Mlada crnogorska kompozitorka Slobodanka Bobana Dabović Đurić osvojila je prvu nagradu za najbolju originalnu kompoziciju na Međunarondnom filmskom festivalu “Monthly Indie Shorts”. Priznanje je stiglo za kompoziciju koju je radila za kratkometražni igrani film “Duga” crnogorskog reditelja Aleksandra Vujovića.
“U pitanju je renomirani međunarodni filmski festival ‘Monthly Indie Shorts’, pa je zbog toga ogromna satisfakcija osvojiti prvo mjesto na tako prestižnom festivalu. Taj neopisivi osjećaj uvijek motiviše da idete naprijed i da nikada ne odustanete od onoga što volite i što vas ispunjava”, počinje Dabović Đurić razgovor za “Vijesti”.
Ona je istakla da je bilo je veliko zadovoljstvo sarađivati sa režiserom Vujovićem, ali i cijelom ekipom koja je radila na filmu i otkriva čime se vodila prilikom stvaranja prepoznate kompozicije.
“Inspiracija za film je nastala po motivima istinite priče iz knjige ‘Dipingo dunque esisto!’ prestižnog italijanskog umjetnika Gaetana Grila. Bio je veliki izazov da se muzikom slikovito predstavi dječija čistota duše, kao i prirodni fenomen kroz koji Gaetano spoznaje budućeg velikog umjetnika u sebi. Može se čuti jaka interakcija elektronske (ambijantalne) muzike i ostalih instrumenata gdje glavna tema dočarava sjedinjenost, nesebičnost, bezazlenost i ljepotu u svakom smislu te riječi”, ističe ona.
Na pitanje koliko je zahtjevno komponovati muziku za film i koji su sve faktori važni da bi kompozicija bila dobro prihvaćena i na pravi način pratila radnju, ona objašnjava:
“Filmska muzika veoma snažno djeluje na svijest i osjećanja publike. Njena primarna uloga je funkcionalna, zato što je film kao umjetničko djelo rezultat kolektivnog umjetničkog i zanatskog rada, kao i njihovog harmoničnog usklađivanja. Dakle, kod filmske muzike se prvenstveno cijeni njena estetska vrijednost. Kao takva, treba da bude neprimijetna i neupadljiva za običnog gledaoca, da djeluje kao sastavni dio slike. Stil komponovanja svakako zavisi od toga kakve emocije režiser želi da izazove kod publike čiji slikoviti prikaz se postiže kombinacijom različitih instrumenata, načinom aranžiranja i orkestracije, kao i odabirom odgovarajućeg žanra muzike”, priča Dabović Đurić.
Ona dodaje i da je komponovanje prilično kompleksno...
“Jako je teško uskladiti sve muzičke komponente, posebno kada je u pitanju orkestarsko djelo ili čak opera u kojoj se javlja libreto. Stvaranje jednog djela iziskuje puno izmjena i čar je u tome što nikada nije završeno do kraja. Uvijek mogu pasti nove ideje na pamet koje će znatno unaprijediti (dopuniti) kompoziciju”, kaže ona i dodaje da je u njenom dosadašnjem radu folklorna tematika izraženo dominantna, posebno zbog muzičkog nasljeđa Crne Gore.
“Smartam da Crna Gora posjeduje neiscrpno muzičko bogatstvo. Mišljenja sam da je crnogorska tradicionalna muzika nadrealna i da posjeduje unutrašnju vrijednost koja mora svoj izraz naći vani”, ističe kompozitorka.
Dabović Đurić za “Vijesti” priča i da komponovanje predstavlja svojevrsnu magiju, bez obzira koja muzika bila u pitanju ili medij i forma izvođenja, bilo da je muzika pisana namjenska za pozorište, film, balet i slično, ili da je u pitanju klasična kompozicija, pa i moderna izvođačka muzika. Ona je prepoznata upravo kao neko ko se uspješno bavi i komponovanjem za potrebe filma i klasičnih kompozicija: napisala je veliki broj djela za klavir, gudački i simfonijski orkestar, hor, jedina je kompozitorka u Crnoj Gori koja je napisala klasično djelo za harmoniku, a uz to se njene kompozicije mogu čuti u filmovima “Jedan dan života”, “Ruske kape”, “Dioclea”, “Duga”, a radila je i muziku za pozorišnu predstavu “Orkanski visovi”...
“Filmska i klasična muzika: svaka na svoj način posjeduje neku vrstu magije. Baš kao što sam prethodno pomenula, film kao umjetničko djelo je rezultat kolektivnog rada koji uključuje saradnju sa umjetnicima različitih branši. Filmska muzika utiče na to da se stvori jaka interakcija između slušnog i vizuelnog, što izaziva poseban osjećaj kod svakog gledaoca. Na drugu stranu, čar klasične muzike je u samoj inspiraciji. Kompozitor je može naći u prirodi, umjetničkim slikama, ljudima, dobroj knjizi... Takođe, uključuje poznanstva i saradnju sa izvođačima koji mogu doprinijeti unapređenju samog djela”, kaže Dabović Đurić, a za kraj razgovora za “Vijesti” otkriva da trenutno završava djelo za elektroniku, hor i orkestar.
“Nadam se da će u skorijoj budućnosti biti izvedeno novo djelo na kojem radim, za elektroniku, hor i orkestar”, poručuje ona.
Za kompozitora je bitna saradnja sa izvođačima
Umjetnice su kroz vjekove bile u sjenci svojih uspješnih muževa, braće i učitelja, smatra Slobodanka Bobana Dabović Đurić i kaže da zbog toga njihova djela nijesu mogla lako naći put do javnosti.
“Umjetnice vjekovima nijesu imale ni pravo na obrazovanje, što je dodatno otežavalo razvoj talenta koji su posjedovale. Smatram da je u 21. vijeku došlo do drastičnog poboljšanja položaja žene u društvu i, zahvaljujući tome, djela mnogih talentovanih kompozitorki su ugledala svjetlost dana. Odmah, nakon završenih studija u Novom Sadu, crnogorska kulturna scena je pružila mogućnost da predstavim svoja djela. Mislim da je za kompozitora veoma bitna saradnja sa izvođačima, da postoji stalna komunikcija. Imala sam tu sreću da ostvarim poznanstva i prijateljstva sa eminentnim izvođačima koji su svojim zalaganjem, ogromnim trudom i talentom udahnuli život svakoj mojoj kompoziciji”, kaže kompozitorka.
Bonus video:
