Libijski zvaničnici su prošle sedmice položili tijelo Muamera Gadafija u jedan tajni, neobilježen grob u pustinji, kako bi spriječili da njegov grob postane svetilište za pristalice ili meta za oponente.
Odvodne cijevi izvan Sirta gdje je Gadafi uhvaćen i hladnjača u Misrati gdje je njegov leš bio privremeno izložen već sada su postale velike atrakcije za Libijce.
Američki zvaničnici su još u maju naveli isti problem kao razlog zašto su tijelo Osame bin Ladena bacili u more.
Staljinovi ostaci su 1961. prenijeti u jednu prostiju grobnicu u blizini Kremlja
Međutim, neke od priča su toliko bizarne da je teško da se u njih može povjerovati. Slijedi kratka istorija spornih pogreba, od Huseina do Hitlera.
Sadam Husein
Bivši irački lider, koji je uhapšen dok se krio u jednoj rupi u blizini Tikrita 2003, obješen je tri godine kasnije u američkoj vojnoj bazi izvan Bagdada nakon što je proglašen krivim za zločine protiv čovječnosti. Kao i u Gadafijevom slučaju, uskoro su na Internetu osvanuli snimci Huseinovog leša snimljeni mobilnim telefonom. Irački zvaničnici su prvobitno planirali da Huseina sahrane u jednom tajnom, neobilježenom grobu.
Međutim, novi irački lideri su na kraju dopustili da tijelo bude sahranjeno u Huseinovom rodnom gradu Avja, pošto su ih lokalni političari iz obližnjeg Tikrita i vođa Huseinogov plemena zamolili da to urade. Stotine Iračana prisustvovalo je sahrani Sadama Huseina, koji je sahranjen 24 sata poslije pogubljenja.
„Njujork tajms” je 2007. prenio da je mauzolej gdje se čuva Huseinovo tijelo, a koji vodi porodica bivšeg lidera, preimenovan u Dvoranu mučenika a u natpisu stoji da je Husein „orao Arapa“. Preko grobnica bivšeg vladara i njegovih sinova Udaja i Kusaja prostrte su iračke zastave iz Sadamove ere.
Veliki broj posjetilaca obiđe grobnicu na godišnjicu Sadamovog rođenja i smrti (na primjer, 2008. stotine iračkih školaraca je posjetilo lokaciju), a iračka vlada je 2009. odlučila da zabrani organizovane posjete Dvorani mučenika. Individualne posjete su i dalje dozvoljene.
Augusto Pinoče
Bivši čileanski vojni lider, koji je zbog narušenog zdravlja izbjegao gonjenje za hiljade slučajeva ubistava i mučenja, pretrpio je 2006. srčani udar dok je bio u kućnom pritvoru i nedugo zatim preminuo. Čileanska vlada mu nije odobrila državnu sahranu i dan žalosti, ali je Pinoče sahranjen uz najveće vojne počasti. Tadašnja predsjednica Mišel Bašele, čiji je otac mučen u doba Pinočeove diktature, odbila je da prisustvuje ceremoniji.
Poslije sahrane, njegovi ostaci su helikopterom odnijeti u jedan krematorijum na obali, a njegov pepeo je odnijet do njegovog ljetnjikovca u Los Boldos. „Rođaci su strahovali da bi porodična grobnica rezervisana za Pinočea u Santijagu bila vandalizovana da je tamo sahranjen“, objasnio je u to vrijeme „Vašington post“. „Gardijan“ je u julu javio da je napušteno imanje Los Boldos danas plantaža marihuane.
Slobodan Milošević
Zloglasni vođa srpskog režima iz devedesetih se u Hagu suočio sa optužbama za genocid, ratne zločine i zločine protiv čovječnosti, a umro je u zatvorskoj ćeliji od srčanog udara 2006. Miloševićeva porodica je optužila srpsku vladu kako pokušava da spriječi njegovo sahranjivanje u Srbiji, ali je Beograd na kraju dopustio da Milošević bude sahranjen u dvorištu porodične rezidencije u njegovom rodnom gradu, Požarevcu. Oko 15.000 ljudi je prisustvovalo sahrani.
Miloševićeva sahrana u Srbiji se smatra kontroverznom, ali su stvari postale bizarne 2007. kada je disident pod imenom Miroslav Milošević (nisu krvni srodnici) oskrnavio grob bivšeg predsjednika glogovim kolcem kao dio drevnog balkanskog rituala za izbacivanje zlih duhova.
Idi Amin
Bivši ugandski diktator, koji je poslije jedne od najkrvavijih vladavina u afričkoj istoriji pobjegao u Saudijsku Arabiju, preminuo je od prekida rada bubrega 2003. u saudijskom lučkom gradu Džedi. Jedna od Aminovih supruga je ispričala za ugandski „Monitor“ da je molila ugandskog predsjednika Joverija Musevenija da dopusti Aminu da se vrati u zemlju jer je smrtno bolestan, na što je Museveni odgovorio da bi Amin odgovarao za kršenja ljudskih prava ukoliko bi se vratio u domovinu.
„Njegovo tijelo bi trebalo vratiti u Ugandu i izložiti kako bi ljudi vidjeli osobu koja je ubila toliko mnogo ljudi”, rekao je poslije njegove smrti agenciji AP jedan Uganđanin, čijeg su strica ubili Aminovi agenti.
Vlada Ugande je kasnije odlučila da dopusti da Aminovo tijelo bude sahranjeno u zemlji ukoliko to zatraži njegova porodica. Međutim, Aminovi rođaci su odlučili da on bude pokopan u Džedi, naveo je BBC.
Nikolae Čaušesku
Pošto je svrgnuta Čaušeskova vlada, streljački stroj je 1989. pogubio surovog rumunskog diktatora i njegovu suprugu. On je sahranjen na vojnom groblju Genča u Bukureštu. Međutim, njegova djeca su sumnjala da su oni zaista pokopani u Genči – rumunske vlasti su jedne noći na brzinu sahranili par u grob obilježen lažnim imenima, iz straha da će grobovi biti oskrnavljeni.
DNK testovi su potvrdili da ta tijela uistinu pripadaju bivšem lideru i njegovoj supruzi. „Na desetine nostalgičnih Rumuna se od 1990. okuplja na njegovom grobu na godišnjicu rođenja i na Božić, dan kada je pogubljen”, zabilježio je AFP u to vrijeme.
Francisko Franko
Kada je španski diktator Fransisko Franko umro 1975, sahranjen je u Dolini palih boraca, masivnoj bazilici podignutoj kako bi se odala počast onima koji su poginuli za pobjedu fašističkih snaga u Španskom građanskom ratu.
Međutim, španska vlada razmatra da li da premjesti Frankove ostatke na jedno groblje u blizini njegove bivše rezidencije El Prado, izvan Madrida (potez kome se protivi Frankova porodica) – što je dio napora da se uklone simboli Frankovog režima.
Josif Staljin
Kada je ozloglašeni komunisticki lider umro 1953. prvobitno je bio sahranjen u Lenjinovom mauzoleju. Kao dio procesa destaljinizacije, Staljinovi ostaci su 1961. prenijeti u jednu prostiju grobnicu u blizini Kremlja. Staljinov grob se i danas smatra svetim mjestom.
AFP je prenio da se nekoliko stotina (uglavnom starijih) Rusa okupilo na moskovskom Crvenom trgu kako bi položilo cvijeće na Staljinovom grobu u čast 58-godišnjice njegove smrti. „Nostalgija za periodom kada je Staljin vladao gvozdenom pesnicom i dalje je velika u Rusiji,“ zabilježio je AFP.
Benito Musolini
Možda se iza Musolinijevih ostataka krije najbizarnija priča. Streljački stroj je pogubio italijanskog fašističkog diktatora i njegovu ljubavnicu, Klaretu Petaći, kada su pokušali da pobjegnu u Španiju na kraju Drugog svjetskog rata. Italijanski partizani su, prema pisanju „Histori tudeja“, bacilli tijela Musolinija i Petaćijeve na jedan trg u Milanu. Oni su pljuvali i pucali na njihova tijela, koja su bila obješena naglavačke.
Musolinijevi ostaci su zatim stavljeni u jednu neobilježenu grobnicu u blizini Milana, samo da bi ih 1946. ukrao jedan obožavalac, koje je na grobu ostavio poruku: „O Duče, konačno ste sa nama“. Kada je četiri mjeseca kasnije Musolinijevo tijelo pronađeno u sanduku koji su u blizini Milana čuvala dvojica franjevačkih monaha, italijanske vlasti su krile leš u jednoj vili, pa u jednom manastiru i, na kraju, u samostanu prije nego što je bivši italijanski vođa sahranjen u Predapiu, njegovom rodnom gradu.
Musolinijeva porodica je 2005. pokrenula raspravu o tome da li bi njegovo tijelo trebalo da bude premješteno na neku bolju lokaciju u Rimu. Musolini, za sada, počiva u rodnom gradu.
Adolf Hitler
Hitlerova brutalna priča je gotovo jednako uzbudljiva i misteriozna kao Musolinijeva. Kada je Hilter izvršio samoubistvo u svom bunkeru 1945, njegovo osoblje je posulo tijelo nacističkog lidera benzinom, zapalilo ga i sahranilo u jedan grob, prenio je BBC.
Međutim, snage SSSR-a su iste godine u tajnosti sahranile njegove ostatke na drugom mjestu u Istočnoj Njemačkoj, a KGB je 1946. otkrio djelove lobanje u blizini bunkera i 1970. iskopao Hitlerove ostatke kako bi ga kremirali i posuli njegov pepeo u rijeku, kako bi spriječili da njegov grob u Istočnoj Njemačkoj postane svetinja za naciste. Ruski zvaničnisi su posljednjih godina tvrdili da posjeduju viličnu kost i dio lobanje sa rupom od metka koja pripada Hitleru – predmeti koji potvrđuju da je Hitler izvršio samoubistvo. Međutim, američki istražitelji su 2009. zaključili da dio lobanje pripada ženi, premda Rusi osporavaju rezultate.
Zašto, pitate se, Rusi osjećaju potrebu da potvrde opšteprihvaćenu priču da je Hitler izvršio samoubistvo? Da bi umirili teorije zavjere u kojima se koristi manjak dokaza u vezi sa Hitlerovom smrću kako bi tvrdili da njemački lider nikada nije počinio samoubistvo i da je, umjesto toga, pobjegao u Južnu Ameriku ili neki drugi dio svijeta.
Eva Peron
Prvu damu Argentine ne bismo mogli kvalifikovati kao diktatora, ali je njena priča više nego zanimljiva. Prema informacijama objavljenim 1995, njeno tijelo je balsamovano 1952 – kada je umrla od tumora. Bilo je savršeno sačuvano, sa svim unutrašnjim organima, a napravljeno je i nekoliko voštanih i vinilnih replika leša.
Dok je njen suprug, Huan, pripremao veliki spomenik gdje bi bili sahranjeni njeni ostaci, Evino tijelo je bilo izloženo u Buenos Ajresu. Međutim, kada je 1955. Huan svrgnut vojnim pučem, novi argentinski lideri su njeno tijelo stavili na tavan kod jednog majora, a zatim u tajnosti sahranili u Italiji pod imenom Maria Magi de Magistris.
Priča koja slijedi je još čudnija. Poslije još jednog puča 1971, novi argentinski lider general Alehandro Lanuse je naredio da se ekshumira Evino tijelo i poslao ga Huanu, koji je u to vrijeme živio u egzilu u Madridu, u zamjenu za podršku bivšeg lidera. Huan je, piše „Forin polisi“, tijelo u početku držao u otvorenom kovčegu na trpezarijskom stolu, a zatim u jednoj škrinji na tavanu.
Tijelo je u Argentinu konačno stiglo 1974, kada je njegova treća supruga Izabel preuzela kontrolu nad zemljom nakon što je Huan, koji se godinu ranije vratio u zemlju zbog trećeg predsjedničkog mandata, umro. Evini ostaci su sahranjeni u Buenos Ajresu.
Galerija
Bonus video: