Ekspertska misija Savjeta Evrope predložila je da se razmotri izmjena Zakona o finansiranju političkih subjekata i izbornih kampanja kako bi se omogućilo finansiranje partija iz izvora van Crne Gore “u određene svrhe kao što su razvoj partije i obrazovanje”.
To je predloženo u tehničkom dokumentu pod nazivom “Procjena regulatornog okvira za finansiranje političkih partija i izbornih kampanja u Crnoj Gori”, koji su eksperti Savjeta Evrope nedavno predstavili predstavnicima partija i NVO.
U preporukama se, između ostalog, navodi da treba razmotriti izmjenu člana 24 stav 1 kako bi se dozvolilo finansiranje iz inostranstva za određene svrhe (razvoj partije, obrazovanje) i iz određenih izvora (kao što su međunarodne političke grupacije), a zabranilo korišćeje takvih izvora za izborne kampanje”.
Izvještaji za troškove kampanje za parlamentarne izbore pokazali su da su neke partije, među kojima su DPS i SDP, za kampanju koristile novac namijenjen za redovni rad partija. SDP je u kampanji potrošio 60.000 sopstvenih sredstava, dok je DPS sa računa za redovan rad sebi za kampanju pozajmio 686.000 eura.
Važeći zakon zabranjuje političkim subjektima primanje materijalne, finansijske pomoći i nenovčanih priloga od drugih država, privrednih društava i pravnih lica van teritorije Crne Gore, fizičkih lica i preduzetnika koja nemaju biračko pravo u Crnoj Gori, anonimnih darodavaca, javnih ustanova, pravnih lica i privrednih društava sa učešćem državnog kapitala, sindikata, vjerskih zajednica i organizacija, nevladinih organizacija, kazina, kladionica i drugih priređivača igara na sreću.
U predlogu Savjeta Evrope, na koji zainteresovani subjekti treba da dostave komentare, predlaže se i izmjena Zakona o izboru odbornika i poslanika u dijelu koji se odnosi na predstavljanje kandidata i izbornih lista “da bi se zabranilo ili na minimum svelo političko oglašavanje na televiziji i radiju koje je plaćeno iz privatnih izvora, a da bi se u isto vrijeme obezbijedilo da odredbe izbornog zakonodavstva o obezbjeđivanju besplatnog vremena za oglašavanje budu dovoljne da obezbijede da politički subjekti mogu saopštiti svoje izborne programe“.
Predlaže se i da, partije koje namjeravaju da učestvuju na izborima, moraju da otvore posebni račun za kampanju nedjelju dana od raspisivanja izbora. Eksperti Savjeta Evrope predlažu i da se razmotri definisanje praga (na primjer godišnji prihod ili trošak), i oslobađanje od obaveze godišnjeg izvještavanja političke partije koje su ispod tog praga.
Predloženo je i da se izmijeni član zakona koji se odnosi na korišćenje službenih automobila u kampanji, kako bi se utvrdilo da relevantni subjekti vode, dostavljaju ASK i objavljuju evidenciju korišćenja vozila dodijeljenih višim funkcionerima, odnosno onih za koja nisu obavezni putni nalozi.
Traže zabranu pritiska na zaposlene
Eksperti Savjeta Evrope predlažu da se razmotri dopuna Zakona o finansiranju političkih subjekata i kampanja kako bi se u svakom trenutku zabranio pritisak javnih funkcionera ili zaposlenih na bilo koga od zaposlenih u javnim institucijama da učestvuju u aktivnostima kampanje ili pomažu.
Predlaže se i da se zakonom omogući da Ministarstvo finansija može da obustavi redovno budžetsko finansiranje u slučajevima, gdje se otkrije da godišnji finansijski izvještaj ili izvještaj iz finansiranja izborne kampanje sadrže ozbiljne netačnosti ili druge teške povrede zakona.
Bonus video:
