Njemačka vlada se suočila sa pozivima da pooštri zakone o posjedovanju oružja i pojača napore u cilju pronalaženja simpatizera ultradesnice nakon što je osumnjičeni u jednoj od najgorih pucnjava od Drugog svjetskog rata objavio rasistički manifest.
Osumnjičeni ubica (43) devet osoba u dva nargila bara u jugozapadnom gradu Hanau objavio je na internetu dokument sa teorijama zavjere i duboko rasističkim stavovima. Vjeruje se da je nakon pucnjave ubio sebe i majku.
Informacija da je bio član streljačkog kluba nametnula je pitanja o tome kako je neko sa takvim ideološkim ubjeđenjima uspio da se učlani i da dođe do oružja koje je upotrijebio. „Potrebni su nam stroži zakoni kako bi se redovno i detaljno provjeravali vlasnici dozvola za lov i vatreno oružje“, objavio je na naslovnoj strani najtiražniji list „Bild“. „Pod hitno nam je potrebno više (obavještajnih) pozicija za praćenje desničarskih radikala i intervenisanje prije nego što bude kasno.“
Ministar unutrašnjih poslova Horst Zihofer je izjavio za „Bild“ da će vlada odmah pokrenuti reforme kako bi pojačala provjere vlasnika oružja.
Državni tužilac Peter Frank je rekao juče da je osumnjičeni imao dozvolu za dva komada oružja, i još nije utvrđeno da li je bio u kontaktu sa drugim simpatizerima ultradesnice u zemlji ili u inostranstvu.
Frank je dodao da je napadač u novembru poslao pismo tužiocima, žaleći se na jednu nepoznatu obavještajnu agenciju koja ima ovlašćenja da kontroliše misli i akcije ljudi, prenio je Rojters.
„U pismu nije bilo njegovih rasističkih poziva na istebljenje određenih ljudi“, rekao je Frank na konferenciji za novinare. „Nismo pokrenuli istragu na osnovu tog pisma, koje se kasnije pojavilo u rasističkom manifestu napadača.“
Njemački mediji spekulišu da je napadač patio od mentalne bolesti. Jerg Mojten, visoki funkcioner desničarske stranke Alternativa za Njemačku (AfD), objavio je na Tviteru: „Trebalo je da bude u psihijatrijskoj bolnici! Umjesto toga, žele nas da okrive za to.“
Mihael Rot, njemački državni sekretar za Evropu, nazvao je AfD „političkim krilom desničarskog terorizma“ nakon pucnjave.
Vlada kancelarke Angele Merkel je u oktobru zabranila prodaju oružja članovima ekstremističkih grupa pod nadzorom bezbjednosnih agencija i obavezala internet platforme da informišu policiju o objavama koje sadrže govor mržnje. Te mjere su uvedene nakon što je u junu ubijen njemački političar koji je podržavao imigraciju i nakon antisemitskog napada u Haleu četiri mjeseca kasnije. Najmanje pet žrtva u Hanauu su državljani Turske, rekao je ambasador te države u Berlinu. Njegova vlada je zatražila snažan odgovor, kao i predstavnici velike kurdske zajednice u Njemačkoj.
Zihofer, lider bavarske CSU, sestrinske stranke Merkeline CDU, rekao je da su bezbjednosne snage imale uspjeha u sprečavanju zločina iz mržnje, navodeći hapšenja članova jedne ultradesničarske grupe ovog mjeseca. Oni su optuženi da su planirali napade na pripadnike manjina.
Međutim, prijetnja od desničarskog ekstremizma, antisemitizma i rasizma je i dalje „veoma visoka“ i postojeći zakoni se moraju primjenjivati snažnije, kazao je Zihofer. On je najavio pojačano prisustvo policije širom zemlje, posebno u džamijama. Njemačka već ima jednu od najnižih stopa smrtnih slučajeva od vatrenog oružja i jedan član Merkeline CDU je postavio pitanje šta se još može postići dodatnim zakonima.
„I dalje će biti teško identifikovati osobe koje se radikalizuju u izolaciji i postanu samostalni počinioci“, rekao je poslanika Matias Midelberg. Drugi smatraju da uzrok ubistava leži u dubljim socijalnim pitanjima koja se moraju rješavati u korijenu.
„Akcije države nisu dovoljne. Svako od nas je ogovoran“, objavio je u komentaru glavni urednik dnevnika „Zidojče cajtung“.
„To počinje sa lošim šalama i ne završava se samo neupitnim prihvatanjem svakodnevnog rasizma“.
AfD pruža ideološki materijal ekstremistima
Povici „nacisti napolje“ mogli su se čuti na okupljanjima desetina hiljada ljudi širom Njemačke u čast žrtava napadača, koji je identifikovan kao Tobijas Rathjen. Njemački predsjednik Frank-Valter Štajnmajer se obratio ožalošćenima na glavnom bdjenju u gradu Hanau i osudio „brutalni čin terora“.
„Držimo se zajedno, želimo da živimo zajedno i to iznova pokazujemo. To je najjači način borbe protiv mržnje“, rekao je Štajnmajer.
Napad se desio u atmosferi sve veće zabrinutosti zbof ultradesničarskog ekstremizma i porasta popularnosti AfD, koja je trenutno treća po veličini stranka u njemačkom parlamentu.
Lars Klingbeil iz Socijaldemokratske stranke optužio je juče AfD da pruža ideološki materijal ekstremistima poput Rathjena.
„Jedna osoba je izvela pucnjavu u Hanauu, tako izgleda, ali su mu mnogi obezbijedili municiju, i AfD im definitivno pripada“, rekao je Klingbeil za javni servis ARD.
Bonus video: