Sailor Ripley, you get me some music on that radio this instant! I mean it! David Lynch, "Wild at Heart", 1990.
Među mojim obožavateljkama i obožavateljima ima jedna vrlo izverzirana grupica izrazitih entuzijastkinja i entuzijasta - sve redom beznadežnih slučajeva trovanja arhitekturicom - koja mi uporno sugeriše da počnem, konačno, da pišem o Arhitekturi (onoj sa velikim A).
E sad, našlo bi se tema, ne velim, ali bojim se da još nisu sazreli uslovi za tu vrstu angažmana. Iscijedilo bi se, vjerovatno, kada bi se čovjek stvarno potrudio - dvije ili tri realizacije o kojima bi se moglo ponešto i napisati - uz dva ili tri projekta - ali opet moram da naglasim, po ko zna koji put, da mi - arhitektice i arhitekti, građanke i građani CG - još uvijek nismo dostigli stupanj civilizacijskog razvoja koji bi dozvoljavao prečistoj djevici arhitekturi da nam se ponekad ukaže u svoj svojoj nadnaravnoj, zasljepljujućoj ljepoti. Bojim se da je naša prečista djevica arhitektura, trenutno, teško pritisnuta teretom legislative i planske dokumentacije - koji joj ne dozvoljava, moj je skromni utisak - da diše - a kamoli da zablista. A tu su i neki opskurni likovi - poput Nežnog Dalibora i Viki-Viki-Violete (u kompletu sa sedam Violetica) - što strogo vode računa da su uvijek pozicionirani između nas/vas i prečiste djevice arhitekture.
Ako vam je arhitektura stvarno na srcu - obraćam se budućim studenticama i studentima arhitekture - moj vam je savjet da uz studije arhitekture odmah upišete i studije prava - shvatićete zašto, kad dođe vrijeme.
Uz ovaj savjet, kao ilustraciju - prilažem mini-analizu dokumenata koji su omogućili rušenje Hotela "Mimoza" u Tivtu - u kontekstu važeće planske dokumentacije i legislative koja se odnosi na uređenje prostora i izgradnju objekata.
Dakle, D.O.O. "Mimoza Group" iz Tivta je od HTP "Mimoza" AD iz Tivta prije nekih godinu dana (i kusur), navodno za "oko 6 i po miliona eura", kupilo dvije katastarske parcele - 3384 i 3385 KO Tivat - u kompletu sa pripadajućim objektima - bruto građevinske površine 4.789 m2 - od kojih je 4.200 m2, otprilike, otpadalo upravo na bivši objekat Hotela Mimoza.
Zatim je D.O.O. "Mimoza Group" 30. septembra prošle godine podnijelo Sekretarijatu za uređenje prostora i zaštitu životne sredine Opštine Tivat zahtjev za izdavanje urbanističko tehničkih uslova za izgradnju objekta - kondo-hotel - i rekonstrukciju objekta - kondo-hotel - na katastarskim parcelama - 3384 i 3385 KO Tivat (uz napomenu: potrebni su nam urbanističko-tehnički uslovi za kondo-hotel). Sekretarijat za uređenje prostora i zaštitu životne sredine Opštine Tivat je, ne časeći ni časa, izvršio uvid u Detaljni urbanistički plan "Tivat - Centar" - i konstatovao da su od katastarskih parcela 3384 i 3385 KO Tivat formirane urbanističke parcele UP 117 i UP 118, te da je njihova namjena poslovanje u funkciji turizma i da je "na predmetnoj lokaciji planiran objekat u funkciji turizma BGP znatno veće od 1.000 m2". Sekretarijat se zatim pozvao na član 62a stav 2 i član 91 stav 2 Zakona o uređenju prostora i izgradnji objekata - pa je 2. oktobra, dva dana nakon što je D.O.O. "Mimoza Group" podnijelo zahtjev - proslijedio taj isti zahtjev u ravnu Podgoricu, na adresu Ministarstva održivog razvoja i turizma.
Ako vam je u ovom trenutku na vrh jezika vrlo logično pitanje - A zašto, zaboga? - Zar ovi u Tivtu nisu u stanju da izdaju UTU za kondo-hotel? - onda vi ne znate što kaže član 62a Zakona o uređenju prostora i izgradnji objekata (prečišćena verzija - mrt.gov.me).
Član 62a, u nadnaslovu - Izdavanje urbanističko tehničkih uslova - moj je omiljeni član pomenutog zakona.
Stav 1 ovog člana kaže: "Urbanističko-tehničke uslove izdaje organ lokalne uprave u roku od 30 dana od dana podnošenja zahtjeva pravnog ili fizičkog lica". Stav 2 ovog člana kaže: "Izuzetno od stava ovog člana, urbanističko-tehničke uslove za objekte iz člana 91 stav 2 ovog zakona izdaje organ uprave, u roku od 30 dana od dana podnošenja zahtjeva".
Član 91, u nadnaslovu - 3) Građevinska dozvola/ Nadležnost za izdavanje građevinske dozvole - takođe je moj omiljeni član zakona.
Pa kaže, stav 1: "Građevinsku dozvolu za građenje objekata izdaje organ lokalne uprave."
I stav 2: "Izuzetno od stava 1 ovog člana, organ uprave izdaje građevinsku dozvolu za:
"1) državne objekte od opšteg interesa; ...
"6) hotele, vjerske objekte, pozorišne, bioskopske, sportske, izložbene i slične dvorane, koji imaju preko 1.000 m2;
6a) objekte koji čine prostornu i funkcionalnu cjelinu sa državnim objektima od opšteg interesa, apart hotelima, kondo-hotelima i garni hotelima, definisanih planskim dokumentom".
Član 91 stav 2 tačka 6a Zakona o uređenju prostora i izgradnji objekata je moja omiljena tačka, definitivno.
Inače, član 7 stav 1 Zakona o uređenju prostora i izgradnji objekata - Objekti od opšteg interesa - upravo je savršen i kaže sljedeće:
"Objekti od opšteg interesa su državni objekti od opšteg interesa i lokalni objekti od opšteg interesa."
Molim lijepo. Član 7 stav 2 je vrlo logičan nastavak člana 7 stav 1:
"Državnim objektima od opšteg interesa smatraju se: "...hoteli (osim apart hotela, kondo hotela i garni hotela), hotel resort, mali hotel, boutique hotel, turističko naselje i wild beauty resort, sa četiri i pet zvjezdica, eco lodge i etno selo;..."
Da li da zaključimo da se svi hotelski i srodni objekti za smještaj turista, pogotovo ovi visoke kategorije - četiri i pet zvjezdica - po zakonu imaju smatrati objektima od opšteg interesa? Ne vidim, stvarno - zašto bismo privatne hotele (ima li u ovom trenutku u CG hotela koji nisu privatni? - nešto se ne bih kladio da ima) morali smatrati objektima od opšteg interesa.
I da se sad ne bismo pogađali oko definicije kondo-hotela, pri ruci nam je Pravilnik o vrstama, minimalno-tehničkim uslovima i kategorizaciji ugostiteljskih objekata ("Sl. list Crne Gore", br. 63/11 od 28.12.2011., 47/12 od 07.09.2012. - ne vjerujem da postoji freškija verzija) - gdje imamo član 11, koji lijepo kaže:
"Condo hotel je vrsta hotela, kategorije najmanje četiri zvjezdice, čije su smještajne jedinice u svojini više subjekata koje mogu biti predmet prodaje i pojedinačno se upisuju u zemljišne knjige, sa teretom da smještajnim jedinicama upravlja menadžment kompanija i da smještajne jedinice moraju biti u komercijalnoj funkciji kompanije najmanje 10 mjeseci u toku kalendarske godine."
I za kraj - moj omiljeni citat iz dokumenta naslovljenog Izvještaj o stanju uređenja prostora za 2010. godinu MORiT (nije to bilo tako davno):
"Realizacija ciljeva politike uređenja prostora se, u operativnom smislu, bazira na konsekventnoj legislativi. Međutim, usvojene propise, pravila i akta različitih nivoa organa vlasti, uključujući i planske dokumente, ne prati, u neophodnoj mjeri, spoznaja da se oni moraju, u potpunosti i bez izuzetka, poštovati. Sve dok definisana bazna legislativa i prostorno planska dokumentacija ne bude praćena odlučnošću primjene, ne može se govoriti o homogenom sistemu upravljanja prostorom, niti je realno očekivati potpune reformske efekte".
To bi bilo sve - za danas - sad vi sve ovo lijepo kuvajte par nedelja - pa nastavljamo (o prečistoj djevici arhitekturi - strogo u službi legislative i planske dokumentacije - na konkretnom slučaju rušenja Hotela "Mimoza" u Tivtu).
Bonus video: