Objava u kojoj je predsjednik Evropske narodne partije (EPP) Donald Tusk pohvalio predsjednika Aleksandra Vučića i poželio mu sreću na izborima u nedjelju, naišla je na burne reakcije.
Bivši šef Evropskog savjeta objavio je na Tviteru da je imao prijateljski razgovor sa Vučićem.
„Dragi predsjedniče, imate puno pravo da budete ponosni i zadovoljni onime što ste učinili za Srbiju tokom svog mandata. Ekonomski uspjesi i snažno liderstvo su zaštitni znak vaše vladavine. Srećno u nedjelju!”, napisao je Tusk. Predstavnici civilnog društva i akademske zajednice su ocijenili da Tuskove riječi hvale ne odgovaraju trenutnom stanju u Srbiji.
Florijan Biber, politikolog i profesor na Univerzitetu u Gracu, ocijenio je da Srbija više nije demokratija, i da je posljednjih godina, zajedno sa Crnom Gorom i Mađarskom, nazadovala u hibridni režim, prema izvještaju Fridom hausa.
„Snažno liderstvo znači autoritarizam“, napisao je Grac na Tviteru. „Sa nekritičkim izjavama kao što je ova, Donald Tusk gubi kredibilitet da kritikuje Fides (vladajuću Mađarsku partiju) ili vladu Prava i pravde (Poljska). To omogućava autoritarizam i potkopava kreidibilitet i vrijednosti EU”, istakao je Biber.
Vedran Džihić, sa Austrijskog instituta za međunarodne poslove, napisao je da je u pitanju „prijateljski podsjetnik“ da podrška onima koji potkopavaju slobodnu izbornu kampanju, zloupotrebljavaju institucije da bi ojačali moć, pretvaraju vladavinu prava u vladavinu pravom i ograničavaju slobodu medija, jesu oni koji ugrožavaju evropske vrijednosti. Kao da niste naučili ovu lekciju od Orbana, gospodine Tusk”, tvitovao je Džihić, misleći na mađarskog premijera. „I onda se ljudi u Briselu pitaju zašto EU nema više kredibiliteta na Balkanu“, objavio je Tobi Vogel iz njemačkog Savjeta za politiku demokratizacije. Srpska napredna stranka je pridruženi član Evropske narodne partije, koja je najveća grupa u Evropskom parlamentu.
Predsjednik Stranke slobode i pravde, Dragan Đilas, uputio je Tusku otvoreno pismo, u kojem mu je poručio da Srbija pod vlašću Vučića nije zemlja ekonomskih uspjeha već država sa najmanjom stopom rasta u regionu iz koje svake godine ode 60.000 ljudi, i koja ulazi u dužničko ropstvo prema Kini. „Jedino objašnjenje za Vašu jučerašnju izjavu... je da ste vi, gospodine Tusk, zamijenili gospodina Vučića sa nekim od lidera prosperitetnih evropskih zemalja“, naveo je Đilas.
On je pomenuo političara sa Kosova Olivera Ivanovića, koji je ubijen nakon hajke u medijima pod vladinom kontrolom, ali i slučajeve uzbunjivača iz Krušika Aleksandra Obradovića, novinara Ane Lalić i Milana Jovanovića, žrtve seksualnog uznemiravanja Marije Lukić i druge i uputio ga da pita te ljude kako izgleda Srbija pod aktuelnom vlašću.
Podjećajući na izvještaj Fridom hausa da je Srbija pod vođstvom Vučića prešla u fazu takozvanog hibridnog režima, Đilas je Tuku zamjerio što je podržao režim „koji je zatvorio medije za sve neistomišljenike, o čemu govore izvještaji organizacije Reporteri bez granica“.
On je Tusku predočio da srpska opozicija ne postoji u medijima sa nacionalnom frekvencijom već osam godina i da se u provladinim medijima nekažnjeno sprovode kampanje protiv opozicionara.
„Da li znate da 97 odsto naših građana, koji se informišu putem javnog televizijskog servisa koji kontroliše Vučić, misli da je tokom epidemije koronavirusa Kina spasila Srbiju? Da li znate da je naša vlast uzela više milijardi nepovoljnih kredita od Kine koje će generacije vraćati?“, upitao je Đilas.
On je ocijenio i da ne postoje nikakvi uslovi za izbore u Srbiji, gdje je „demokratija napadnuta od strane režima, a izbori o kojima govorite nisu ni legalni, ni legitimni... Jasno je da u Srbiji ne postoji ništa na čemu bi se moglo čestitati Vučiću“.
Đilas je pozvao Tuska da, ako već nije spreman da to vidi i kaže, makar ne pomaže Vučiću da to sakrije od očiju evropske javnosti.
Bonus video: