Kontinuirana izborna kampanja nakon predsjedničkih izbora i loša strategija opozicije prema svojim biračima uticale su na rast broja apstinenata u Podgorici, smatraju u civilnom sektoru.
U dijelu opozicije ističu da su na pad izlaznosti uticale međusobne svađe opozicionih partija od kojih su birači očekivali da djeluju sinhronizovano.
Podsjećajući da od lokalnih izbora u Mojkovcu krajem prošle godine u Crnoj Gori traje kontinuirani izborni proces,
Damir Nikočević iz Centra za građansko obrazovanje (CGO) smatra da je kod birača došlo do zasićenja.
“Konstatne izborne utakmice, praćene tenzijama i dominacijom aktivnosti i izjavama političkih aktera zasigurno vode i do zasićenja dijela javnosti. Ne treba isključiti i da se radi i o namjeri određenih aktera da do toga dođe. Taj prostor je vješto iskoristila Demokratska partija socijalista (DPS) koja je i ovo uspjela predstaviti kao unaprijed dobijenu izbornu bitku, a evidentno je koristila i institucionalnu prednost”, smatra Nikočević.
Iako su tokom kampanje iz opozicije tvrdili da će izlazak apstinenata uticati na rezultat lokalnih izbora, u Podgorici je u nedjelju glasalo 64 odsto birača, što je približno izlaznosti na predsjedničkim izborima u aprilu. Na parlamentarnim izborima 2016. godine u Podgorici je glasalo 77 odsto građana, dok je na lokalnim izborima 2014. godine na glasanje izašlo 71 odsto birača. Zahvaljujući padu izlaznosti u odnosu na parlamentarne izbore opozicija je, između ostalog, izgubila prednost od osam hiljada glasova od prije dvije godine, a DPS sa koalicionim partnerima osvojio apsolutnu vlast.
Jovana Marović iz Politikon mreže smatra da opozicija nije uspjela da mobiliše birače.
“Iz godine u godinu opozicija ne uspjeva da motiviše apstinente. Osim toga, konstantno usitnjavanje opozicionih partija samo pojačava konfuziju kod dijela birača koji su tradicionalno naklonjeni opoziciji. Zahvaljujući tome veliki broj glasova malih partija se na kraju preliva DPS-u. Jasno je da povećanje broja apstinenata slabi opoziciju i jača vladajuću partiju”, kazala je Marović za BIEPAG.
Komentarišući izborne rezultate iz većine opozicionih partija nosilac liste Demokratskog fronta i Socijalitičke narodne partije Slaven Radunović je kazao da nije problem u izbornim programima ili listama, već da su birači razočarani međuopozicionim odnosom. On je tada rekao da opozicija nije uspjela da ubijedi birače da je zajednička opoziciona pobjeda i formiranje nove vlasti moguće u mnogim opštinama. Nosilac liste Građanskog saveza za promjene Ivan Vujović je kazao da su neizlaskom na izbore birači poručili da “cjelokupna opozicija treba da preispita svoje političko djelovanje”.
Funkcioner Demokrata Duško Stijepović smatra da je strategija DPS-a često raspisivanje izbora kojima će “izmori opozicione glasače”. To je, tvrdi on, jedan od ključnih razloga za apstinenciju opozicionih birača u Podgorici.
“Sada je sasvim jasna odluka razdvajanja predsjedničkih i lokalnih izbora, što nije bilo racionalno niti opravdano, izuzev uskopartijskim interesima vladajućih struktura. Kao i u svim prethodnim ciklusima, ni u ovom nisu izostali nesnošljivi pritisci na zaposlene u državnim organima i organima lokane samouprave koji su identifikovani kao opozicioni glasače, da ostanu kući. Međutm, razlozi apstinensije se možda i ključno mogu pronaći u redovima pojedinih opozicionih struktura, naročito onih višedecenijskih. Konstantna potreba dijela opozicije za unutaropozicionom svađom svakako utiče na volju glasača, nakon čega preispituju opravdanost korišćenja prava glasanja”, tvrdi on.
Nije se dovoljno radilo na terenu
Nikočević smatra da dio opozicije nije kontinuirano dovoljno radio sa biračima na terenu što je uticalo na loš rezultat i slabiju izlaznost. To je, tvrdi on, najprimjetnije kod koalicije Demokratskog fronta i SNP-a kao i saveza Socijaldemokratske partije (SDP) i Demosa.
“Imajući u vidu disciplinovano biračko tijelo vladajućih partija, dio odgovornosti je nesumnjivo i u dijelu pomenutih opozicionih struktura. Izbori su pokazali i da šarenolikost izbornih ponuda nije garant veće izlaznosti, da opozicija teško ulazi u biračko tijelo vladajuće partije, da još uvijek traje presipanje glasova unutar opozicije, kao i da su opozicioni birači demotivisani sukobima unutar opozicije. Objektivni i subjektivni razlozi bi morali biti osnov da se utvrdi i odgovornost unutar opozicionih subjekata i da se radi na razvoju drugačijih strategija”, smatra on.
Stijepović: Vrijeme za smjenu generacija
Stijepović smatra da lideri pojedinih partija moraju snositi odgovornost zbog lošeg rezultata, navodeći da je vrijeme za smjenu generacija u opoziciji.
“Dugogodišnje izbjegavanje odgovornosti decenijskih lidera opozicije za loše rezultate i konstantne poraze, i te kako proizvodi apstinenciju. Decenijama sakupljati energiju naroda, trošiti je i prosipati u kontinuiranim političkim porazima, a ne snositi odgovornost, ne samo da nije politički opravdano, već je neprirodno i suprotstavlja se zakonima logike. Nedostatak samopreispitivanja, političko silovanje i konstantno iznalaženje krivice u drugima, prosto nervira opozicionu javnost nakon čega dio glasača ostaje kući ne želeći da gleda, a kamo li da glasa jedne iste gubitnike”, kazao je on, ističući da dio opozicije konstantno nameće teme koje odgovaraju DPS-u i koje proizvode podjele. “Takva politika koja je unaprijed osuđena na propast, definitivno utiče na dio iznevjerenih birača da donesu odluku da ne izlaze na birališta”.
Bonus video:
