Iz biračkog spiska je od februara prošle do avgusta ove godine izbrisano 12.876 osoba, a biračko pravo je u istom periodu dobilo 14.011 građana.
To su podaci koji se navode u analizi rada Savjeta za kontrolu biračkog spiska, koji je, shodno odluci prethodne Vlade, formiran u februaru prošle godine. Na posljednjoj sjednici krajem jula, Vlada je usvojila Informaciju o radu Savjeta i zadužila Ministarstvo unutrašnjih poslova da do naredne sjednice Vlade predloži rješenje pitanja opravdanosti postojanja Savjeta.
Prema podacima Ministarstva unutrašnjih poslova (MUP), konačan broj birača koji se nalazio na biračkom spisku za parlamentarne izbore u Crnoj Gori 2020. godine bio je 540.026.
U analizi se navodi da na osnovu gubitka crnogorskog državljanstva, koje se shodno Zakonu o crnogorskom državljanstvu gubi po zahtjevu crnogorskog državljanina, po sili zakona i po međunarodnim ugovorima i sporazumima, iz biračkog spiska su izbrisane 162 osobe.
Nakon odjave prebivališta iz Crne Gore, biračko pravo je izgubilo 95, a po osnovu poništenja matičnog broja 27 osoba.
Na osnovu poništenja upisa u registar crnogorskih državljana, iz biračkog spiska je izbrisana jedna osoba, a po osnovu evidentiranja činjenice smrti u matičnom registru umrlih izbrisano je 12.591 građana.
U dokumentu se navodi da je od 14.011 osoba koje su dobile biračko pravo, po osnovu sticanja dvije godine prebivališta u Crnoj Gori, kao uslova za sticanje biračkog prava u birački spisak upisano 689 birača.
Sticanjem punoljetstva, kao uslova za dobijanje biračkog prava, u birački spisak upisano je 12.529 birača, a po osnovu sticanja crnogorskog državljanstva upisano je 505 birača. U dokumentu se navodi da je po osnovu ispravke u matičnim registrima, u birački spisak upisano devet birača, a po osnovu utvrđivanja prebivališta 279 birača.
Navodi se da je ukupan broj stranaca koji su na stalnom boravku u Crnoj Gori na dan 19. april 2021. godine kada je planirano da počne kontrola biračkog spiska bio 30.939. To je, kako se navodi, kategorija stranaca koja će imati pristup crnogorskom državljanstvu, kao i prebivalištu u Crnoj Gori.
Od tog broja, 9.952 stranaca je dobilo stalni boravak kao raseljena (BiH i Hrvatska), odnosno interno raseljena lica (Kosovo), dok je 14.145 stranaca dobilo stalni boravak kao državljani država nastalih na prostoru bivše SFRJ koji su imali prijavljeno prebivalište u Crnoj Gori.
U dokumentu piše da su 6.842 stranaca dobila stalni boravak tako što su do podnošenja zahtjeva za izdavanje dozvole za stalni boravak zakonito boravili u Crnoj Gori neprekidno pet godina na osnovu odobrenog privremenog boravka.
“U ovu kategoriju spade i oko 900 koja su dobila stalni boravak čiji je jedan roditelj, u trenutku njegovog rođenja, crnogorski državljanin i ima prebivalište u Crnoj Gori ili čija oba roditelja, u trenutku njegovog rođenja, imaju odobren stalni boravak, ili čiji jedan roditelj, u trenutku njegovog rođenja, ima odobren stalni boravak, a drugi roditelj je nepoznat ili je umro”, navodi se u dokumentu.
Do 29. jula 2022. godine tretirana je oko 21.000 stranaca sa odobrenim stalnim boravkom, ili oko 70 odsto ukupnog broja stranaca sa stalnim boravkom u Crnoj Gori.
“Oko 2.500 lica je od 19. aprila 2021. do 29. jula 2022. godine izbrisano iz registra stranaca sa odobrenim stalnim boravkom”, navodi se u analizi.
Savjet za kontrolu biračkog spiska formiran je sa zadatkom da analizira postojeći normativni okvir u vezi sa biračkim spiskom i sa njim povezanih aktivnosti i inicira izmjene i dopune zakona i podzakonskih akata i analizira ključne preporuke Organizacije za bezbjednost i saradnju u Evropi (OEBS) i Kancelarije za demokratske institucije i ljudska prava (ODIHR).
Savjet je, kako piše u analizi, trebalo da predlaže moguće načine realizacije tih preporuka, sagledava postojeća informaciona rješenja koja su u službi izbornog procesa, uz analizu i identifikovanje problema i sačinjava preporuke za prevazilaženje nedostataka postojećih informacionih sistema, odnosno predlaže uvođenje novih informacionih rješenja koja bi unaprijedila i obezbijedila tačnost biračkog spiska.
“Savjet predlaže Vladi formiranje radnih tijela koja će se na operativnom nivou baviti pitanjima kontrole i unapređenja biračkog spiska, određuje dinamiku rada tih radnih tijela i razmatra izvještaje o njihovim sprovedenim aktivnostima; angažuje, po pozivu, i istaknute naučne radnike, međunarodne eksperte i druge predstavnike nevladinih organizacija iz oblasti koje su u vezi sa djelokrugom rada Savjeta; vrši druge poslove iz djelokruga rada Savjeta”, piše u dokumentu.
Crna Gora nikako da sprovede potrebnu izbornu reformu jer skupštinski Odbor za sveobuhvatnu izbornu reformu ne uspijeva da završi posao odnosno, pripremi i podnese Skupštini na usvajanje predloge za izmjenu i dopunu zakona i drugih akata koji se odnose na izborni proces.
Rad skupštinskog odbora je produžavan više puta.
Bonus video:
