Posljednja runda pred rasplet? Još nema dogovora liste “Za bolju Podgoricu”, danas sastanak Milatovića i Abazovića

Pokret za Podgoricu (PzPG) blizak šefu države Jakovu Milatoviću i Građanski pokret (GP) URA Dritana Abazovića još nisu utvrdili konačnu verziju platforme koju pripremaju za pregovore o formiranju vlasti u glavnom gradu. Dok izvori iz GP URA tvrde da je koalicija jedinstvena, iz PzPG-a kažu nezvanično da postoje velike šanse da će oba politička aktera zasebno pregovarati, a sagovornik dobro upućen u njihove međusobne odnose ocjenjuje da mu djeluje da Abazovićeva partija ne želi dogovor.

Prema nezvaničnim saznanjima “Vijesti”, Milatović i Abazović trebalo bi da razgovaraju danas, nakon čega će biti jasnije hoće li se njihov savez, koji je na nedavnim loklanim izborima nastupio kao lista “Za bolju Podgoricu”, razići ili skupa otpočeti pregovore. Oni su na izborima osvojili šest mandata u lokalnom parlamentu, od kojih su četiri pripala PzPG-u, a dva GP URA.

Razlog potencijalnog razlaza moglo bi da bude insistiranje GP URA da njihov funkcioner i nosilac zajedničke liste Luka Rakčević bude gradonačelnik. Dva politička subjekta dogovorili su se preksinoć na sastanku da taj zahtjev ne bude u platformi koju pišu, ali, prema nezvaničnim informacijama, djeluje da to pitanje, ipak, nije za Abazovićevu stranku ad akta.

“Vijesti” saznaju nezvanično da u PzPG-u smatraju da ih GP URA upornim nastojanjem da Rakčević bude prvi čovjek Podgorice, dovodi “pred svršen čin”, odnosno da ne odu zajedno u pregovarački proces. Izvor iz subjekta bliskog Milatoviću rekao je da bi bila greška da se Rakčevićevo ime nađe u dokumentu, poručivši da njihova politika nije “ucjenjivačka”.

Prema nezvaničnim informacijama lista, nije isključena mogućnost da PzPG danas, ako ne bude uspjeha u razgovoru Milatovića i Abazovića, samostalno predstavi platformu, kao svoju, i ozvaniči raskol. Izvori “Vijesti” preksinoć su najavili da bi zajednički dokument trebalo da bude prezentovan danas.

Sagovornik dobro upoznat s međusobnim odnosima PzPG-a i GP URA, naveo je da je njegov utisak da Abazovićeva partija insistiranjem na imenima ne ostavlja prostor za dogovor. Ocijenio je da PzPG hoće “programsku platformu”, dodavši da do dogovora treba da dođe “na programskim osnovama”.

Jedan izvor “Vijesti” iz GP URA tvrdi da zasad nema razlaza i da predstoji usklađivanje platforme. Međutim, kaže da misli da PzPG hoće u savez s partijama nekadašnjeg Demokratskog fronta (DF), i to, prema njegovim riječima, “ne zato što se ta politička grupacija sviđa Milatoviću, nego zato što ih je strah od njih” i što “ne mogu da izdrže pritisak”.

Taj sagovornik rekao je da GP URA nije protiv nekadašnjeg DF-a, ali da bi onda trebalo da se raščiste stvari unutar liste “Za bolju Podgoricu”.

“Da objasnimo što smo išli na izbore, trošili pare, pljuvali se...”, konstatuje on.

Drugi izvor iz GP URA takođe tvrdi da među koalicionim partnerima nema svađa i nesuglasica, jer bi se, kaže, u suprotnom, neko od njih pojavio na pregovorima koje je juče organizovala nositeljka liste “Za budućnost Podgorice” (nekadašnji DF) Jelena Borovinić Bojović.

Naveo je da još nisu finalizovali platformu, iako je, prema njegovim riječima, izrađeno 80-90 odsto nje. Dodaje da bi u tom dokumentu trebalo da definišu rokove za realizaciju planiranih projekata, te da odrede funkcije koje mogu da garantuju sprovođenje planova.

Sagovornik kaže da u slučaju Rakčevića “poenta nije u personalnom”, nego u poziciji koju zahtijevaju jer, tvrdi, žele da preuzmu odgovornost za ispunjavanje obećanog.

Poručuje da su među projektima koje namjeravaju da uvrste u platformu izgradnja podzmenih garaža, šetališta uz Moraču i Ribnicu, kupovina novih autobusa za gradski prevoz, korpa domaćih proizvoda za trudnice, 50 odsto subvencije za produženi boravak djece... Najavljuje da bi dokument trebalo da bude predstavljen “ovih dana”.

GP URA saopštio je juče da ostaje pri tome da Rakčević bude gradonačelnik. Oni su naveli da je 60 odsto građana Podgorice glasalo za promjene, i da bi bilo “potpuno neprihvatljivo i suprotno većinskoj volji građana da se vlast formira na potpuno istim principima i osnovama kao što je do sada funkcionisala”.

“Tumbujaći određene pozicije, pritom bez stvaranja ikakve nove vrijednosti. Naša lista nudi najbolji program, konkretne projekte i rokove za njihovu realizaciju”, kaže se u saopštenju.

Eventualnim razlazom Milatovića i Abazovića, umnogome bi se promijenila postizborna matematika u Podgorici, odnosno - bilo bi gotovo izvjesno da vlast neće moći da formira opoziciona Demokratska partija socijalista (DPS), već stranke državne vlasti.

Skupština Glavnog grada ima 59 odbornika, a za konstituisanje vlasti potrebno je obezbijediti podršku najmanje 30 njih. Vladajuće partije mogu uspostaviti upravu i bez glasova GP URA, a uz podršku četiri odbornika Milatoviću bliskog PzPG-a. U tom slučaju, imali bi 31 mandat u podgoričkom parlamentu. S druge strane, DPS i njihovi tradicionalni partneri do vlasti ne bi mogli ako se GP URA i Milatović podijele. U tom scenariju, falile bi im dvije, odnosno četiri “ruke” u lokalnom parlamentu.

Izbori u Podgorici održani su 29. septembra, i na njima je DPS osvojio 19 mandata, koalicija Pokreta Evropa sad (PES) i Demokrata 14, savez “Za budućnost Podgorice” 13, lista “Za bolju Podgoricu” šest, Evropski savez tri, a Stranka evropskog progresa (SEP) i Pokret “Preokret” po dva mandata.

Nakon jučerašnjeg sastanka koji je Borovinić Bojović organizovala u Podgorici, nosilac liste saveza PES-Demokrate Saša Mujović ponovio je da njima pripada pozicija gradonačelnika, a da koalicija koju je predvodio Rakčević “može da ima svoje želje”, ali da je nerealno da traže najjaču funkciju.

Sastanku su, osim njega, prisustvovali predstavnici Demokrata, te konstituenata saveza “Za budućnost Podgorice”.

Mujović je rekao da liste koje su bile na sastanku imaju jasnu platformu - da žele jaku gradsku vlast.

“Ali se moraju poštovati demokratski principi - participacija na onom nivou koliko povjerenje imaju. Postoji u politici ‘tas na vagi’, ali dolazi do opstrukcije kad ‘tas’ pomisli da je bitniji od ‘vage’. Želimo da ovaj grad što prije dobije vlast koju zaslužuje”, poručio je.

Borovinić Bojović je kazala da je očekivala prisustvo predstavnika GP URA i PzPG-a, ali i da je iznenađena što još nemaju platformu.

“Razgovor i dogovor su jedina mjera stvari... U svakom slučaju, ono što je najvažnije je poštovanje demokratskih principa”, podvukla je.

Konstitutivna sjednica podgoričkog parlamenta zakazana je za 28. novembar, a rok da se on konstituiše izborom njegovog šefa ističe 5. januara 2024. godine, odnosno 60 dana od objavljivanja konačnih rezultata izbora u Službenom listu (gradonačelnik se bira najkasnije u roku od 30 dana od konstituisanja parlamenta). Ako se to ne desi, predsjednik države moraće da raspiše nove izbore.

Vlast u Podgorici činili su PES (iz kog je nastao PzPG), koalicija okupljena oko nekadašnjeg DF-a, Demokrate i GP URA.

Prije jučerašnjeg, jedini sastanak o formiranju vlasti u Podgorici održan je početkom novembra, na inicijativu DPS-a. Sastanku su prisustvovali predstavnici Evropskog saveza i SEP-a, a DPS je nakon njega najavio izradu platforme koju još nije predstavio. Zasad je to učinio jedino Evropski savez.

Šta piše u platformi: poštovanje procedura, reforme, investicije...

“Vijesti” saznaju nezvanično da PzPG i GP URA traže u platformi, između ostalog, da se Vlada i Skupština uzdrže od donošenja zakona koji se tiču Glavnog grada bez saglasnosti s njegovim rukovodstvom, te da se izmijeni postojeći Zakon o finansiranju lokalne samouprave koji je, tvrde, oštetio Podgoricu za šest miliona eura.

“Vijesti” objavljuju integralno dijelove dokumenta koji je u izradi.

“Polazeći od činjenice da smo se u predizbornoj kampanji jasno opredijelili suprotno od politika trenutne Vlade, posebno onih koje predstavljaju negativan trend u daljoj demokratizaciji društva - usvajanje zakona isključivanjem javnosti, politizacija institucija, netransparentnost, izostanak suštinskih reformi i ekonomske politike koje ne vode održivom rastu, ali imajući u vidu da smo mandate građana Podgorice dobili da mijenjamo Podgoricu, kao preduslov uspješne saradnje na nivou Glavnog grada, zahtijevamo:

1. Poštovanje demokratskih procedura u donošenju zakona

Zahtijevamo da se Vlada i Skupština Crne Gore uzdrže od donošenja zakona koji se tiču Glavnog grada bez saglasnosti s njegovim rukovodstvom, bez javne rasprave i bez uključivanja stručne javnosti. Transparentnost i participacija građana i stručne javnosti su ključni za demokratizaciju društva i donošenje kvalitetnih zakona;

2. Izmjena Zakona o finansiranju lokalne samouprave

Zahtijevamo izmjenu postojećeg Zakona o finansiranju lokalne samouprave koji je oštetio Podgoricu za šest miliona eura. Novi zakon treba da obezbijedi pravednu raspodjelu sredstava i podrži ravnomjeran razvoj svih regiona, uključujući glavni grad;

3. Uprava orijentisana ka reformama

Svjesni činjenice da je Vlada nastavila iste loše prakse kao prethodne, da i dalje nema suštinskih reformi, u Glavnom gradu se zalažemo za promjene dosadašnjih negativnih praksi upravljanja, na unapređenje života stanovnika glavnog grada i na transparentnost i javnost upravljanja”.

Platformom se zahtijevaju i: poštovanje Ustava Crne Gore i ljudskih, građanskih, manjinskih prava i vjerskih sloboda; poštovanje Zakona o glavnom gradu i Statuta glavnog grada; sprovođenje sveobuhvatnih lokalnih reformi, s fokusom na odgovornost i efikasnost; primjena načela dobre javne uprave u svakom segmentu rada lokalne vlasti; subvencija 50 odsto troškova za produženi boravak djece u prva tri razreda osnovne škole; obezbjeđenje besplatnog javnog prevoza za penzionere i prihvatljiv cjenovnik za ostale kategorije...

Među zahtjevima je i pokretanje inicijative kupovine novih autobusa i kombi vozila.

“Investiraćemo u modernizaciju voznog parka javnog prevoza kako bismo poboljšali dostupnost i kvalitet usluge, uz smanjenje negativnog uticaja na životnu sredinu. Budžetom Glavnog grada za narednu 2025. godinu planirana su sredstva u iznosu od dva miliona eura za navedenu nabavku, u cilju poboljšavanja usluge javnog prevoza i efikasnijeg upravljanja saobraćajem u glavnom gradu”, piše u dokumentu u koji su “Vijesti” imale uvid.

U dijelu platforme naslovljenom “čistiji glavni grad”, navedeno je:

“Čišćenje grada podrazumijeva identifikaciju kritičnih tačaka u Podgorici koje zahtijevaju hitnu intervenciju, uključujući zapuštene zelene površine, oštećene klupe i infrastrukturu u parkovima. Planira se sanacija i obnova javnih prostora, redovno održavanje parkova, uklanjanje otpada i sprovođenje deratizacije na potrebnim lokacijama, kako bi se osigurala čistoća i zdravlje urbanih područja”.