Zapadni Balkan je u neprekidnom krugu neispunjenih obećanja i birokratskog tapkanja u mjestu, mada je tim zemljama još 2003. rečeno da im je budućnost u Evropskoj uniji, piše londonski Ekonomist u tekstu posvećenom samitu o Zapadnom Balkanu u Trstu.
List navodi da članice EU, iscrpljene beskrajnim nizovima balkanskih politika i "oprljene" prijevremenim prijemom Bugarske i Rumunije 2007, a sada i zbog Bregzita, nisu baš rade da dalje šire svoj klub.
Sa druge strane, dodaje Ekonomist, izjava predsjednika Evropske komisije 2014. da neće biti proširenja EU za vrijeme njegovog petogodišnjeg mandata, bila je besmislen gest koji je oslabio snagu balkanskih reformista.
Danas, svega 43 procenata Srba žele da im zemlja uđe u EU, dok je 2009. taj procenat bio 68, a posebno protiv su mladi, piše Ekonomist.
Pitajući se šta je pošlo naopako, autor navodi da bi pristupanje EU trebalo da natjera korumpirane elite u regionu da dozvole slobodu medija, ojačaju vladavinu zakona i liberalizuju ekonomije i tako smanje svoj patronat i da je malo njih koji žele da naprave takve korake.
Balkanskim zemljama je još 2003. rečeno da im je budućnost u EU. Ovih dana, međutim, nada Srbije, Kosova i četiri zemlje - Albanije, Bosne, Makedonije i Crne Gore - blijede.
Vesela Černeva, programska direktorka za spoljne odnose pri Evropskom savjetu, otvoreno kaže: "Oni više ne vjeruju kad ih lažemo o pristupanju, a mi njima ne vjerujemo kad nas lažu da su posvećeni EU pravilima", piše Ekonomist.
List piše da su od svih u regionu samo Srbija i Crna Gora započele pregovore, Albanija se priprema za skorašnji početak, Makedonija je oslabljena sporom sa Grčkom oko imena, a Kosovo nije priznalo još pet članica EU.
Umjesto nade, postoji nesigurnost i strah od ponovnog krvoprolića. U 2016. bilo je nekoliko napetih situacija, od političke krize u Makedoniji, potpomognute provokacijama ruskih medija, koja je prijetila da preraste u nasilje, do napetosti između Srbije i Kosova koje su užasnule evropske diplomate početkom 2017.
Iako se region smirio (dijelom pod uticajem američkih diplomata), Njemačka posebno strahuje od novih požara, a Federika Mogerini, šefica za spoljnu politiku i bezbjednost EU, punom parom radi na balkanskoj diplomatiji, dodaje Ekonomist.
To znači da radi sa liderima kao što je Aleksandar Vučić, koji Srbiju vodi od 2014, prvo kao premijer pa kao novi predsjednik. Vučić, ministar u vrijeme Slobodana Miloševića, danas sebe prikazuje kao EU reformatora i kredibilnog ekonomskog menadžera. Evropski zvaničnici kažu da nemaju izbora osim da rade s njim.
Angela Merkel se sa Vučićim srela nekoliko nedjelja prije predsjedničkih izbora u aprilu. To je naljutilo liberalne Srbe koji kažu da Evropljani podržavaju autoritarnog lidera koji koristi antidemokratske mehanizme. Civilno društvo govori o porastu mafijaškog kriminala, urušavanju nezavisnih institucija i kampanjama uznemiravanja u tabloidima pod kontrolom države, piše Ekonomist.
Bonus video:
