Kraljica Beatriks ustupila je danas tron svom najstarijem sinu Vilemu-Aleksanderu, čime je Holandija dobila prvog kralja poslije 120 godina.
Tridesetog aprila se tradicionalno obilježava Kraljičin dan, ali ove godine Amsterdam je spremio poseban program u čast krunisanja 46-godišnjeg princa i povlačenja njegove 75-godišnje majke.
Ulice Amsterdama su ukrašene u boji monarhije – narandžastoj, a izlozi prodavnica su puni narandžastih torti, slatkiša, odjeće i cvijeća.
Zvaničnoj ceremoniji, koju će uveličati 2.000 zvanica, prisustvovaće između ostalih i britanski princ Čarls i japanska prestolonasljednica Masako, koja će poslije dugogodišnje bolesti prvi put u deceniji posjetiti inostranstvo.
„Biće suza“, kazao je holandski premijer Mark Rute, odajući počast „impresivnoj dami koja je upravljala ovom zemljom više od 30 godina“.
Posljednje večeri u svojstvu kraljice, Beatriks je održala banket u čuvenom Rijks muzeju. „Bez vaših toplih i ohrabrujućih izraza privrženosti, teret, koji sigurno postoji, bio bi mnogo teži“, poručila je kraljica sunarodnicima.
Za razliku od drugih evropskih monarha, kraljica Beatriks je aktivno učestvovala u politici i poznata je po svojim stavovima o zaštiti životne sredine i neodobravanju antiislamske i antiimigracione agende populističkog političara Gerta Vildersa.
Rojters ističe da je Beatriks imala istinski uticaj i da je imenovala posrednika koji je učestvovao u pregovorima o formiranju koalicione vlade.
Parlament prošle godine ukinuo tu ulogu holandske monarhije, zbog čega će Vilem-Aleksander imati manji uticaj.
U mladosti često oslovljavan kao „princ Pils“ (aludiranje na pivo Pilsner) zbog njegove sklonosti ka izlascima, Vilem-Aleksander je stručnjak za upravljanje vodama, što je korisna oblast u zemlja čiji se veći dio teritorije nalazi ispod nivoa mora.
Njegov brak sa Maksimom 2002. izazvao je kontroverze jer je njen otac, Horhe Sorejeta, služio tokom argentinske vojne diktature prije više od 30 godina.
Međutim, Maksima je ubrzo pobrala simpatije nacije a istraživanja javnog mnjenja ukazuju da je u ovom trenutku popularna koliko i kraljica ali i da je popularnija od svog supruga. Isto istraživanje Ipsosa pokazalo je da 75 odsto Holanđala podržava monarhiju, četiri odsto više nego prošle godine.
Krunisanje je poslužilo kao izgovor za proslavu u vrijeme kada holandska ekonomija stagnira, pošto su niske cijene nekretnina, sve veća nezaposlenost i oslabljena kupovna moć gurnuli ovu zemlju u recesiju.
„Sigurno će osnažiti osjećaj nacionalne pripadnosti“, ocijenio je Rure, dodavši da se nada da će poboljšanje nacionalnog raspoloženja imati i pozitivan uticaj na ekonomiju.
U periodu štednje i kresanja budžeta za milijarde dolara, vlada je obećala da će troškovi svečanosti biti smanjeni.
Republikanci smatraju da monarh treba da prihvati manju platu i da plaća porez, a nekoliko hiljada potpisalo je peticiju kojom se traži da plata Vilema-Aleksandera bude smanjena na 150.000 eura sa 850.000 koliko je primala njegova majka.
Troškovi današnje ceremonije, koja počinje u 10.00 iznosiće oko 12 miliona eura, što ne uključuje račun za pojačane mjere bezbjednosti.
Galerija
Bonus video:
