Teško je u toku jedne decenije, a kamo li godišnje, raspolagati tačnim podacima o broju aktivnih partija, pokreta, udruženja građana i drugih političkih subjekata u Crnoj Gori. U toku formiranja jedne partije, 2015. godine, mediji su objavili da se "rađa" šezdeseti politički subjekat, dok je Pobjeda, u martu 2021. godine, objavila podatak da je u Crnoj Gori aktivno njih 65. GI "21. maj" je, u januaru 2024. godine, objavila podatak da je u Crnoj Gori aktivno 55 partija, pokreta,.., grupa građana, itd., od kojih 18 participira u državnom parlamentu. (portalanalitika.me)
Po broju političkih subjekata, političara i funkcionera u odnosu na broj stanovnika, odavno smo, u kontinuitetu, "lideri u regionu", što je posljedica ljubavi građana prema politici kao unosnom zanimanju. Prognoze političkih analitičara, unazad 10-15 godina, da će broj političkih subjekata biti u opadanju, kako bi se politička ponuda svela na optimalan nivo, nijesu se ostvarile, što je dokazano na parlamentarnim izborima 2023. godine, kada je konkurisalo 17 izbornih lista, od kojih su mnoge bile koalicione, što je imalo za posljedicu izlaznost birača od 56,4 odsto. Učesnici u izbornim trkama ne brinu zbog male izlaznosti, jer im upravo to omogućava da lakše dođu do parčeta vlasti, zbog čega i ulaze u politiku, koja je ne samo unosno zanimanje, nego "škola" koja ne traži visok stepen opšteg obrazovanja, poštovanje moralnih i ljudskih normi, odgovornost za izgovorene riječi i učinjena djela, korektan odnos prema političkim konkurenatima i građanima u čije ime vrše vlast,.., itd. Komocija do mile volje!
Množenje i razmnožavanje političkih subjekata uglavnom iniciraju zaljubljenici u vlast i politiku, koja im "život znači". Napuštaju jednu partiju sa ciljem da u novoosnovanoj budu lideri, jer samo sa vrha stranačke piramide mogu doseći vrh državne ili opštinske vlasti, zasjesti u neku direktorsku fotelju i tome sl. Politička praksa je pokazala da vladajuće partije na visoke funkcije ne kandiduju najsposobnije ljude od zvanja, znanja i integriteta, nego vođama najlojalnije kadrove, makar oni bili bez odrađenog pripravničkog staža. Prvo se udomi vrh stranke (predsjednik, potpredsjednici, generalni sekretar, politički direktor, članovi predsjedništva,.., itd.), a onda rodbina, kumovi i ostali pajtaši. Samo rijetki sposobni dolaze na visoke funkcije odlučni da doprinesu razvoju određenih vladinih resora, kompanija, i sl., naravno pod uslovom da su miljenice/ci neke od vladajućih partija. Ipak, svi ne odole "čarima" politike i brzo mijenjaju navike, da bi bili sličniji i bliži gazdi/ama i da komotnije plivaju u mutnim barama politike, koja omogućava život bez odgovornosti prema građanima koji ih plaćaju.
Odnedavno je politička scena u Crnoj Gori bogatija za novi politički subjekat, dok je osnivanje novih u najavi. Vele da "treba ohrabriti apsinente", kao da su zaboravili ko je u građanima ubio volju da koriste svoje biračko pravo?! Politika je "zagadila životnu sredinu" više nego li sve balkanske termoelektrane zajedno! Bolje ići u apstinente, nego li biti prevaren i razočaran birač, koji proklinje dan kada je glasao na izborima! Tačno je da jedino građani na izborima mogu mijenjati vlast, zbog čega su apstinenti izloženi kritici, ali je tačno i to da je politička scena brojna političkim subjektima, koji ne nude rješenja za oporavak crnogorskog društva, a kormilo države ili opštine žele isključivo zbog vlasti,(ili, kako znamo da kažemo "zbog fotelja") i privilegija koje vlast donosi. Najčešće se u predizbornima kampanjama nude populizam, pusti snovi,..,nerealna obećanja, čak i prevare. Sva obećanja političara se izgubi u magli, prije ili kasnije.
Neshvatljivo je da sve stranke liče jedna na drugu? Skoro svaka sebe naziva "demokratskom", a u sopstvenim redovima njeguju autokratiju. Ove tzv. "proevropske", a mnoge se svrstvaju u tu kolonu, deklarativno se zalažu za Crnu Goru u EU, a o njenom razvoju ne razmišljaju. Na putu do Brisela navodno "nema makadama", ali, širom Crne Gore, imamo i makadama, i fabričkog groblja, devastiranih šumskih kompleksa, divljih deponija, poluporušenih škola i zdravstvenih ustanova,..,na desetine hiljada građana na granici siromaštva i ogroman broj mladih ljudi, koji, uz malo sjete napuštaju otadžbinu, odlazeći trbuhom za kruhom!
Bonus video:
