Vojni komandant libijskih pobunjenika ubijen je u incidentu obavijenom misterijom, što je zadalo udarac snagama koje se bore da zbace Muamera Gadafija, a koje imaju podršku Zapada.
Pobunjenici su saopštili da su Abdela Fataha Junisa, koji je dugo bio član Gadafijevog unutrašnjeg kruga prije nego što je prebjegao u februaru, ubili napadači u četvrtak nakon što je on pozvan da se povuče sa bojnog polja radi razgovora sa ostalim liderima pobunjenika.
Agencija Rojters ocjenjuje da je ubistvo ovako visoke figure sramota i udarac za pobunjenike bez obzira na to ko je odgovoran - Gadafijevi agenti, očigledno sposobni da prodru duboko u unutrašnje krugove pobunjenika, ili njegova sopstvena strana.
Poznato je da postoje duboke podjele između ljudi koji su okrenuli leđa Gadafiju i onih koji nikad nisu s njim sarađivali, piše Rojters.
Poznato je da postoje duboke podjele između ljudi koji su okrenuli leđa Gadafiju i onih koji nikad nisu s njim sarađivali,
Pobunjenici nisu saopštili ko je ubio Junisa ili gdje. Njegova smrt se podudarila sa novom ofanzivom pobunjenika na zapadu države i novim međunarodnim priznanjima pobunjenika, za koja se nadaju da će pomoći u odmrzavanju milijardi dolara libijskih državnih sredstava.
Junis bio Gadafijev špijun?
Zvaničnici nijesu saopštili detalje o tome zašto je Junis pozvan u Bengazi sa linije fronta blizu naftne luke Brega. U Bengaziju su kružile glasine da je on imao tajne pregovore sa Gadafijevom vladom.
„Ako se pričalo da je general Junis prosljeđivao informacije Gadafiju, imalo bi smisla da su neki otpadnički elementi htjeli da ga ubiju”, rekao je Alan Frejzer, analitičar konsultantske agencije AKE iz Londona.
Pobunjenički ministar odbrane Omar Hariri izjavio je za Rojters da istraga povodom smrti i dalje traje i da je to veliki gubitak.
U Bengaziju su kružile glasine da je on imao tajne pregovore sa Gadafijevom vladom
Junisovi rođaci u Bengaziju su izrazili odanost političkom lideru pobunjenika.
„Poruka za Mustafu Abdela Džalila: Bićemo uz tebe do kraja”, rekao je nećak Muhamed Junis u obraćanju stotinama ožalošćenih na trgu u uporištu pobunjenika.
Međutim, kasnije na sahrani, ožalošćeni su izrazili strah da je on možda žrtva drugih pobunjenika.
Saradž, vojnik koji se predstavio kao rođak, rekao je da je čuo da su Junis i još dva vojna zvaničnika koji su stradali sa njim mirno otišli sa muškarcima koji su ih pozvali u Bengazi. „Kasnije smo čuli da je ubijen,“ rekao je.
„Izgleda da je ovo bila operacija koju su organizovali Gadafijevi ljudi”, kazao je libijski aktivista Šamiz Ašur, koji boravi u Londonu. „To je sigurno bila izdaja, neke ćelije spavača među pobunjenicima”.
Drugi analitičar, Šašank Joši iz londonskog Instituta ujedinjenih kraljevskih službi, rekao je da je druga mogućnost da su Junisa pogubili pobunjenici.
On je istakao da bi to objašnjenje naglasilo podjele u redovima opozicije, za koje se već zna, i dovelo u pitanje koliko je ona pouzdan partner zapadnih država.
„Sve ovo bi ponizilo vlade koje su podržale pobunjenike. Posebno Britaniju, koja se posljednja pridružila, dijelom zbog ovakvih razloga,“ rekao je.
Jedan komandant pobunjenika je kazao da su možda odgovorni islamisti.
Junis pomagao Gadafiju u dolasku na vlast
Libijska državna televizija je imenovala pobunjenika koji je, kako je objavila, ubio Junisa.
Junis, iz istočne Libije, gdje su pobunjenici najjači, bio je Gadafijev ministar unutrašnjih poslova, ali je promijenio stranu i postao vojni šef Prelaznog nacionalnog savjeta pobunjenika, čiji je politički lider Džalil objavio njegovu smrt.
Junis, koji je učestvovao u puču 1969. koji je doveo Gadafija na vlast, nije uživao povjerenje svih pobunjeničkih lidera zbog prethodne uloge u obračunu sa disidentima.
Njegova smrt će vjerovatno biti žestok udarac za pokret koji je dobio podršku oko 30 država, ali kojem ne ide baš najbolje na bojnom polju, ističe Rojters.
Njegova smrt će vjerovatno biti žestok udarac za pokret koji je dobio podršku oko 30 država
Analitičar Dejvid Hartvel iz IHS-a u Londonu je rekao: „On je bio jedan od malobrojnih kredibilnih vojnih komandanata opozicije i ključna figura koja je pomagala da se pobunjenički borci stabilizuju i reorganizuju”.
Borci na liniji fronta blizu grada Misrata rekli su da vide Junisa kao mučenika i da će osvetiti njegovu smrt.
„To će biti dodatni motiv za nas u borbi protiv tiranina”, rekao je Kalid al-Uvajib.
Borci na liniji fronta blizu grada Misrata rekli su da vide Junisa kao mučenika i da će osvetiti njegovu smrt
Nakon što su u februaru ustali protiv 41-godišnje Gadafijeve dominacije ovom sjevernoafričkom državom koja je bogata naftom, pobunjenici su zauzeli velike djelove Libije, ali su u posljednje vrijeme posustali uprkos podršci u vidu vazdušnih napada NATO.
Nik Vitni, analitičar Evropskog savjeta za spoljne odnose u Parizu, izjavio je da se Zapad nadao jednostavnom sukobu u kojem će prevladati pobunjenici, ali je ignorisao plemensku politiku Libije.
„To je bila hrabra i ispravna stvar, ali mislim da nam je malo opao moral i da smo zalutali u nešto što će biti oduženo i haotično, a nismo u poziciji da to riješimo“.
Bonus video:
