Visok krvni pritisak, koji se naziva i hipertenzija, najčešći je faktor rizika za srčane bolesti koji se može spriječiti.
Visok krvni pritisak postoji ukoliko imate jedno od sljedećeg:
- Sistolni krvni pritisak preko 130 mmHg
- Dijastolni krvni pritisak preko 80 mmHg
- I sistolni i dijastolni krvni pritisak iznad gore navedenih vrijednosti.
Na osnovu uzroka nastanka dijeli se u dvije velike grupe
Esencijalna (hipertenzija nepoznatog uzroka koja se dijagnostikuje u 95% svih slučajeva trajno povišenog krvnog pritiska) češće se javlja u porodicama gdje već postoji hipertenzija, zatim kod osoba koje unose više kuhinjske soli u ogranizam, gojaznih i fizičkih neaktivnih ljudi, pušača, bolesnika izloženih hroničnom stresu.
Sekundarnu hipertenziju, kod koje je uzrok poznat (oboljenja bubrega, nadbubrega, štitaste žlijezde, hipofize, upotreba tableta za kontracepciju i sl).
Esencijalna arterijska hipertenzija najčešće zahtijeva stalnu primenu ljekova i redovne ljekarske kontrole, dok se sekundarna liječi eliminisanjem uzroka povišenog krvnog pritiska.
Očigledni simptomi hipertenzije ne postoje, ali neki simptomi mogu biti indirektno povezani sa visokim krvnim pritiskom, a to su:
- jaka glavobolja
- „pritisak“ u glavi
- krvarenje iz nosa
- ubrzano i kratko disanje
- uznemirenost
- crvenilo lica
- krvave tačkice u očima
- zujanje u ušima
- probadanje u grudima
- umor
- mučnina
- movraćanje
- ponekad grčevi ekstremiteta.
Krvni pritisak možete kontrolisati ljekovima, poput ACE inhibitora i blokatora kalcijumskih kanala. Mnoge promjene u načinu života i ishrani takođe mogu smanjiti krvni pritisak i smanjiti rizik od srčanih bolesti.
Takođe, studije su pokazale da neke biljke i začini mogu smanjiti nivo krvnog pritiska, pa ćete možda željeti da razmislite o tome da ih dodate u svoju ishranu. Obavezno razgovarajte sa svojim ljekarom prije upotrebe bilo koje od sljedećih biljaka.
Bosiljak
Bosiljak (Ocimum basilicum) je aromatična biljka koja dolazi u raznim oblicima.
Slatki bosiljak sadrži puno eugenola. Istraživanje je povezalo ovaj antioksidans na biljnoj bazi sa mnogim zdravstvenim prednostima, uključujući snižavanje krvnog pritiska. Studije sugerišu da eugenol može da pomogne u smanjenju krvnog pritiska tako što djeluje kao prirodni blokator kalcijumovih kanala.
Studije na životinjama pokazale su da su ekstrakti slatkog bosiljka pomogli u opuštanju krvnih sudova i razrjeđivanju krvi, što je zauzvrat pomoglo u smanjenju krvnog pritiska.
Međutim, naučnici treba da urade više istraživanja kako bi dokazali da li bosiljak pomaže u smanjenu krvnog pritiska kod ljudi.
Peršun
Peršun (Petroselinum crispum) je popularna biljka u američkoj, evropskoj i bliskoistočnoj kuhinji. Izvorno je porijeklom sa Mediterana i ima impresivan nutricionistički profil. Peršun sadrži mnoštvo jedinjenja, poput vitamina C i karotenoida, koja mogu smanjiti krvni pritisak. Nekoliko studija je pokazalo da karotenoidni antioksidansi smanjuju krvni pritisak i LDL (loši) holesterol, faktor rizika za srčane bolesti.
Studije na životinjama su pokazale da peršun smanjuje sistolni i dijastolni krvni pritisak djelujući kao blokator kalcijumovih kanala, dovodeći do opuštanja i širenja krvnih sudova. Međutim, potrebno je više istraživanja njegovih efekata kod ljudi.
Bijeli luk
Bijeli luk je bogat mnogim jedinjenjima koja mogu koristiti vašem srcu. Bijeli luk naročito sadrži jedinjenja sumpora, poput alicina, koja mogu pomoći u povećanju protoka krvi i opuštanju krvnih sudova. Ovi faktori zajedno mogu da pomognu u snižavanju krvnog pritiska. Studija na 30 ljudi u trajanju od 24 nedjelje je otkrila da je 600-1500 mg ekstrakta bijelog luka jednako efikasno u snižavanju krvnog pritiska kao i lijek atenolol.
Cimet
Cimet je aromatični začin koji se vjekovima koristi u tradicionalnoj medicini za liječenje srčanih oboljenja, uključujući visoki krvni pritisak.
Pregled 9 studija, sa ukupno 641 učesnika, pokazao je da je uzimanje cimeta smanjilo sistolni i dijastolni krvni pritisak za prosječno 6,2 mmHg i 3,9 mmHg. Ovaj efekat je bio jači kod ljudi koji su neprekidno uzimali cimet tokom 12 nedjelja.
Đumbir
Ljudi su vjekovima đumbir koristili za poboljšanje mnogih aspekata zdravlja srca, uključujući cirkulaciju, nivo holesterola i krvni pritisak. I studije na ljudima i životinjama pokazale su da uzimanje đumbira smanjuje krvni pritisak na nekoliko načina. Đumbir djeluje kao prirodni ACE inhibitor i blokator kalcijumovih kanala. Studija sa više od 4000 ljudi je otkrila da oni koji su konzumirali najviše đumbir - od 2 do 4 grama dnevno - imaju najmanji rizik od razvoja visokog krvnog pritiska. Đumbir je ukusan i lako ga je uvrstiti u ishranu.
Sjemenke celera
Sjemenke celera (Apium graveolens) sadrže razne hranljive sastojke, poput gvožđa, magnezijuma, mangana, kalcijuma i vlakana.Neka istraživanja sugerišu da sjemenke celera mogu pomoći u snižavanju krvnog pritiska. Jedno istraživanje na pacovima je ispitivalo efekte ekstrakta sjemena celera na krvni pritisak. Studija je otkrila da je ekstrakt sjemena celera snizio krvni pritisak kod pacova sa već postojećim visokim krvnim pritiskom - ali ne i kod pacova koji su imali normalan krvni pritisak.
Dodatno, sjeme celera je dobar izvor dijetalnih vlakana koja su povezana sa nižim krvnim pritiskom. Naučnici treba da sprovedu više istraživanja na ljudima u ovoj oblasti.
Spanać
Namirnica koja je bogata kalijumom jeste spanać, pa jedna šolja (156 g) spanaća sadrži čak 540 mg kalijuma, ističu stručnjaci i dodaju da spanać sadrži puno više kalijuma u odnosu na banane. Najbolje je da jedete sirov spanać u salati, ali mnogi biraju da naprave smuti od spanaća. Napravite zeleni napitak tako što ćete u blender dodati 2 šake spanaća, bananu, 2 jabuke, vodu, sok od jednog limuna i malo žutog šećera. Dobićete 700 ml ukusnog i zdravog napitka koji reguliše visok pritisak.
Tri provjerena recepta
- Pola kilograma limuna isjeckati i samljeti, dodati 0,5 kg šećera i ostaviti da stoji 10 dana u staklenoj tegli. Svakog jutra uzimati po kašiku ove mješavine na prazan stomak.
- Izmrvljen čen bijelog luka staviti u čašicu alkohola, ostaviti da stoji 48 sati, potom po 20 kapi tečnosti sipati u čaj od mješavine matičnjaka, žalfije i angelike.
- Dvije izgnječene glavice bijelog luka staviti u čašu zašećerene vode (100 g šećera). Piti dva puta dnevno po kašiku.
Bonus video:
