prethodnog kompromisa o opozicionim zahtjevima, smatra izvršna direktorka Politikon mreže, Jovana Marović.
Kolegijum predsjednika Skupštine formirao je Radnu grupu koja će imati zadatak da analizira primjenu izbornog zakonodavstva, razmotri i predloži način implementacije preporuka iz izvještaja Posmatračke misije OEBS/ODIHR nakon prošlogodišnjih parlamentarnih izbora.
„U Radnoj grupi za usvajanje preporuka OEBS ne treba očekivati bilo kakav zajednički rad vlasti i opozicije bez prethodno postignutog kompromisa o ranijim opozicionim zahtjevima“, ocijenila je Marović u izjavi za agenciju MINA.
Ona smatra da je, i kada bi opozicija već sada prihvatila da učestvuje u radu Radne grupe, vrijeme za dotjerivanje izbornog zakonodavstva dosta ograničeno.
Marović je navela da se Demokratska partija socijalista (DPS) sjetila izbornog zakonodavstva nakon što je zahtjev za ispunjavanjem preporuka OEBS-a nedavno došao iz Evropske unije (EU).
„To znači da briga za unapređenjem izbornog zakonodavstva nije bila DPS-u niti prioritetna, niti važna, već ovakvom sadašnjom reakcijom, kao i pismom upućenim ODIHR-u, vladajuća partija želi da pokaže navodnu spremnost da unaprijedi izborno zakonodavstvo nakon što je na to ukazano“, ocijenila je Marović.
Istovremeno, dodala je, DPS želi da skine sa sebe odgovornost za stalno spočitavanje sa brojnih adresa kako ne želi da inicira razgovore o rješenju krize.
Međutim, prema riječima Marović, iako ovo jeste kanal za dijalog i usaglašavanje rješenja koja bi jednim dijelom omogućila poštenije izbore, ipak to nije primarni, odnosno jedini, razlog zbog kojeg opozicija ne učestvuje u radu parlamenta.
„Samim tim i sudeći prema najavama opozicionih lidera, ne treba očekivati bilo kakav zajednički rad vlasti i opozicije u Radnoj grupi bez prethodno postignutog kompromisa o ranijim opozicionim zahtjevima“, navodi Marović.
Prema njenim riječima, formalno gledano dio preporuka OEBS-a može biti usvojen i bez opozicije.
„Osnov za njihovo sprovođenje može biti obezbijeđen izmjenama pravilnika o radu institucija, statuta partija i slično, ali određene preporuke zahtijevaju izmjenu izbornog zakonodavstva za šta je potrebna dvotrećinska većina u Skupštini“, pojasnila je Marović.
Problematično je i to što DPS, kako smatra Marović, želi da rad na izmjenama zakonodavstva svede isključivo na tehnički nivo.
„Međutim, u preporukama OEBS-a podvučena je na primjer potreba nepristrasnog medijskog praćenja izbora i predstavljanja podataka o troškovima partija tokom kampanja, što opet zavisi od niza drugih faktora, a ne samo od formulacija u zakonu“, navela je Marović.
Kako je kazala, zadatak Radne grupe ne bi trebalo da bude ograničen samo na rad na sprovođenju preporuka OEBS-a budući da opozicija i nevladine organizacije (NVO) koje prate izborni proces u Crnoj Gori, ukazuju na brojne druge nedostatke procesa koje treba unaprijediti.
„Jasno je i da dalje unapređenje izbornog zakonodavstva neće biti garant fer izbornog procesa, a uzimajući u obzir brojne mehanizme koje je vladajuća partija vremenom razvila i gdje i dalje ne vidimo bitna unapređenja i otklone od ustaljenih praksi“, saopštila je Marović.
Ona je ukazala da je, pored kvalitetnih zakonskih rješenja, od presudne važnosti i njihovo sprovođenje, za šta su neophodne nezavisne institucije.
„Iz OEBS-a je ukazano da Državna izborna komisija mora biti nepristrasna i profesionalna, ali dodala bih, i druge institucije takođe“, navodi Marović.
Ona, kako je rekla, posebno misli na Agenciju za sprečavanje korupcije koja, kako smatra, do sada nije doprinijela unapređenju kontrole finansiranja političkih subjekata i sprečavanju zloupotreba državnih resursa.
Marović je navela da NVO koje prate izborni proces u Crnoj Gori kontinuirano pripremaju i objavljuju predoge za njegovo unapređenje.
„Tako da njihovo učešće u Radnoj grupi nije u ovom trenutku neophodno, dok u njoj ne bude učestvovala i opozicija“, smatra Marović.
Bonus video:
